179
181

با توجه به مسئله محوري من، تمامي اين پرسش‏ ها ناكارآمد هستند. در عين حال، من پرسش روش شناختي ديگري طرح مي‏ كنم: پس چگونه چنين متافيزيك دازاين ي، كه ريشه تعيّن آن در مسئله بدست آوردن بنياد براي مسئله امكان متافيزيك است، بايد پيش نهاده شود. آيا يك جهان‏بيني خاص به عنوان پايه آن اختيار نشده است؟ اگر مي‏ گفتم كه فلسفه‏ اي فارغ از نظرگاه بدست آورده ‏ام دچار كج ‏فهمي از خود مي‏ شدم. و در اينجا مسئله‏ اي آشکار مي‏ گردد: مسئله رابطه ميان فلسفه و جهان‏بيني. بدست دادن جهان‏بيني كار فلسفه نيست، هرچند باز هم، جهان‏بيني پيش فرض فلسفه ورزی است. و جهان‏بيني ‏اي كه فيلسوف بدست مي‏ دهد، ‏يك جهان‏بيني مستقيم به معناي يك دكترين و يا به معناي يك تاثير نيست. بلكه جهان‏بيني‏ اي كه فيلسوف مي ‏دهد مبتني بر اين واقعيت است كه در فلسفه ورزی، در ریشه ای كردن استعلاي خود دازاين توفيق مي ‏يابد، يعني در سازش دادن خود امكان دروني اين مخلوق محدود با موجودات به عنوان يك كل موفق مي‏ شود. كاسيرر همين موضوع را به گونه ديگر مطرح مي‏ كند: ما آزادي را درنمي‏ يابيم، بلكه تنها غيرقابل درک بودن آزادي را درك مي‏ كنيم. آزادي خود نمي‏ گذارد كه به فهم درآيد. اين سئوال كه آزادي چگونه ممكن است؟ بي‏ معنا است. هرچند از اين امر نمي‏ توان نتيجه گرفت كه تا حدي مسئله امر غيرمعقول در اينجا قرار دارد. بلكه از آنجا كه آزادي مسئله ادراك نظري نيست بلكه در عوض موضوع فلسفه ورزی است، اين امر نمي‏ تواند هيچ معنايي جز اين واقعيت داشته باشد كه آزادي فقط هست و تنها در آزادـ گذاري مي ‏تواند باشد. تنها ارتباط مكفي با آزادي در انسان، خود- آزادگري آزادي در انسان است.

براي ورود به اين بعد از فلسفه ورزي كه موضوعي براي يك مباحثه فاضلانه نيست، بلكه موضوعي است كه يك فيلسوف منفرد درباره آن هيچ نمي‏ داند، و كاري است كه فيلسوف خود را وقف آن كرده است ـ اين آزادگذاري دازاين در بشر بايد تنها [مسئله] و محوري‏ ترين [چيزي] باشد كه فلسفه به عنوان فلسفه ‏ورزي مي‏ تواند ايفا نمايد. و از اين لحاظ به اعتقاد من، براي كاسيرر كاملاً يك terminus ad quem ديگر در مفهوم يك فلسفه فرهنگي وجود دارد. علاوه بر آن، به اعتقاد من براي كاسيرر اين پرسش از فلسفه فرهنگي ابتدا كاركرد متافيزیكي خود را در وقوع تاريخ نوع بشر اخذ می نماید، البته اگر نخواهد كه صرفا معرفی‏ اي از حوزه‏ هاي مختلف باشد و يا [در این وضع] باقي بماند. بلكه در عين حال در دروني ‏ترين پويايي آن، چنان عميق ريشه كرده است كه در متافيزيك خود دازاين به عنوان يك رخداد اساسي آشكار مي‏ شود، و چنان عميق ريشه كرده است كه بسيار صريح اين كار را مي‏ كند و از همان اول، نه بعد از [هرگونه] امر واقع.

سئوالاتی براي كاسيرر:
1- بشر چه راهي به سوي لايتناهي دارد؟ و شيوه‏ اي كه بشر مي ‏تواند از طريق آن در بي‏نهايت تشريك نمايد چیست؟
2- آيا لايتناهي مي‏ بايد به عنوان تعيني سلبي از محدودیت اخذ شود يا اينكه لايتناهي براي خودش قلمروي [علیحده] است؟
3- تا چه اندازه فلسفه بنا به وظيفه ‏اش مجاز است تا از ترس آگاهي آزاد باشد؟ يا آيا اين به عنوان وظيفه فلسفه نیست كه انسان را، حتي بطور ريشه ‏اي، به ترس آگاهي تسلیم نماید؟

All these questions are inadequate with respect to my central problem. At the same time, I pose a further methodological question: How, then, must such a metaphysics of Dasein, which has the ground for its determination in the problem of winning the foundation for the problem of the possibility of metaphysics, be put forth? Is a determinate world-view not taken as a basis for it? I would misunderstand myself if I said that I gave a philosophy free of points of view. And here a problem is expressed: that of the relationship between philosophy and world-view. Philosophy does not have the task of giving world-view, although, again, world-view is the presupposition of philosophizing. And the world-view which the philosopher gives is not a direct one in the sense of a doctrine or in the sense of an influencing. Rather, the world-view which the philosopher gives rests in the fact that in the philosophizing, it succeeds in making the transcendence of Dasein itself radical, i.e., it succeeds in making the inner possibility of this finite creature comport itself with respect to beings as a whole. To turn it another way: Cassirer says: We do not grasp freedom, but only the ungraspability of freedom. Freedom does not allow itself to be grasped. The question: How is freedom possible? is absurd. From this, however, it does not follow that to a certain extent a problem of the irrational remains here. Rather, because freedom is not an object of theoretical apprehending but is instead an object of philosophizing, this can mean nothing other than the fact that freedom only is and can only be in the setting-free. The sole, adequate relation to freedom in man is the self-freeing of freedom in man.

In order to get into this dimension of philosophizing, which is not a matter for a learned discussion but is rather a matter about which the individual philosopher knows nothing, and which is a task to which the philosopher has submitted himself — this setting-free of the Dasein in man must be the sole and central [thing] which philosophy as philosophizing can perform. And in this sense, I would believe that for Cassirer there is a wholly other terminus ad quem in the sense of a cultural philosophy. Further, I believe that for Cassirer this question of cultural philosophy first gets its metaphysical function in the happening of the history of humankind, if it is not to remain and to be a mere presentation of the various regions. Rather, at the same time within its inner dynamic, it is so deeply rooted that it becomes visible in the metaphysics of Dasein itself as basic happening, and so deeply rooted that it does so expressly and from the first, not after the fact.

Questions for Cassirer:
1. What path does man have to infinitude? And what is the manner in which man can participate in infinity?
2. Is infinitude to be attained as privative determination of finitude, or is infinitude a region in its own right?
3. To what extent does philosophy have as its task to be allowed to become free from anxiety? Or does it not have as its task to surrender man, even radically, to anxiety?

All diese Fragen sind inadäquat mit Bezug auf mein zentrales Problem. Ich stelle zugleich eine weitere methodische Frage: Wie muß nun eine solche Metaphysik des Daseins, die ihren Bestimmungsgrund hat in dem Problem, den Boden zu gewinnen für das Problem der Möglichkeit der Metaphysik, angesetzt sein? Liegt ihr nicht eine bestimmte Weltanschauung zugrunde? Ich würde mich mißverstehen, wenn ich sagte, daß ich eine standpunktfreie Philosophie gäbe. Und hier kommt ein Problem zum Ausdruck: das des Verhältnisses von Philosophie und Weltanschauung. Die Philosophie hat nicht die Aufgabe, Weltanschauung zu geben, wohl aber ist Weltanschauung die Voraussetzung des Philosophierens. Und die Weltanschauung, die der Philosoph gibt, ist keine direkte im Sinne einer Lehre, auch nicht im Sinne einer Beeinflussung, sondern die Weltanschauung, die der Philosoph gibt, beruht darin, daß es im Philosophieren gelingt, die Transzendenz des Daseins selbst, d. h. die innere Möglichkeit dieses endlichen Wesens, sich zum Seienden im Ganzen zu verhalten, radikal zu machen. Anders gewendet: Cassirer sagt: Wir begreifen die Freiheit nicht, sondern nur die Unbegreiflichkeit der Freiheit. Freiheit läßt sich nicht begreifen. Die Frage: Wie ist Freiheit möglich? ist widersinnig. Daraus folgt aber nicht, daß gewissermaßen hier ein Problem des Irrationalen stehen bleibt, sondern, weil Freiheit kein Gegenstand des theoretischen Erfassens ist, vielmehr ein Gegenstand des Philosophierens, so kann das nichts anderes heißen, als daß Freiheit nur ist und sein kann in der Befreiung. Der einzige adäquate Bezug zur Freiheit im Menschen ist das Sich-befreien der Freiheit im Menschen.

Um in diese Dimension des Philosophierens hineinzukommen, was keine Sache einer gelehrten Diskussion ist, sondern eine Sache, über die der einzelne Philosoph nichts weiß, und die eine Aufgabe ist, der der Philosoph sich zu beugen hat, muß diese Befreiung des Daseins im Menschen das Einzige und Zentrale sein, was Philosophie als Philosophieren leisten kann. Und in diesem Sinne würde ich glauben, daß bei Cassirer ein ganz anderer terminus ad quem da ist im Sinne einer Kulturphilosophie, daß diese Frage der Kulturphilosophie erst ihre metaphysische Funktion im Geschehen der Menschheitsgeschichte bekommt, wenn sie nicht eine bloße Darstellung der verschiedenen Gebiete bleibt und ist, sondern zugleich in ihrer inneren Dynamik so verwurzelt wird, daß sie ausdrücklich und von vornherein und nicht nachträglich in der Metaphysik des Daseins selbst als Grundgeschehen sichtbar wird. Fragen an Cassirer:
1. Welchen Weg hat der Mensch zur Unendlichkeit? Und wie ist die Art, wie der Mensch an der Unendlichkeit teilhaben kann?
2. Ist die Unendlichkeit als privative Bestimmimg der Endlichkeit zu gewinnen, oder ist die Unendlichkeit ein eigener Bereich?
3. Wie weit hat die Philosophie die Aufgabe, frei werden zu lassen von der Angst? Oder hat sie nicht die Aufgabe, den Menschen gerade radikal der Angst auszuliefern?

179
181