22- شاکله سازی استعلاییa
با توصیف کلی شاکله سازی به عنوان نوع خاصی از حس پذیرسازی نشان داده شده است که شاکله سازی ضرورتاً به استعلا تعلق دارد. از سوی دیگر توصیف ساختار کامل معرفت انتولوژیک، که ضرورتاً شهود است، به این بصیرت منجر گشت که: حس پذیرسازی و در واقع حس پذیرسازی محض ضرورتاً به استعلا تعلق دارد. بیان کرده ایم که این حس پذیرسازی محض به عنوان شاکله سازی روی می دهد. حال سؤال از مدلل ساختن این دعوی است بوسیلة اثبات اینکه حس پذیرسازی محض ضروری فاهمه محض و مفاهیم اش(مقولات) در شاکله سازی استعلایی رخ می دهد. اینکه خود این [شاکله سازی] چیست، با پرده برداشتن از نحوه ای که رخ می دهد توضیح داده خواهد شد.
حس پذیرسازی شاکله نگار می بایست به عنوان هدفش تصویری برای مفهوم ایجاد کند. لذا آنچه در این [مفهوم] معنا می دهد یک رابطة منظم با تشخّص دارد. در چنین شهودپذیری ای، آنچه بطور مفهومی منظور می شود برای اولین بار قابل ادراک می گردد. شاکله خودش را، یعنی مفهوم را، به تصویر می آورد. مفاهیم محض فاهمه که در «فکر می کنم» محض اندیشیده می شوند تشخص ذاتاً محضی را می طلبند اگر در واقع آنچه که در مقابل- ایستا- گذاری محض مقابل می ایستد می بایست بتواند قابل ادراک باشد به عنوان در- مقابل- بودن. <39> مفاهیم محض باید مبتنی بر شاکله محضی باشند که تصویر برای آنها فراهم می سازد.
اما اکنون کانت صراحتاً می گوید: «از سوی دیگر شاکله یک مفهوم محض فاهمه چیزی است که نمی تواند هرگز به هیچ تصویری هر چه باشد تقلیل داده شود…»136 اما اگر به ذات شاکله تعلق دارد که به تصویر آورده شود، پس عبارت «تصویر» در جمله اخیر تنها می تواند معنای خاصی از تصویر بدهد جدای از دیگر [معانی]. از ابتدا تنها می تواند پرسشی از شاکله- تصویرها باشد. پس رد مصورسازی [Verbildlichung] ممکن شاکله های مفاهیم پیش از همه صرفاً بدین معنی است: منظر قابل ظهوری که قاعدة ظهور آن در شاکله مفهوم بازنمایی می شود هرگز نمی تواند از حوزة [تصاویر] شهود تجربی اخذ گردد. اگر تصویر به معنای منظر تجربی در وسیع ترین معنایش اخذ شود پس شاکله مفهوم آشکارا به خود اجازه نمی دهد که «به هرگونه تصویری» آورده شود. حتی منظرهایی که ساخت ریاضیاتی مفاهیم را مشخص می سازند هم، به عنوان تصاویر «کمیت ها» [“Großen“]، به یک ناحیه معین از امر ابژکتیو تقلیل می یابند. بعلاوه، معقولات به عنوان مفاهیم اولی نیز نمی توانند شبیه این [مفاهیم محض] به تصویر آیند تا حدی که آنها آن قاعده هایی را بازنمایی می کنند که در آن ابژکتیویتی بطور کلی به عنوان افق اولیه برای مواجهه ممکن همة ابژها شکل می گیرد [bildet]. لذا در عبارت فوق الذکر «تصویر» به معنای نوعی از شاکله- تصاویر است که به شاکله های مفاهیم ریاضیاتی و تجربی مربوط است. شاکله مفاهیم محض فاهمه نمی توانند به هرگونه تصویری از این نوع آورده شوند هر چه می خواهد باشند.
§22. The Transcendental Schematisma
By means of the general characterization of schematism as a particular kind of making-sensible, it has been shown that schematism belongs necessarily to transcendence. On the other hand, the characterization of the full structure of ontological knowledge, which is necessarily intuition, has led to the insight: making-sensible, and indeed a pure making-sensible, belongs of necessity to transcendence. We have asserted that this pure making-sensible occurs as a schematism. It is now a question of grounding this assertion by means of a proof that the necessary, pure making-sensible of the pure understanding and its concepts (notions) happens in a transcendental schematism. What this [schematism] itself is, will be clarified with the unveiling of the manner in which it occurs.
The schema-forming making-sensible has as its purpose to procure an image for the concept. What is meant in [this concept], therefore, has an ordered relation to a discernibility. In such intuitability, what is conceptually intended becomes perceivable for the first time. The schema brings itself, i.e., brings the concept, into an image. The pure concepts of the understanding, which were thought in the pure “I think,” require an essentially pure discernibility if in fact that which stands-against in the pure letting-stand-against is to be capable of being perceivable as a Being-in-opposition.<39> The pure concepts must be grounded in pure schemata, which procure an image for them.
Now Kant expressly says, however: “On the other hand, the schema of a pure concept of the understanding is something which can never be reduced to any image whatsoever. . . .”136 However, if it belongs to the essence of a schema that is to be brought into an image, then the expression “image” in the preceding sentence can only mean a specific kind of image to the exclusion of others. From the start, it can only be a question of the schema-images. The refusal, then, of a possible symbolization [Verbildlichung] of the schemata of notions first of all means merely this: the presentable look, whose rule of presentation is represented in the schema of the notion, can never be taken out of the sphere of the empirically intuitive. If image is taken to mean empirical look in the broadest sense, then the schema of the notion obviously does not allow itself to be brought “into any image whatever.” Yet even the looks which specify the mathematical construction of concepts are also, as images of “magnitudes” [“Größen”], reduced to a determinate region of the objective. Moreover, the notions as primal concepts cannot be brought into images like this either, to the extent that they represent those rules in which objectivity in general as preliminary horizon for the possible encountering of all objects is formed [bildet]. Hence, in the phrase cited above, “image” [“Biild”] means the kinds of schema-images which belong to the schemata of empirical and mathematical concepts. The schema of the pure concepts of the understanding cannot be brought into any images of this kind whatsoever.
22. Der transzendentale Schematismus a
Durch die allgemeine Charakteristik des Schematismus als einer eigenen Art von Versinnlichung hat sich ergeben: der Schematismus gehört notwendig zur Transzendenz. Andererseits hat die Charakteristik der vollen Struktur der ontologischen Erkenntnis, die notwendig Anschauung ist, zu der Einsicht geführt: zur Transzendenz gehört notwendig Versinnlichung, und zwar eine reine. Behauptet wurde, diese reine Versinnlichung geschehe als ein Schematismus. Diese Behauptung gilt es jetzt durch den Nachweis zu begründen, daß die notwendige reine Versinnlichung des reinen Verstandes und seiner Begriffe (Notionen) sich in einem transzendentalen Schematismus vollzieht. Was dieser selbst ist, klärt sich mit der Enthüllung dieses Geschehens auf.
Die Schema-bildende Versinnlichung hat zur Absicht, dem Begriff ein Bild zu verschaffen. Das in ihm Gemeinte hat so einen geregelten Bezug zu einer Erblickbarkeit. In solcher Anschaulichkeit wird das begrifflich Gemeinte allererst vernehmbar. Das Schema bringt sich, d. h. den Begriff, in ein Bild. Die reinen Verstandesbegriffe, die im reinen „ich denke” gedacht werden, bedürfen einer wesenhaft reinen Erblickbarkeit, wenn anders das, was im reinen Gegenstehenlassen entgegensteht, als ein Dawider soll vernehmlich sein können. Die reinen Begriffe müssen in reinen Schematen gründen, die ihnen ein Bild verschaffen.
Nun sagt aber Kant ausdrücklich: „Dagegen ist das Schema eines reinen Verstandesbegriffes etwas, was in gar kein Bild gebracht werden kann …” 136. Wenn es aber zum Wesen eines Schemas gehört, sich in ein Bild zu bringen, dann kann der Ausdruck „Bild” im angeführten Satz nur eine bestimmte Art von Bildern meinen und ausschließen. Von vornherein kann es sich nur um Schema-Bilder handeln. Dann bedeutet die Ablehnung einer möglichen Verbildlichung des Schemas der Notionen zunächst lediglich dieses: der darstellbare Anblick, dessen Darstellungsregel im Schema der Notion vorgestellt wird, kann nie aus dem Umkreis des empirisch Anschaulichen genommen werden. Heißt Bild soviel wie empirischer Anblick im weitesten Sinne, dann läßt sich das Schema der Notion offenbar „in gar kein Bild” bringen. Allein, auch die Anblicke, die die mathematische Konstruktion der Begriffe verzeichnet, sind als Bilder von „Größen” auf einen bestimmten Bezirk des Gegenständlichen eingeschränkt. Auch in ein solches Bild können die Notionen als Urbegriffe nicht gebracht werden, sofern sie diejenigen Regeln vorstellen, in denen sich Gegenständlichkeit überhaupt als vorgängiger Horizont des möglichen Begegnens aller Gegenstände bildet. „Bild” meint demnach in dem genannten Satze die Arten von Schema-Bildern, die den Schemata der empirischen und mathematischen Begriffe zugehören. In gar keines solcher Bilder ist das Schema der reinen Verstandesbegriffe zu bringen.
§ 22. — Le schématisme transcendantal.
L’étude générale du schématisme comme mode spécifique de transposition sensible montre que celui-ci appartient nécessairement à la transcendance. D’autre part, l’exposé de la structure totale de la connaissance ontologique, laquelle est nécessairement intuition, a rendu évident qu’une transposition sensible appartient nécessairement à la transcendance et que cette transposition doit être pure. Nous avons affirmé que cette transposition sensible pure s’accomplit comme schématisme. Il s’agit, à présent, de fonder cette affirmation en prouvant que la transposition sensible pure et nécessaire de l’entendement pur et de ses concepts (notions), se parfait dans un schématisme transcendantal. La nature de ce dernier se manifestera par la mise au jour de ce mouvement.
La transposition sensible, formatrice du schème, a pour fonction de procurer une image au concept. Ce qui est visé par le concept acquiert donc une relation qui s’ordonne à quelque intuitivité. L’objet visé par le concept ne devient accessible que par ce caractère intuitif. Le schème se met, c’est-à-dire met le concept, en image. Les concepts purs de l’entendement, pensés dans le pur « je pense », ont donc besoin d’une intuitivité [Erblickbarkeit] essentiellement pure, si ce qui s’oppose dans la pure ob-jectivation doit être perceptible en tant qu’opposé. Les concepts purs doivent se fonder sur des schèmes purs qui leur procurent une image.
Mais Kant dit expressément : « Au contraire, le schème d’un concept pur de l’entendement est quelque chose qui ne peut être mis en aucune image 1 … » Si le schème doit, par nature, se mettre en image, le terme « image » tel qu’il est employé dans la phrase citée ne peut viser, c’est-à-dire exclure, qu’une espèce particulière d’image. Il est immédiatement évident qu’il s’agit ici de l’image-schème. Dès lors, en niant qu’il soit possible de mettre en image le schème des notions, Kant veut simplement dire que la vue perceptible [darstellbarer Anblick] et dont la règle de présentation est représentée dans le schème de la notion, ne peut jamais se puiser dans I’ordre des réalités empiriquement intuitives. Si l’on prend image au sens le plus large de vue empirique, le schème de la notion, manifestement, ne se laisse « mettre en aucune image ». Même les vues qui sont liées à la construction mathématique des concepts sont, en tant qu’images de « grandeurs », limitées à un domaine particulier de l’objectivité. Les notions, en tant que concepts fondamentaux, ne peuvent pas d’avantage être mises en pareilles images. C’est que ces notions représentent justement les règles par lesquelles se forme l’objectivité en général, qui comme horizon préalable rend possible la rencontre de tout objet donné. Dans la phrase citée, « image » vise donc ces espèces particulières d’images-schèmes qui sont liées aux schèmes des concepts empiriques et mathématiques. Le schème des concepts purs de l’entendement ne peut être mis en aucune de ces images.
§ 22. The Transcendental Schematism
The general characterization of schematism as a specific mode of sensibilization has shown that schematism belongs necessarily to transcendence. On the other hand, the characterization of the total structure of ontological knowledge, which last necessarily is intuition, has led to the following insight : Sensibilization belongs necessarily to transcendence and this sensiblization must be pure. We have affirmed that this pure sensibilization takes place as a schematism. It is a question now of confirming the assertion by proving that the necessary, pure sensibilization of the understanding and its concepts (notions) is brought about in a transcendental schematism. The nature of this schematism will be brought to light by the revelation of the manner in which it takes place.
The function of the mode of sensibilization which forms schemata is to procure an image for a given concept. What is intended by the concept has, therefore, an ordered relation to some intuitivity [Erblickbarkeit] and first becomes perceptible through this intuitive character. The schema puts itself, i.e., puts the concept, into an image. The pure concepts of the understanding which are thought in the pure “I think” require an essentially pure intuitivity, if that which stands opposite as the result of the pure act of ob-jectification is to be perceptible as such. Pure concepts must be grounded in pure schemata which procure an image for these concepts.
But Kant says expressly: “On the other hand, the schema of a pure concept of understanding can never be reduced to any image whatsoever.”119 If to be put into an image belongs to the nature of a schema, then the expression “image” in the sentence quoted above must signify a definite type of image to the exclusion of all others. It is immediately evident that it can only be a question here of the schema-image. Thus, to deny the possibility of forming the schemata of notions into images means merely to deny that the presentable aspect, whose rule of presentation is represented in the schema of the notion, can ever be drawn from the domain of the empirically intuitive. If “image” is taken to mean “empirical aspect” in the broadest sense of the term, then obviously the schema of a notion cannot be put “into an image.” Even the aspects which are associated with the mathematical construction of concepts are, as images of “quantities,” limited to a particular realm of objectivity. Moreover, the notions as fundamental concepts cannot be put into such images. These notions represent those rules by means of which objectivity in general is formed as the precursory horizon which makes the encountering of objects possible. In the phrase cited, the term “image” signifies those schema-images which are attached to the schemata of empirical and mathematical concepts. The schemata of the pure concept of the understanding cannot be put into such images.