007

شرح ایده انتولوژی بنیادی از طریق تفسیر نقد عقل محض به منزله بنیانگذاری متافیزیک

بخش اول

نقطه عزیمت بنیانگذاری متافیزیک

شرح نقطۀ عزیمت کانتی برای بنیانگذاری معادل پاسخگویی به این پرسش است: چرا برای کانت بنیانگذاری متافیزیک به صورت «نقد عقل محض» در می آید؟ پاسخ باید به واسطه بحث از سه پرسش زير بسط یابد: (1) کانت واجد چه مفهومی از متافیزیک می باشد؟ (2) نقطۀ عزیمت بنیانگذاری این متافیزیک سنتی چیست؟ (3) چرا این بنیانگذاری نقدی است از عقل محض؟

1- مفهوم سنتی متافیزیک

افقی که از درون آن کانت متافیزیک را رویت می نمود و اصطلاحاً بنیانگذاری وی می بایست در آن قرار داشته باشد، می تواند اجمالا از طریق تعریف باومگارتن توصیف گردد: «Metaphysicaest scientia prima cognitionis humanae principia continens.a» 2متافیزیک علمی است شامل اصول اولیه معرفت بشریa. در مفهوم «اصول اولیِ معرفت بشری» ابهامی عجیب و در وهله نخست اجتناب ناپذیر نهفته است« Ad metaphysicam referunter ontologia, cosmologia,psychologia et theologia naturalis.a»3. در اینجا علل و تاریخ بسط و تحکیم مفهوم مدرسی متافیزیک ارائه نشده است. [لیکن] اشاره ای مختصر به آنچه برای باز نمودن محتوای غامض این مفهوم ضروری تر است، ما را برای فهم معنی بنیادی نقطۀ عزیمت کانتی در بنیانگذاری مهیا می سازد.4

THE UNFOLDING OF THE IDEA OF A FUNDAMENTAL ONTOLOGY THROUGH THE INTERPRETATION OF THE CRITIQUE OF PURE REASON AS A LAYING OF THE GROUND FOR METAPHYSICS

Part One

The Starting Point for the Laying of the Ground for Metaphysics

The exposition of the Kantian starting point for laying the ground for metaphysics is equivalent to answering the question: Why for Kant does laying the ground for metaphysics become the Critique of Pure Reason? The answer must be developed through a discussion of the following three questions: (1) Which concept of metaphysics is found in Kant? (2) What is the starting point for the laying of the ground for this traditional metaphysics? (3) Why is this ground-laying a critique of pure reason?

§ 1. The Traditional Concept of Metaphysics

The horizon from within which Kant saw metaphysics and in terms of which his ground-laying must be fixed may be characterized roughly by means of Baumgarten’s definition: “Metaphysica est scientia prima cognitionis humanae principia continens.2 Metaphysics is the science which comprises the first principles of human knowledge.a In the concept of the “first principles [ersten Prinzipien] of human knowledge” lies a peculiar and at first a necessary ambiguity “Ad metaphysicam referunter ontologia, cosmologia, psychologia et theologia naturalis3 The motives and history of the development and consolidation of this Scholastic concept of metaphysics are not presented here. A short reference to what is most essential should [suffice to] loosen the problematic content of this concept and prepare us for understanding the fundamental meaning of the Kantian starting point for the ground-laying.4

Die Auseinanderlegung der Idee einer Fundamentalontologie durch die Auslegung der Kritik der reinen Vernunft als einer Grundlegung der Metaphysik

ERSTER ABSCHNITT

Die Grundlegung der Metaphysik im Ansatz

Die Herausstellung des Kantischen Ansatzes für eine Grundlegung der Metaphysik ist gleichbedeutend mit der Beantwortung der Frage: Warum wird für Kant die Grundlegung der Metaphysik zur Kritik der reinen Vernunft? Die Antwort muß sich einstellen durch die Erörterung der folgenden drei Teilfragen: 1. Welches ist der von Kant vorgefundene Begriff der Metaphysik? 2. Welches ist der Ansatz der Grundlegung dieser überlieferten Metaphysik? 3. Warum ist diese Grundlegung eine Kritik der reinen Vernunft?

1. Der überlieferte Begriff der Metaphysik

Der Gesichtskreis, in dem Kant die Metaphysik sah und innerhalb dessen seine Grundlegung ansetzen mußte, läßt sich im Rohen durch Baumgartens Definition kennzeichnen: Metaphysica est scientia prima cognitionis humanae principia continens 2. Metaphysik ist die Wissenschaft, die die ersten Gründe dessen enthält, was menschliches Erkennen erfaßt. a In dem Begriff der „ersten Prinzipien menschlicher Erkenntnis” liegt eine eigentümliche und zunächst notwendige Zweideutigkeit. Ad metaphysicam referuntur ontologia, cosmologia, psychologia et theologia naturalis 3. Die Motive und die Geschichte der Ausbildung und Festigung dieses Schulbegriffes der Metaphysik sind hier nicht darzustellen. Nur ein kurzer Hinweis auf Wesentliches soll den problematischen Gehalt dieses Begriffes auflockern und das Verständnis der grundsätzlichen Bedeutung des Kantischen Ansatzes der Grundlegung vorbereiten 4.

PREMlÈRE SECTION

LE POINT DE DÉPART DE L’INSTAURATION DU FONDEMENT DE LA MÉTAPHYSIQUE

Exposer comment Kant conçoit le point de départ d’une instauration du fondement de la métaphysique équivaut à répondre à la question: Pourquoi l’instauration du fondement de la métaphysique prend-elle pour Kant la forme d’une Critique de la Raison pure? La réponse doit résulter du développement des trois questions suivantes : 1- Quel est le concept de la métaphysique hérité par Kant? 2- Sur quoi s’instaure le fondement de cette métaphysique traditionnelle? 3- Pourquoi cette instauration du fondement est-elle une Critique de la Raison pure?

§ 1. — Le concept traditionnel de la métaphysique.

L’horizon dans lequel Kant comprend la métaphysique et sous lequel l’instauration du fondement, telle qu’il la conçoit, s’édifie, se laisse caractériser schématiquement par la définition de Baumgarten : Meta­physica est scientia prima cognitionis humanae princi­pia conitnens 2. La métaphysique est la science qui contient les premiers fondements de ce qui est saisi par la connaissance humaine. Il y a une étrange ambiguïté, primitivement nécessaire, dans le concept des « premiers principes de la connaissance humaine ». Ad metaphysicam referuntur ontologia, cosmologia, psychologia et theologia naturalis 3 Nous n’avons pas à exposer ici les raisons ni l’histoire de la formation et de la stabilisation de ce concept scolaire de la métaphysique. Nous nous bornerons à quelques indications essentielles, susceptibles de préparer, en même temps, le défrichement de ce concept en ce qu’il a de problématique et la compréhension du sens fondamental du point de départ de l’instauration du fondement tel que Kant l’effectue. 4

THE EXPLICATION OF THE IDEA OF A FUNDAMENTAL ONTOLOGY THROUGH THE INTERPRETATION OF THE Critique of Pure Reason AS A LAYING OF THE FOUNDATION OF METAPHYSICS

SECTION ONE

THE POINT OF DEPARTURE OF THE LAYING OF THE FOUNDATION OF METAPHYSICS

The exposition of the way in which Kant conceived the point of departure for the laying of the foundation of metaphysics is equivalent to answering the question: Why for Kant does the laying of a foundation of metaphysics take the form of a Critique of Pure Reason? The answer must be forthcoming through a discussion of the following three questions: 1. What concept of metaphysics did Kant inherit? 2. What is the point of departure for the laying of the foundation of this traditional metaphysics? 3. Why is this laying of the foundation a Critique of Pure Reason?

§ 1. The Traditional Concept of Metaphysics

The horizon within which metaphysics appeared to Kant and within which his laying of the foundation had to begin may be characterized schematically by means of Baumgarten’s definition: Metaphysica est scientia prima cognitionis humanae principia continens:1 metaphysics is the science which contains the first principles of that which is within the comprehension of human knowledge. In the concept of “the first principles of human knowledge” lies a peculiar and, to begin with, a necessary ambiguity. Ad metaphysicam referuntur ontologia, cosmologia, psychologia, et theologia naturalis.2 The motives and the history of the development and stabilization of this school concept of metaphysics cannot be presented here. However, a brief indication of what is presented therein should serve to break up the problematic content of this concept and thus prepare the way for an understanding of the basic significance of the Kantian point of departure of the laying of the foundation of metaphysics.3

008

می دانیم که معنی عبارت μετὰ τὰ φυσικά که در ابتدا صرفا معنایی فنی در کتابت بود (اصطلاح مشترک رسالاتی از ارسطو که [در ترتیب] بعد از رسائل مربوط به physics قرار می گرفت) بعدها مبدل به شاخصۀ یک تفسیر فلسفی از محتوای این رسائلی شد که دوباره ترتیب داده شده بودند. اما این تغییر معنی آنچنان که معمولاً می پندارند بی زیان نبوده است. بلکه این تغییر معنی، تفسیر این رسائل را به جهت خاصی سوق داد و به سبب این تفسیر، آنچه ارسطو بدان پرداخته بود را، به عنوان «متافیزیک» تعیین نمود. با این وجود ما باید بپرسیم که آیا آنچه در Metaphysics ارسطویی جمع آوری شده، «متافیزیک» است. علیرغم این، خود کانت هم مستقیما می خواهد تا معنایی جوهری به عبارت [متافیزیک] تخصیص دهد: «تا بدانجا که به نام متافیزیک مربوط می شود غیر قابل باور است که این نام از روی تصادف ناشی شده باشد زیرا این نام دقیقا با [محتوای] علم منطبق است: φύσις طبیعت نامیده می شود، اما نمی توانیم به مفهوم طبیعت جز از طریق تجربه نائل شویم، طوری که علمی که پس از آن می آید متافیزیک نامیده می شود (متشکل از μετὰ، یعنی trans ، و physica). این علمی است که گویی بیرون حوزه فیزیک قرار دارد، آن سوی آن واقع می شود.»5

خود اصطلاح فنی ای که باعث چنین تفسیر جوهری و پابرجایی شد، ناشی از مشکل مربوط به فهم غیرمغرضانه نوشته هایی بود که تحت عنوان corpus aristotelicum مرتب شده بودند. در فلسفه مدرسی متعاقب (منطق، فیزیک، اخلاق)، نظام یا چارچوبی وجود نداشت که دقیقا آنچه ارسطو به عنوان πρώτη φιλοσοφία، به عنوان فلسفه راستین H یا فلسفه اولی بدان اهتمام نموده بود را جای داد. μετὰ τὰ φυσικά عنوان یک معضل فلسفی بنیادین است.

این معضل همچنین ریشه در فقدان وضوح ماهیت مسئله و یافته های [Erkenntnisse] مورد بحث در بخش های [مختلف رسائل] دارد. تا بدانجا که خود ارسطو چیزی برای گفتن در این باره دارد، دقیقا در تعیین ماهیت «فلسفه اولی» یک دوگانگی [Doppelung] قابل ملاحظه ای آشکار می شود. فلسفه اولی هم دانش «موجود به عنوان موجود»<1> (ὂν ᾗ ὂν ) می باشد و هم معرفت عالی ترین حوزه از موجودات (τιμιτώατον γένος) است که از درون آن موجود به عنوان یک کل (καϑόλον) خود را تعیین می کند.

این توصیف دوگانه ی πρώτη φιλοσοφία نه شامل دو طریق اساساً متفاوت تفکر می باشد که از یکدیگر مستقل هستند، و نه ممکن است یکی از آنها تضعیف یا به نفع طرف دیگر مرتفع گردد؛ و نه حتی ممکن است که این عدم وحدت آشکار عجولانه به وحدت وفق داده شود. روشن ساختن بنیادهای آشکار این عدم وحدت و نحوه ای که هر دو تعریف به یکدیگر وابسته اند به عنوان مساله راهنمای «فلسفه اولی» ی موجودات از اهمیت بالاتری برخوردار است. این امر از آن حیث مبرم تر می گردد که دوگانگی مذکور ابتدا توسط ارسطو محقق نمی شود، بلکه از آغاز فلسفه باستان مسئله وجود را فراگرفته است.

لیکن برای اینکه مسئله تعریف ذاتی متافیزیک را در نظر داشته باشیم می توان آنچه ممکن است [در این باره] گفته شود را پیشگویی کرد: متافیزیک معرفت بنیادی موجود به ماهو موجود و موجود به نحو کلی است. هر چند این تعریف تنها به منزله بیانی از مسئله اصلی به حساب می آید، یعنی این سوال که: ماهیت معرفت به وجودِ موجودات در چه چیزی قرار دارد؟ تا چه حدی این معرفت ضرورتا به معرفت موجودات به عنوان یک کل مفتوح می باشد؟ چرا این معرفت به نوبه خود به شناختی از معرفت وجود معدّی می گردد؟ پس «متافیزیک» حقیقتا به عنوان یک معضل فلسفی باقی می ماند.

متافیزیک غرب بعد از ارسطو بسط خود را مدیون اخذ و پرداخت یک نظام از پیش موجودِ ارسطویی نیست، بلکه این امر بیشتر [مدیون] فقدان فهم سرشت سوال انگیز و طبیعت مفتوح مسائل محوریی می باشد که توسط افلاطون و ارسطو رها شده اند. دو موضوعً تعیین کنندۀ بسط مفهوم مدرسی فوق از متافیزیک و در عین حال به طور فزاینده ای مانع امکان بروز دوباره مسائل اصیل بوده اند.

It is known that the initial, purely technical meaning of the expression μετὰ τὰ φυσικά (the collective term for those of Aristotle’s treatises that were arranged [in sequence] after those belonging to the Physics) later became a philosophically interpreted characteristic of what is contained in these rearranged treatises. This change of meaning, however, is not as harmless as people ordinarily think. Rather, it channeled the interpretation of these treatises in a specific direction, and thereby the interpretation determined what Aristotle treated as “Metaphysics.” Nevertheless, we must ask whether what is brought together in the Aristotelian Metaphysics is “metaphysics.” Admittedly, Kant himself still wants to assign a substantial meaning directly to the expression: “As far as the name metaphysics is concerned, it is not to be believed that it arose by chance because it fits so exactly with the science: now φύσις is called Nature, but we can arrive at the concept of Nature in no other way than through experience, so that the science which follows from it is called Metaphysics (from μετὰ, trans, and physica). It is a science that is, so to speak, outside of the field of physics, which lies on the other side of it.”5

The technical expression itself, which occasioned this fixed, substantial interpretation, sprang forth from a difficulty concerning the unbiased understanding of the writings of the corpus aristotelicum ordered in this way. In subsequent Scholastic Philosophy (Logic, Physics, Ethics), there was no discipline or framework in which to insert precisely what Aristotle strove for here as πρώτη φιλοσοφία, as authentic philosophyH or philosophy of the highest order. μετὰ τὰ φυσικά is the title of a fundamental philosophical difficulty.

This difficulty also had its basis [Grund] in the lack of clarity concerning the essence of the problem and in the findings [Erkenntnisse] discussed in the [various] sections. To the extent that Aristotle himself has anything to say about this, a remarkable doubling [Doppelung] appears precisely in the determination of the essence of “First Philosophy.” It is both “knowledge of beings as beings”<1> (ὂν ᾗ ὂν) and also knowledge of the most remarkable region of beings (τιμιτώατον γένος) out of which the being as a whole (καϑόλον) determines itself.

This dual characterization of the πρώτη φιλοσοφία does not contain two fundamentally different ways of thinking that are independent of one another, nor may one of them be weakened or eliminated in favor of the other, nor is it even possible for the apparent disunity to be hastily reconciled into a unity. It is of much greater value to illuminate the grounds for the apparent disunity and the manner in which both determinations belong together as the leading problem of a “first philosophy” of beings. This task becomes all the more urgent because the above-mentioned doubling does not first occur with Aristotle. Rather, the problem of Being has prevailed since the beginnings of ancient philosophy.

But to remain with the problem of the essential determination of “Metaphysics,” we can anticipate what would have been said: Metaphysics is the fundamental knowledge of beings as such and as a whole. This “definition,” however, can only have value as an announcement of the problem, that is, of the question: In what does the essence of the knowledge of Being by beings lie? To what extent does this necessarily open up into a knowledge of beings as a whole? Why does this point anew to a knowledge of the knowledge of Being? Thus, “Metaphysics” simply remains the title for the philosophical difficulty.

Western metaphysics after Aristotle owes its development not to the assumption and implementation of a previously existing Aristotelian system, but rather to a lack of understanding concerning the questionable and open nature of the central problems left by Plato and Aristotle. Two themes have determined the development of the above-mentioned Scholastic concept of metaphysics, and at the same time they have increasingly hindered the possibility that the original problematic can be taken up once again.

Es ist bekannt, daß die zunächst rein buchtechnische Bedeutung des Ausdrucks μετά τά φνσικά (als Sammelname für diejenigen Abhandlungen des Aristoteles, die den zur „Physik” gehörigen nachgeordnet sind) später umschlug zu einer philosophisch auslegenden Charakteristik dessen, was diese nachgeordneten Abhandlungen enthalten. Dieser Bedeutungsumschlag hat aber nicht die Harmlosigkeit, in der man ihn gewöhnlich verzeichnet. Er hat vielmehr die Interpretation dieser Abhandlungen in eine ganz bestimmte Richtung gedrängt und damit die Auffassung dessen, was Aristoteles abhandelt, als „Metaphysik” entschieden. Ob jedoch das in der Aristotelischen „Metaphysik” Zusammengeschlossene „Metaphysik” ist, muß bezweifelt werden. Kant selbst freilich will dem Ausdruck noch direkt eine inhaltliche Bedeutung zuweisen: „Was den Namen der Metaphysik anbetrifft, so ist nicht zu glauben, daß derselbe von ohngefähr entstanden, weil er so genau mit der Wissenschaft paßt: denn da φύσις, die Natur heißt, wir aber zu den Begriffen der Natur nicht anders als durch die Erfahrung gelangen können, so heißt diejenige Wissenschaft, die auf sie folgt, Metaphysik (von μετά, trans, und physica). Es ist eine Wissenschaft, die gleichsam außer dem Gebiete der Physik, jenseits derselben liegt.” 5

Der buchtechnische Ausdruck, der zu dieser bestimmten inhaltlichen Interpretation die Veranlassung wurde, entsprang ja selbst einer Verlegenheit im sachlichen Verständnis der so im corpus aristotelicum eingeordneten Schriften. Gerade für das, was Aristoteles als πρώτη φιλοσοφία, als eigentliche Philosophie, Philosophieren in erster Linie, hier anstrebt, hatte man in der nachmaligen Schulphilosophie (Logik, Physik, Ethik) keine Disziplin und keinen Rahmen, in den sie hätte eingefügt werden können; μετά τà φναικά ist der Titel für eine grundsätzliche philosophische Verlegenheit.

Diese Verlegenheit wiederum hatte ihren Grund in der Ungeklärtheit des Wesens der Probleme und Erkenntnisse, die in den Abhandlungen erörtert werden. Soweit Aristoteles sich selbst darüber äußert, zeigt sich gerade in der Bestimmung des Wesens der „ersten Philosophie” eine merkwürdige Doppelung. Sie ist sowohl „Erkenntnis des Seienden als Seienden” (ðν ᾗ ðν) als auch Erkenntnis des vorzüglichsten Bezirks des Seienden (τιμιώτατον γένος), aus dem her sich das Seiende im Ganzen (καϑόλον) bestimmt.

Diese doppelte Charakteristik der πρώτη φιλοσοφία enthält weder zwei grundverschiedene, voneinander unabhängige Gedankengänge, noch darf die eine zugunsten der anderen abgeschwächt bzw. ausgemerzt werden, noch läßt sich gar die scheinbare Zwiespältigkeit vorschnell zu einer Einheit versöhnen. Es gilt vielmehr, die Gründe der scheinbaren Zwiespältigkeit und die Art der Zusammengehörigkeit der beiden Bestimmungen aus dem leitenden Problem einer „ersten Philosophie” des Seienden aufzuhellen. Diese Aufgabe wird um so dringlicher, als die genannte Doppelung nicht erst bei Aristoteles auftaucht, sondern seit den Anfängen der antiken Philosophie das Seinsproblem durchherrscht.

Um aber dieses Problem der Wesensbestimmung der „Metaphysik” festzuhalten, kann vorgreifend gesagt werden: Metaphysik ist die grundsätzliche Erkenntnis des Seienden als solchen und im ganzen. Diese „Definition” darf jedoch nur als Anzeige des Problems gelten, d. h. der Fragen: worin liegt das Wesen der Erkenntnis des Seins von Seiendem? Inwiefern entrollt sich diese notwendig zu einer Erkenntnis des Seienden im ganzen? Warum spitzt sich diese wiederum auf eine Erkenntnis der Seinserkenntnis zu? So bleibt „Metaphysik” der Titel für die Verlegenheit der Philosophie schlechthin.

Die nacharistotelische abendländische Metaphysik verdankt ihre Ausbildung nicht der Übernahme und Fortführung eines angeblich existierenden Aristotelischen Systems, sondern dem Nichtverstehen der Fragwürdigkeit und Offenheit, in der Plato und Aristoteles die zentralen Probleme stehen ließen. Zwei Motive haben die Ausbildung des angeführten Schulbegriffes der Metaphysik vorwiegend bestimmt und mehr und mehr verhindert, daß die ursprüngliche Problematik wieder aufgenommen werden konnte.

On sait que l’expression μετὰ τὰ φυσικά, qui désignait l’ensemble des traités d’Aristote faisant matériellement suite  à ceux du groupe de la Physique, n’avait primitivement qu’une simple valeur de classification, mais se transforma plus tard en une dénomination expliquant le caractère philosophique du contenu de ces traités. Cette altération de sens n’est cependant pas aussi insignifiante qu’on le dit habituellement. Elle a, au contraire, orienté l’interprétation de ces traités dans une direction bien déterminée, et fait qu’il faut comprendre comme « métaphysique » ce dont traite Aristote. On peut néanmoins douter que le contenu des écrits aristotéliciens réunis sous le titre de Métaphysique soit vraiment une « métaphysique ». Kant lui-même cherche encore à attribuer directement un sens réel à l’expression : « En ce qui concerne le nom de la métaphysique, il n’y a pas lieu de croire qu’il soit né du hasard, puisqu’il correspond si exactement au contenu de la science : si on appelle φύσις la nature et si nous ne pouvons parvenir à [la connaissance] des ­concepts de la nature que par l’expérience, alors la science qui fait suite à celle-ci s’appelle métaphysique (de μετά, trans, et physica). C’est une science qui se trouve en quelque sorte hors, c’est-à-dire au-delà du domaine de la physique 5

La dénomination classificatrice, qui fut à l’origine de cette interprétation des écrits d’Aristote, résulta elle-même d’une difficulté touchant la compréhension des écrits ainsi classés dans le corpus aristotelicum. C’est que les classifications ultérieures des écoles de philosophie (logique, physique, éthique) ne connaissaient aucune discipline et n’avaient aucun cadre dans lesquels elles eussent pu ranger ce qu’Aristote vise ici comme la πρώτη φιλοσοφία, la philosophie proprement dite, ce qui est, en premier lieu, philosophie; μετὰ τὰ φυσικά sert de titre à une difficulté philosophique fondamentale.

Cette difficulté a elle-même sa source dans l’obscurité qui enveloppe l’essence des problèmes et des connaissances dont il est question dans ces traités. Pour autant qu’Aristote s’explique lui-même à ce sujet, on voit apparaître un curieux dédoublement dans la détermination de l’essence de la « philosophie première ». Celle-ci est aussi bien « connaissance de l’étant en tant qu’étant » (ὂν ᾗ ὂν) que connaissance de la région la plus éminente de l’étant (τιμιτώατον γένος), à partir de laquelle se détermine l’étant en totalité (καϑόλον).

Cette double manière d’entendre la πρώτη φιλοσοφία n’implique pas deux ordres d’idées foncièrement différents et indépendants; mais, d’autre part, on ne saurait non plus ni éliminer ni même affaiblir l’un de ces ordres au profit de l’autre; on ne doit pas davantage ramener prématurément cette apparente dualité à l’unité. Il s’agit plutôt d’éclaircir les sources de cette apparente dualité et la nature de la connexion des deux déterminations, à partir du problème fondamental d’une philosophie première de l’étant. Cette tâche est d’autant plus urgente que ce dédoublement n’apparaît pas seulement chez Aristote mais domine le problème de l’être depuis les débuts de la philosophie antique.

On peut dire anticipativement, afin de ne pas perdre de vue ce problème de la détermination essentielle de la « métaphysique », que la métaphysique est la connaissance fondamentale de l’étant comme tel et en totalité. Cette « définition » ne doit cependant être considérée que comme une indication du problème à traiter. Celui-ci se ramène aux questions suivantes : En quoi consiste I’essence de la connaissance de l’être de l’étant?  En quelle mesure celle-ci se développe-t-elle nécessairement en une connaissance de l’étant en totalité? Pourquoi cette dernière aboutit-elle, de son côté, à une connaissance de la connaissance de l’être? Le nom de « métaphysique » manifeste donc une difficulté fondamentale de la philosophie.

La métaphysique occidentale postaristotélicienne ne doit pas sa forme à l’héritage et au développement d’un prétendu système aristotélicien, mais à une méconnaissance de l’état incertain et ambigu [Offenheit] dans lequel Platon et Aristote laissèrent les problèmes capitaux. Deux motifs surtout ont influencé la formation du concept scolaire de la métaphysique que nous avons cité, et ont empêché de plus en plus un retour à la problématique originelle.

It is well known that the meaning of the expression meta ta physika (as the collective name for those treatises of Aristotle which were classified as following those belonging to then “Physics”), which was at first purely descriptive, later came to express a philosophical judgment concerning the content of these works. This change in meaning does not have the harmlessness which is attributed to it. Rather, it has forced the interpretation of these treatises in a particular direction and thereby has determined that what Aristotle discusses therein is to be understood as “metaphysics.” Nevertheless, whether that which is contained in Aristotle’s Metaphysics is “metaphysics” must be doubted. However, Kant himself still attempts directly to attribute a real meaning to the expression: “With reference to that to which the name ‘metaphysics’ refers, it is unbelievable that it arose by chance since it corresponds so exactly to the content of the science: since physis means nature, and since we can arrive at the concept of nature only through experience, that science which follows it is called metaphysics (from meta [trans], and physica). It is a science which, being outside the domain of physics, as it were, lies beyond it.”4

The classificatory expression which occasioned this particular interpretation of Aristotle’s writings itself arose from a difficulty concerning the comprehension of the treatises thus classified in the corpus aristotelicum. In the philosophy of the schools (logic, physics, ethics) which followed Aristotle, no discipline or framework could be found into which could be fitted what Aristotle pursued as prōtē philosophia, true philosophy, philosophy of the first rank; meta ta physika is thus the title of a basic philosophical difficulty.

This difficulty has its origin in the obscurity which envelops the essentials of the problems and ideas discussed in the treatises. Insofar as Aristotle expresses himself on the subject, it is evident that there is a curious ambiguity in the definition of “first philosophy.” It is knowledge of the essent [des Seienden] qua essent (on ē on) as well as knowledge of the highest sphere of essents (timiōtaton genos) through which the essent in totality is defined.

This dual characterization of prōtē philosophia does not contain two radically different trains of thought nor should one be weakened or rejected outright in favor of the other. Furthermore, we should not be over-hasty in reconciling this apparent duality. Rather, through an analysis of the problem of “first philosophy” we must throw light upon the reason behind this duality and the manner in which both determinations are connected. The task is all the more pressing in that the ambiguity mentioned did not first make its appearance with Aristotle but has dominated the problem of Being since the first beginnings of ancient philosophy.

In order to keep this problem of the essential determination of “metaphysics” in view, it can be said by way of anticipation that metaphysics is the fundamental knowledge of the essent as such and in totality. This “definition” is only to be considered, however, as an indication of the real problem, the question: Wherein lies the essence of the knowledge of the Being of essents? In what respect does this knowledge necessarily lead to a knowledge of the essent in totality? Why does this knowledge in turn lead to a knowledge of the knowledge of Being [Seinserkenntnis]? Thus, “metaphysics” remains the tide of a fundamental philosophical difficulty.

Post-Aristotelian metaphysics owes its development not to the adoption and elaboration of an allegedly pre-existent Aristotelian system but to the failure to understand the doubtful and unsettled state in which Plato and Aristotle left the central problems. The formation of the school-concept of metaphysics mentioned above owes its development primarily to two considerations which, at the same time, have proved to be an evergrowing obstacle in the way of taking up the original problem again.

009

یک موضوع به تقسیم محتوای متافیزیک مربوط می شود و از تفسیر دینی مسیحیت از عالم ناشی می گردد. بر اساس این تفسیر، هر موجودی که الهی نیست، مخلوق است: Universum [کل موجودات]. به نوبه خود در بین مخلوقات انسان موقعیت ویژه ای دارد تا بدانجا که هر چیزی به رستگاری نفس انسان [Seelenheil] و وجودِ [Existenz] جاودانی اش وابسته است. پس بر اساس این تلقی از عالم- وآدم [Welt- und Daseinsbewußtsein] کل موجودات منقسم می گردند به خداوند، طبیعت و نوع بشر و به ترتیب به هر کدام از این حوزه ها الهیات (موضوع/ابژه/برابرایستا <2>آن summum ens [موجود عالی])، کیهان شناسی و علم النفس اختصاص می یابد. آنها رشته های Metaphysica Specialis [مابعدالطبیعه به معنی الاخص/ متافیزیک خاص] را تشکیل می دهند. در مقابل Metaphysica Generalis [مابعدالطبیعه به معنی الاعم/ متافیزیک عام] (وجودشناسی) نیز موضوع خود [یعنی] موجود «به نحو عام» (ens commune) را دارد.

موضوع دیگری که برای بسط مفهوم مدرسی متافیزیک ضروری است مربوط به نوع معرفت و روش آن است. چون موضوع آن موجود [Seiende/being] به نحوی کلی/عام و بالاترین موجود [das höchste Seiende] می باشد که «هر کسی بدان مشتاق است» (کانت)، متافیزیک علم والا مقام و «ملکه علوم» است. بر این اساس نوع معرفت آن نیز باید سخت ترین و الزام آورترین باشد. این امر می طلبد که همانند باشد با یک ایده ال معرفتی مناسب؛ همچون معرفت «ریاضیاتی» که فرض می شود [چنین] باشد. ریاضیات به تمام معنی عقلی است و ما تقدم؛ زیرا مستقل از تجربیات تصادفی است، یعنی علم محض عقل است. لذا معرفت موجودات به نحوی کلی/عام (Metaphysica Generalis) و معرفت اقسام اصلی آن (Metaphysica Specialis) «دانشی مبتنی بر بنیان عقل صرف» می گردند.

حال آن که کانت به هدف این متافیزیک وفادار می ماند؛ در واقع او آن را بیشتر نیز به سمت Metaphysica Specialis که او «متافیزیک راستین»، «متافیزیک در هدف نهایی اش» می نامد سوق می دهد6. نظر به «شکست» دائمی همه متعاطیان این علم و [نیز] ناسازگاری و بی کفایتی اش، تمام تلاش ها برای گسترش معرفت محض عقل باید ابتدائا به تعلیق درآید تا پرسش از امکان ذاتی این علم روشن گردد. لذا کار بنیانگذاری به معنی تعیین ذاتی متافیزیک، بروز می کند. کانت چگونه این تعیین حدود ذاتی متافیزیک را بر عهده می گیرد؟

One theme concerns the division of the content of metaphysics and arises from Christianity’s devout interpretation of the world. According to this interpretation, every being that is not divine is created: the Universum. In turn, the human being has a special place among the created beings to the extent that everything depends on the salvation of the human soul [Seelenheil] and its eternal existence [Existenz]. Therefore, according to this world- and Daseinconsciousness [Welt- und Daseinsbewußtsein], the totality of beings is divided into God, Nature, and humankind, and to each of these spheres respectively is then allied Theology (the object<2> of which is the summum ens), Cosmology, and Psychology. They constitute the discipline of Metaphysica Specialis. In contrast, Metaphysica Generalis (Ontology) has as its object the being “in general” (ens commune).

The other theme that is essential for the development of the Scholastic concept of Metaphysics concerns its type of knowledge and its method. Since its object is the being [Seiende] in general and the highest being [das höchste Seiende] in which “everyone takes an interest” (Kant), Metaphysics is science of the highest dignity, the “queen of the sciences.” Accordingly, the type of knowledge it has must also be the most rigorous and the most binding. This requires that it be assimilated to an appropriate ideal for knowledge, as “mathematical” knowledge is reputed to be. It is rational in the highest sense and a priori because it is independent of chance experiences, i.e., it is pure science of reason. Thus the knowledge of beings in general (Metaphysica Generalis) and the knowledge of its principle divisions (Metaphysica Specialis) become a “science established on the basis of mere reason.”

Now Kant adheres to the purpose of this metaphysics; indeed, he shifts it still further in the direction of Metaphysica Specialis, which he calls “authentic metaphysics,” “metaphysics in its final end.”6 In view of the constant “miscarriage” of all undertakings in this science, its inconsistency and inefficacy, nevertheless all attempts to extend the pure knowledge of reason must first be held back until the question of the inner possibility of this science is clarified. Thus arises the task of a ground-laying in the sense of an essential determination of metaphysics. How did Kant undertake this essential delimitation of metaphysics?

Das eine Motiv betrifft die inhaltliche Gliederung der Metaphysik und entstammt der gläubigen Weltdeutung des Christentums. Danach ist alles nichtgöttliche Seiende ein Geschaffenes: das Universum. Unter den Geschöpfen wiederum hat der Mensch insofern eine ausgezeichnete Stellung, als auf sein Seelenheil und seine ewige Existenz alles ankommt. So gliedert sich gemäß diesem christlichen Welt- und Daseinsbewußtsein das Ganze des Seienden in Gott, Natur und Mensch, welchen Bezirken dann alsbald die Theologie, deren Gegenstand das summum ens ist, die Kosmologie und die Psychologie zugeordnet werden. Sie machen die Disziplin der Metaphysica specialis aus. Im Unterschied von dieser hat die Metaphysica generalis (Ontologie) das Seiende „im allgemeinen” (ens commune) zum Gegenstand.

Das andere für die Ausbildung des Schulbegriffes der Metaphysik wesentliche Motiv betrifft ihre Erkenntnisart und Methode. Da sie das Seiende im allgemeinen und das höchste Seiende zum Gegenstand hat, woran „jedermann ein Interesse nimmt” (Kant), ist sie Wissenschaft von der höchsten Dignität, die „Königin der Wissenschaften”. Demzufolge muß auch ihre Erkenntnisart die strengste und schlechthin verbindliche sein. Dies verlangt, daß sie sich einem entsprechenden Erkenntnisideal angleicht. Als dieses gilt die „mathematische” Erkenntnis. Sie ist die im höchsten Sinne rationale und apriorische, weil von zufälligen Erfahrungen unabhängige, d. h. reine Vernunftwissenschaft. Die Erkenntnis des Seienden im allgemeinen (Metaphysica generalis) und nach seinen Hauptbezirken (Metaphysica specialis) wird so zu einer „Wissenschaft aus bloßer Vernunft”.

Kant hält nun an der Absicht dieser Metaphysik fest, ja er verlegt sie noch stärker in die Metaphysica specialis, die er die „eigentliche Metaphysik”, „Metaphysik im Endzweck” nennt 6. Angesichts der ständigen „Verunglückung” aller Anschläge in dieser Wissenschaft, ihrer Unstimmigkeit und Wirkungslosigkeit müssen jedoch alle Versuche, die reine Vernunfterkenntnis zu erweitern, zunächst unterbunden werden, bis die Frage nach der inneren Möglichkeit dieser Wissenschaft geklärt ist. So erwächst die Aufgabe einer Grundlegung im Sinne einer Wesensbestimmung der Metaphysik. Wie setzt Kant diese Wesensumgrenzung der Metaphysik an?

Le premier motif a trait à l’articulation du contenu de la métaphysique et dérive de la conception du monde née de la foi chrétienne. Selon celle-ci, tout étant non divin est une créature : [l’ensemble des créatures définit] l’Univers. Parmi les créatures, l’homme jouit d’une position privilégiée parce que le salut de son âme et l’éternité de son être importent par-dessus tout. Ainsi la totalité de l’étant a-t-elle pour régions, selon la conscience chrétienne du monde et de l’existence, Dieu, la nature et l’homme. A ces régions de l’étant se réfèrent la théologie, dont l’objet est le summum ens, la cosmologie et la psychologie. Elles forment ensemble la discipline appelée metaphysica specialis. Distincte de cette dernière, la metaphysica generalis (ontologie) a pour objet l’étant « en général » (ens commune).

L’autre motif essentiel de la formation du concept scolaire de la métaphysique concerne le mode de connaissance et la méthode de celle-ci. Comme la métaphysique a pour objet l’étant en général et l’étant suprême, objet qui « importe à tout homme » (Kant), elle est la science dont la dignité est la plus éminente, la « reine des sciences ». En conséquence, son mode de connaissance doit être parfaitement rigoureux et absoIurnent contraignant. Cela exige qu’elle se conforme à un idéal de connaissance correspondant, que l’on estime réalisé dans la connaissance « mathématique ». Cette connaissance est rationnelle et a priori au plus haut point puisqu’elle est indépendante de l’expérience contingente. C’est donc une science rationnelle pure. La connaissance de l’étant en général (metaphysica generalis) et celle de ses régions capitales (metaphysica specialis] deviennent ainsi une « science [édifiée] par la raison pure ».

Kant demeure fidèle aux intentions de cette métaphysique, les renforce et déplace leur centre de gravité vers la metaphysica specialis. Il nomme cette dernière la « métaphysique proprement dite », celle qui réalise le but final de cette science [Metaphysik im Endzweck] 6Etant donné I’« échec » constant de toutes les entreprises de la métaphysique, son incohérence et son Inefficacité, tous les efforts en vue d’accroître la connaissance rationnelle pure doivent être suspendus jusqu’à la résolution du problème de la possibilité intrinsèque de cette science. Ainsi naît la tâche d’une instauration du fondement, entendue comme la détermination de I’essence de la métaphysique. Comment Kant amorce-­t-il la délimitation de cette essence?

The one consideration concerns the organization of metaphysics with respect to its content and arises from the devout Christian interpretation of the world. According to this, all that is not divine is created—the totality of creatures defining the universe. Among created things man has a special place inasmuch as everything is centered on the welfare of his soul and his own eternal existence. In keeping with the Christian belief concerning the world and existence, the essent in totality is divided into God, nature, and man, each of these realms having a particular discipline devoted to its study. These disciplines are theology, the object of which is the summum ens, cosmology, and psychology. Together they form the discipline called metaphysica specialis. In distinction from this, metaphysica generalis (ontology) has as its object the essent “in general” (ens commune).

The other consideration essential to the development of the school-concept of metaphysics concerns the mode of knowledge and the methodology involved. Since the object of metaphysics is both the essent in general and the highest essent, in which “everyone takes an interest” (Kant), it is a science of the highest dignity, the “queen of the sciences.” Consequently, its mode of knowledge must be perfectly rigorous and absolutely binding. This requires that it conform to a corresponding cognitive ideal, “mathematical” knowledge. Because it is free from the contingencies of experience, mathematical knowledge is in the strictest sense rational and a priori, i.e., it is a pure, rational science. Thus, the knowledge both of the essent in totality (metaphysica generalis) and of its principal divisions (metaphysica specialis) becomes “a science established by mere reason.”

Kant remained faithful to the purpose of this metaphysics; indeed, he strengthened it and shifted its center of gravity toward metaphysica specialis. This last he termed “true metaphysics,” “metaphysics in its final purpose.”5 In view of the constant “failure” which has attended all undertakings in this science, their incoherence and their ineffectualness, all further attempts to extend the knowledge of pure reason must be held in abeyance until the question of the intrinsic possibility of this science is settled. Thus, the task arises of the laying of a foundation of metaphysics in the sense of the determination of its essence. How did Kant set about this essential delimitation of metaphysics?

010

2- نقطه عزیمت بنیانگذاری برای متافیزیک سنتی

در متافیزیک به عنوان معرفت عقلی و محضِ آنچه «مشترکِ» [همه] موجودات<3> است و به عنوان معرفت تمامیت خاص تقسیمات اصلی آن، اوقاتی «فراروی» ی از آنچه تجربه می تواند از امور خاص و جزیی عرضه کند، روی می دهد. این معرفت در این فراروی از محسوس، فهم موجود مافوق محسوس را می جوید. اما «روند آن» «تا کنون صرفا کورمال گشتن تصادفی و از همه بدتر کورمال گشتن میان مفاهیم صرف»7 بوده است. متافیزیک فاقد دلیل الزام آور برای نظرگاه های مورد ادعایش می باشد. چه چیزی به این متافیزیک امکان ذاتی آنچه را که می خواهد باشد اعطا می نماید؟

اما بنیانگذاری برای متافیزیک به معنی تعیین حدود امکان ذاتی آن، در مرتبه نخست می بایست هدف غایی متافیزیک، یعنی تعیین ذاتی Metaphysica Specialis را هدف قرار دهد. حال آنکه این امر به معنای ویژه ای معرفت موجود فراحسی است. اما پرسش از امکان ذاتی چنین معرفتی به پرسش کلی تر امکان ذاتی آشکارسازی کلی موجود به ماهو موجود رجعت می دهد. بنیانگذاری اکنون توضیح ماهیت معاملت با موجودات است که در آن این ماهیت خود را فی نفسه نشان می دهد چنان که همه گفته ها درباره آن بر اساس آن قابل اثبات می گردند.

اما امکان چنین معاملتی نسبت به موجودات متضمن چیست؟ آیا «نشانه ای» برای آنچه چنین معاملتی را ممکن می سازد وجود دارد؟ در واقع [ این نشانه] روش طلاب علوم طبیعی است. بر آنها « نوری تابید…. آنها دریافتند که عقل تنها نسبت به آنچه خود بر اساس طرح [Entwurf/design] خویش خلق می کند بصیرت می یابد و اینکه نباید به خود اجازه دهد تا همچون پیش تر در بند طبیعت قرار گیرد، بلکه [عقل] باید به واسطه اصول داوری هایش بر مبنای قوانین ثابت هدایت کند، و اینکه باید طبیعت را وادار سازد تا به پرسش هایش پاسخ گوید.»8 اولا «طرح از پیش در افکنده شدۀ» یک طبیعت به نحو کلی، پیشاپیش قوام وجود موجودات را تعیین می کند؛ همه پرسش هایی که تحقیق می شوند باید بتوانند به آن [طرح] متعهد گردند. این طرح اولیه از وجودH موجودات در مفاهیم اصلی و اصول علم طبیعی که ما پیش تر بدانها اشاره کردیم نقش بسته اند. از این رو آنچه معاملت نسبت به موجودات (معرفت انتیک) را ممکن می سازد، فهم نخستین از قوام وجود، [یا] معرفت انتولوژیکی است.

علم طبیعی ریاضیاتی نشانه ای از این ارتباط مشروط و بنیادی بین تجربه انتیک و معرفت انتولوژیکی به دست می دهد. هر چند در اینجا کارکرد علوم طبیعی برای بنیانگذاری متافیزیک پایان می یابد، چرا که ارجاع به این ارتباط مشروط [بین طبیعیات با اصول و شروط عقلی علم طبیعی ] هنوز هم راه حل مسئله نیست. بلکه تنها بیان جهتی است که در آن راه حل مسئله ابتداً، برای آنکه در کلیت بنیادی تر آن فهمیده شود، باید جستجو گردد. اینکه آیا این راه حل فقط در اینجا بتواند یافت گردد، و یا اینکه اصلا یافت بشود؛ یعنی اینکه آیا ایدۀ Metaphysica Specialis می تواند کلا مطابق مفهوم معرفت تحصلی (علمی) طرح گردد- دقیقاً این امر باید ابتداً تعیین گردد.

طرح امکان ذاتی Metaphysica Specialis در ورای پرسشِ مربوط به امکان معرفت انتیک به پرسش مربوط به امکان آنچه معرفت انتیک را ممکن می سازد، بازگشته است. اما این امر مسئله ماهیت فهم نخستین از وجود، یعنی ماهیت معرفت انتولوژیکی H به عام ترین معنی است. حال آنکه مسئله امکان ذاتی انتولوژی حاوی پرسش مربوط به امکان Metaphysica Generalis است. تلاش برای بنیانگذاری Metaphysica Specialis فی نفسه به پرسش درباره ماهیت Metaphysica Generalis باز می گردد.

§2. The Point of Departure for the Laying of the Ground for Traditional Metaphysics

In metaphysics as the pure, rational knowledge of what is “common” to [all] beings,<3> and as knowledge of the specific wholeness of its principle divisions, there transpires from time to time an “overstepping” of what experience can offer of the particulars and of the parts. In overstepping the sensible, this knowledge seeks to grasp supersensible being. “Its procedure,” however, has been “up to now merely a random groping and, what is worst of all, a groping among mere concepts.”7 Metaphysics lacks binding proof of the insights it claims. What gives this metaphysics the inner possibility to be what it wants to be?

A laying of the ground for metaphysics in the sense of a delimitation of its inner possibility, however, must now aim above all for the final end of metaphysics, i.e., for an essential determination of Metaphysica Specialis. In an exceptional sense, then, this is knowledge of the supersensible being. The question of the inner possibility of such knowledge, however, is presented as thrown back upon the more general question of the inner possibility of a general making manifest of beings as such. Ground-laying is now elucidation of the essence of a comporting toward beings in which this essence shows itself in itself so that all assertions about it become provable on the basis of it.

But what then does the possibility of such a comporting toward beings entail? Is there an “indication” of what makes such a comporting possible? In actual fact: [it is] the method of the natural scientists. Upon them “a light broke. . . . They realized that reason has insight only into what it produces itself according to its own design [Entwurf], that it must not allow itself to cling, as it were, to Nature’s apron strings, but must lead the way with principles of its judgments according to permanent laws, and that it must constrain Nature to answer its own questions.”8 In the first place, the “previously projected plan” of one Nature in general determines in advance the constitution of the Being of beings, to which all questions that are investigated should be capable of being related. This preliminary plan of the BeingH of beings is inscribed within the basic concepts and principles of the Science of Nature to which we already referred. Hence, what makes the comporting toward beings (ontic knowledge) possible is the preliminary understanding of the constitution of Being, ontological knowledge.

Mathematical natural science gives an indication of this fundamental conditional connection between ontic experience and ontological knowledge. However, its function for the laying of the ground for metaphysics exhausts itself therein, for the reference to this conditional connection is not yet the solution to the problem. It is rather only a statement of the direction in which it, to be understood in its more fundamental universality, must first be sought. Whether it can be found only there, and whether it can be found at all, i.e., whether the idea of a Metaphysica Specialis in general can be projected in accordance with the concept of positive (scientific) knowledge — precisely this should first be determined.

The projection of the inner possibility of Metaphysica Specialis has been led back beyond the question concerning the possibility of ontic knowledge to the question concerning the possibility of that which makes ontic knowledge possible. It is, however, the problem of the essence of the preliminary understanding of Being, i.e., of ontological knowledge in the broadest sense.H The problem of the inner possibility of ontology nevertheless includes the question concerning the possibility of Metaphysica Generalis. The quest for a laying of the ground for Metaphysica Specialis is in itself forced back to the question concerning the essence of Metaphysica Generalis.

2. Der Ansatz der Grundlegung der überlieferten Metaphysik

In der Metaphysik als der reinen rationalen Erkenntnis des „Allgemeinen” am Seienden und der jeweiligen Ganzheit seiner Hauptbezirke vollzieht sich ein „Überschritt” über das hinaus, was jeweils Erfahrung an Besonderem und Teilweisem darbieten kann. Das Sinnliche überschreitend, sucht diese Erkenntnis das Übersinnlich-Seiende zu erfassen. „Ihr Verfahren” ist aber „bisher ein bloßes Herumtappen, und, was das Schlimmste ist, unter bloßen Begriffen”, gewesen 7. Die Metaphysik ermangelt einer verbindlichen Ausweisung ihrer beanspruchten Einsichten. Was gibt dieser Metaphysik die innere Möglichkeit, das zu sein, was sie sein will?

Eine Grundlegung der Metaphysik im Sinne einer Umgrenzung ihrer inneren Möglichkeit muß nun aber vor allem auf den Endzweck der Metaphysik abzielen, d. h. auf eine Wesensbestimmung der Metaphysica specialis. Denn diese ist in einem ausnehmenden Sinne Erkenntnis des übersinnlichen Seienden. Die Frage nach der inneren Möglichkeit einer solchen Erkenntnis sieht sich aber zurückgeworfen auf die allgemeinere Frage nach der inneren Möglichkeit eines Offenbarmachens überhaupt von Seiendem als solchem. Grundlegung ist jetzt Aufhellung des Wesens eines Verhaltens zum Seienden, darin sich dieses an ihm selbst zeigt, so daß alles Aussagen über es von daher ausweisbar wird.

Was gehört nun aber zur Möglichkeit eines solchen Verhaltens zu Seiendem? Gibt es eine „Anzeige” auf das, was ein solches Verhalten ermöglicht? In der Tat: das Verfahren der Naturforscher. Ihnen „ging … ein Licht auf. Sie begriffen, daß die Vernunft nur das einsieht, was sie selbst nach ihrem Entwurfe hervorbringt, daß sie mit Prinzipien ihrer Urteile nach beständigen Gesetzen vorangehen und die Natur nötigen müsse, auf ihre Fragen zu antworten, nicht aber sich von ihr allein gleichsam am Leitbande gängeln lassen müsse” 8. Der „vorher entworfene Plan” einer Natur überhaupt gibt allererst die Seinsverfassung des Seienden vor, zu dem alles untersuchende Fragen sich soll verhalten können. Dieser vorgängige Seinsplan des Seienden ist in die Grundbegriffe und Grundsätze der betreffenden Wissenschaft von der Natur eingezeichnet. Was demnach das Verhalten zu Seiendem (ontische Erkenntnis) ermöglicht, ist das vorgängige Verstehen der Seinsverfassung, die ontologische Erkenntnis.

Die mathematische Naturwissenschaft gibt eine Anzeige auf diesen grundsätzlichen Bedingungszusammenhang zwischen ontischer Erfahrung und ontologischer Erkenntnis. Darin erschöpft sich aber ihre Funktion für die Grundlegung der Metaphysik. Denn der Hinweis auf diesen Bedingungszusammenhang ist ja noch nicht die Lösung des Problems, sondern nur eine Angabe der Richtung, in der es, in grundsätzlicher Allgemeinheit verstanden, zunächst gesucht werden muß. Ob es da allein und überhaupt gefunden werden kann, d. h. ob die Idee einer Metaphysica specialis überhaupt in Anmessung an den Begriff der positiven (wissenschaftlichen) Erkenntnis entworfen werden darf, soll sich gerade erst entscheiden.

Der Entwurf der inneren Möglichkeit der Metaphysica specialis wird über die Frage nach der Möglichkeit der ontischen Erkenntnis zurückgeführt zur Frage nach der Möglichkeit dessen, was ontische Erkenntnis ermöglicht. Das ist aber das Problem des Wesens des vorgängigen Seinsverständnisses, d. h. der ontologischen Erkenntnis im weitesten Sinne. Das Problem der inneren Möglichkeit der Ontologie enthält jedoch die Frage nach der Möglichkeit der Metaphysica generalis. Der Versuch einer Grundlegung der Metaphysica specialis wird in sich zurückgedrängt auf die Frage nach dem Wesen der Metaphysica generalis.

§ 2. — Le point de départ de l’instauration du fondement dans la métaphysique traditionnelle.

La métaphysique comme connaissance pure et rationnelle de l’étant « en général » et de la totalité de ses régions capitales accomplit un « dépassement » de ce que l’expérience peut offrir de partiel et de particulier : dépassant le sensible, cette connaissance cherche à saisir l’étant suprasensible. « Sa méthode » n’a été cependant « jusqu’ici qu’un simple tâtonnement, et ce qu’il y a de plus fâcheux, un tâtonnement qui porte sur de simples concepts 7 ». Il manque à la métaphysique une preuve contraignante du savoir auquel elle prétend. Qu’est-ce qui donne à cette métaphysique la possibilité intrinsèque d’être ce qu’elle doit être?

Une instauration du fondement de la métaphysique, conçue comme délimitation de sa possibilité intrinsèque, doit avant tout viser le but final de cette science, c’est-à-dire une détermination de l’essence de la metaphysica specialis. Or, celle-ci est par excellence une connaissance de l’étant suprasensible. La question de la possibilité intrinsèque d’une telle connaissance se trouve toutefois rejetée vers la question plus générale de la possibilité intrinsèque de rendre manifeste l’étant comme tel. L’instauration du fondement se conçoit dès lors comme la mise en lumière de l’essence d’un comportement à l’égard de l’étant, comportement dans lequel ce dernier se manifeste en lui-même. C’est donc à partir de là que toute énonciation relative à l’étant devient susceptible d’être prouvée.

Mais qu’est-ce qui constitue la possibilité d’un tel comportement à l’égard de l’étant? A-t-on une « indication » de ce qui rend ce comportement possible ? En fait, nous trouvons celle-ci dans la méthode des sciences naturelles. Ces dernières furent pour les savants « une révélation lumineuse. Ils comprirent que la raison ne voit que ce qu’elle produit elle-même d’après ses propres plans et qu’elle doit prendre les devants avec les principes qui déterminent ses jugements, suivant des lois immuables, qu’elle doit aussi obliger la nature à répondre à ses questions et ne pas seulement se laisser conduire pour ainsi dire en laisse par elle 8 ». Le « plan préalablement projeté » d’une nature en général détermine, d’emblée, la constitution de l’être de l’étant, auquel toute recherche et toute question doivent pouvoir se rapporter. Ce projet préalable, relatif à l’être de l’étant, est inscrit dans les concepts et les principes des diverses sciences de la nature. Ce qui rend donc possible le rapport à l’étant (connaissance ontique) est la compréhension préalable de la constitution de l’être, la connaissance ontologique.

Les sciences mathématiques de la nature donnent une indication sur la connexion essentielle de conditions qu’il y a entre l’expérience ontique et la connaissance ontologique. En cela s’épuise pourtant leur rôle dans l’instauration du fondement de la métaphysique. Car cette référence à la connexion des conditions n’est pas encore une solution du problème, mais seulement une esquisse de la direction dans laquelle il faut chercher à poser la question, comprise selon toute sa généralité. Si cette recherche peut vraiment aboutir et si elle ne le peut que dans cette direction, c’est-à-dire si l’idée d’une metaphysica specialis en général peut être développée à la mesure du concept de la connaissance positive (scientifique), voilà ce qui se doit encore décider.

Le projet de la possibilité interne de la metaphysica specialis se trouve ainsi ramené, en passant par la question de la possibilité de la connaissance ontique, vers celle de la possibilité de ce qui rend possible cette connaissance ontique. Mais ceci est précisément le problème de l’essence de la compréhension préalable de l’être, c’est-à-dire celui de la connaissance ontologique au sens le plus large. Le problème de la possibilité interne de l’ontologie implique cependant la question de la possibilité de la metaphysica generalis. La tentative d’une instauration du fondement de la metaphysica specialis se concentre dans la question de l’essence de la metaphysica generalis.

§ 2. The Point of Departure for the Laying of the Foundation of Traditional Metaphysics

In metaphysics as the pure, rational knowledge of the essent “in general” and of the totality of its principal divisions there is accomplished a “passing beyond” that which experience can supply partially and in particular. In passing beyond the sensible, this mode of knowledge seeks to comprehend the supersensible. “Its method [however, has] hitherto been merely a random groping, and, what is worst of all, a groping among mere concepts.”6 Metaphysics lacks a binding proof of its alleged insights. What gives metaphysics the intrinsic possibility of being what it claims to be?

A laying of the foundation of metaphysics in the sense of a delimitation of its intrinsic possibility must, above all, keep the final purpose of metaphysics in view, i.e., the determination of the essence of metaphysica specialis. It is metaphysica specialis which in a pre-eminent sense is knowledge of the supersensible essent. This question of the intrinsic possibility of such knowledge, however, is thrown back upon the more general question of the intrinsic possibility of the manifestation [Offenbarmachen] of the essent as such. The laying of the foundation is now the elucidation of a comportment [Verhalten] with regard to the essent, a comportment in which the essent reveals itself in itself [sich dieses an ihm selbst zeigt] so that all statements relative to it become verifiable.

But what does the possibility of such comportment entail? Is there a “clue” as to what makes it possible? Yes, the method of the scientist: “a light broke upon all students of nature. They learned that reason has insight only into that which it produces after a plan of its own, and that it must not allow itself to be kept, as it were, in nature’s leading-strings, but must itself show the way with principles of judgment based upon fixed laws, constraining nature to give answer to questions of reason’s own determining.”7 The “previously projected” plan of nature in general determines in advance the constitution of the Being [Seinsverfassung] of the essent to which it must be possible to relate all modes of questioning. This precursory [vorgängige] projection relative to the Being of the essent is inscribed in the basic concepts and axioms of the natural sciences. Hence, what makes the relation to the essent (ontic knowledge) possible is the precursory comprehension of the constitution of the Being of the essent, namely, ontological knowledge.8

The mathematical natural sciences provide a clue to the essential connection of the conditions which hold between ontic and ontological knowledge and in this exhaust their function in the laying of the foundation of metaphysics. For this reference to the connection of the conditions is not yet a solution of the problem but only an indication of the direction in which the problem, understood in its fundamental generality, must first be sought. Whether it can be found only in this direction, or whether it can be found at all, i.e., whether the idea of metaphysica specialis can be developed in accordance with the concept of positive (scientific) knowledge—this is still to be decided.

The projection of the intrinsic possibility of metaphysica specialis has been led back beyond the question of the possibility of ontic knowledge to the question of that which makes this ontic knowledge possible. But this is precisely the problem of the essence of the precursory comprehension of Being, i.e., ontological knowledge in the broadest sense. The problem of the intrinsic possibility of ontology includes, moreover, the question of the possibility of metaphysica generalis. The attempt to provide a foundation for metaphysics is thus centered in the question of the essence of metaphysica generalis.

011

اما با وضع بنیانگذاری در این طریق، کانت بلافاصله به محاوره ای با افلاطون و ارسطو رهسپار می گردد.H وجودشناسی اکنون برای اولین بار مسئله می شود. با این امر ساختار متافیزیک سنتی دستخوش اولین و ژرف ترین امواج متلاطم می گردد. نا معلومی و ابهامی که تاکنون Metaphysica Generalis به همراه آن به «عمومیت»ِ ens commune می پرداخت ناپدید می گردد. برای اولین بار پرسش بنیانگذاری نسبت به نحوه کلی سازی وخصوصیت قدم- فرانهادن ای که در معرفت ساختار وجود قرار دارد، طلب وضوح می نماید. اینکه آیا خود کانت به آشکارسازی کامل مسئله نائل آمد، پرسشی فرعی باقی می ماند. همین که او ضرورت این امر را تشخیص داد و برتر از همه آن را عرضه نمود، کافی است. بعلاوه همچنین مشخص می گردد که وجودشناسی به هیچ وجه اولا و بذات به بنیانگذاری برای علوم طبیعی مربوط نیست. ضرورت و نقش آن در دغدغه ای بالاتر ریشه دارد که عقل بشری در خود می یابد. حال چون Metaphysica Generalis «تمهید»9H ضروری برای Metaphysica Specialis فراهم می کند، پس به هر حال، تعیین ذاتی Metaphysica Specialis بایستی دگرگون گردد  به بنیانگذاری برای Metaphysica Generalis.

بنیانگذاری برای متافیزیک به عنوان کل به معنی کشف امکان ذاتی وجودشناسی است. این معنای حقیقی آن چیزی است که تحت عنوان «انقلاب کپرنیکی» کانت مدام به اشتباه تفسیر شده است، [معنای حقیقی است] چرا که معنای متافیزیکیِ آن است([یعنی] به متافیزیک بعنوان تنها موضوع راجع است). «تاکنون فرض شده است که تمام معرفت ما باید با ابژه ها مطابق باشد، اما تحت این فرض تمام مساعی برای تاسیس چیزی راجع به آنها به نحو ماتقدم بوسیله مفاهیم به نحوی که از طریق آن معرفت ما بسط یابد به سر انجامی نرسیده است. لذا ما باید برای یک بار کوشش نماییم تا بیابیم که آیا ممکن نیست در کار متافیزیک بهتر پیشرفت نماییم اگر فرض نماییم که ابژه ها باید با معرفت ما مطابق شوند H.H این فرض ممکن است با آنچه طلب شده است بهتر موافقت نماید، یعنی امکانِ داشتن معرفت ابژه ها به نحو ماتقدم، یعنی امکان تعیین چیزی درباره آنها قبل از اینکه آنها به ما داده شده باشند.»10

بدین وسیله کانت قصد دارد که بگوید: «تمام معرفت» انتیک نیست، و جایی که چنین معرفتی وجود دارد، تنها از راه معرفت انتولوژیک ممکن می گردد. از طریق انقلاب کپرنیکی، مفهوم «قدیمی» حقیقت به معنای «مطابقتِ» (adaequatio) معرفت با موجود چنان کم متزلزل می گردد که عملا [انقلاب کپرنیکی] آن [مفهوم قدیمی حقیقت] را از پیش فرض می گیرد؛ در واقع حتی برای اولین بار آن را بنیاد می کند[موجه می سازد]. معرفت انتیک تنها در صورتی می تواند با موجودات («ابژه ها») مطابقت نماید که این موجود به ماهو موجود پیشاپیش ظاهر گردد[offenbar]، یعنی نخست از پیش در ساختار وجودش شناخته شده باشد. ظهور موجودات (حقیقت انتیک) بر مدار انکشاف قوام/ساخت وجود موجودات (حقیقت انتولوژیک)،H می گردد؛ اما هیچگاه خود شناخت انتیک نمی تواند بدون شناخت انتولوژیک «با» ابژه ها مطابقت نماید چرا که اصلا نمی تواند «مطابق با»ی ممکنی داشته باشد.

بنابراین روشن شده است که بنیانگذاری برای متافیزیک سنتی با همین پرسش از امکان ذاتی انتولوژی آغاز می گردد. اما چرا این بنیانگذاری «نقدی از عقل محض» می گردد؟

With the laying of the ground for metaphysics put in this way, however, Kant is brought immediately into the dialogue with Aristotle and Plato.H Ontology now becomes a problem for the first time. With that, the first and deepest shock wave strikes the structure of traditional metaphysics. The indeterminacy and obviousness with which Metaphysica Generalis hitherto treated the “commonality” of the ens commune disappears. For the first time, the question of the ground-laying requires clarity concerning the manner of universalization and the character of the stepping-beyond which lies in the knowledge of the constitution of Being. Whether Kant himself achieves the full clarification of this problem remains a subordinate question. It is enough that he recognized its necessity and, above all, that he presented it. Consequently, it also becomes clear that ontology in no way refers primarily to the laying of the ground for the positive sciences. Its necessity and its role are grounded in a “higher interest” which human reason finds in itself. Now because Metaphysica Generalis provides the necessary “preparation”9H for Metaphysica Specialis, however, then in laying the ground for the former, the essential determination of the latter must be transformed.

Laying the ground for metaphysics as a whole means unveiling the inner possibility of ontology. That is the true sense, because it is the metaphysical sense (referring to metaphysics as the only theme) of what has been misinterpreted constantly under the heading of Kant’s “Copernican Revolution.” “Up to now it has been assumed that all our knowledge must conform to objects. But all attempts to establish something in regard to them a priori by means of concepts through which our knowledge would be extended have come to nothing under this assumption. Hence, we must attempt for once to find out whether we might not progress better in the tasks of metaphysics if we assume that objects must conform to our knowledgeH.H This would agree better with what is desired, namely, the possibility of having a knowledge of objects a priori, of determining something about them before they are given to us.”10

With this Kant wants to say: not “all knowledge” is ontic, and where there is such knowledge, it is only possible through ontological knowledge. Through the Copernican Revolution, the “old” concept of truth in the sense of the “correspondence” (adaequatio) of knowledge to the being is so little shaken that it [the Copernican Revolution] actually presupposes it [the old concept of truth], indeed even grounds it for the first time. Ontic knowledge can only correspond to beings (“objects”) if this being as being is already first apparent [offenbar], i.e., is already first known in the constitution of its Being. Apparentness of beings (ontic truth) revolves around the unveiledness of the constitution of the Being of beings (ontological truth)H; at no time, however, can ontic knowledge itself conform “to” the objects because, without the ontological, it cannot even have a possible “to what.”

With this it has become clear that the laying of the ground for traditional metaphysics begins with the question of the inner possibility of ontology as such. But why does this ground-laying become a “Critique of Pure Reason”?

Mit der so ansetzenden Grundlegung der Metaphysik bringt sich aber Kant unmittelbar in das Zwiegespräch mit Aristoteles und Plato. Ontologie wird jetzt überhaupt zum erstenmal Problem. Damit kommt die erste und innerste Erschütterung in das Gebäude der überlieferten Metaphysik. Die Unbestimmtheit und Selbstverständlichkeit schwinden, in der die Metaphysica generalis bisher von der „Allgemeinheit” des ens commune handelte. Die Grundlegungsfrage verlangt erstmals Klarheit über die Art von Verallgemeinerung und damit über den Charakter des Überschrittes, der in der Erkenntnis der Seinsverfassung liegt. Ob Kant selbst die volle Klärung des Problems erreicht, bleibt eine nachgeordnete Frage. Genug, daß er die Notwendigkeit desselben erkannt und vor allem dargestellt hat. Damit wird aber auch deutlich, daß die Ontologie primär überhaupt nicht auf die Grundlegung der positiven Wissenschaften bezogen ist. Ihre Notwendigkeit und ihre Rolle sind in einem „höheren Interesse” begründet, das die menschliche Vernunft bei sich findet. Weil nun aber die Metaphysica generalis die notwendige „Zurüstung” 9 für die Metaphysica specialis gibt, muß sich in der Grundlegung jener auch die Wesensbestimmung dieser verwandeln.

Grundlegung der Metaphysik im ganzen heißt Enthüllung der inneren Möglichkeit der Ontologie. Das ist der echte, weil metaphysische (auf die Metaphysik als das einzige Thema bezogene) Sinn dessen, was unter dem Titel der „Kopernikanischen Wendung” Kants ständig mißdeutet wird. „Bisher nahm man an, alle unsere Erkenntnis müsse sich nach den Gegenständen richten; aber alle Versuche, über sie a priori etwas durch Begriffe auszumachen, wodurch unsere Erkenntnis erweitert würde, gingen unter dieser Voraussetzung zunichte. Man versuche es daher einmal, ob wir nicht in den Aufgaben der Metaphysik damit besser fortkommen, daß wir annehmen, die Gegenstände müssen sich nach unserem Erkenntnis richten, welches so schon besser mit der verlangten Möglichkeit einer Erkenntnis derselben a priori zusammenstimmt, die über Gegenstände, ehe sie uns gegeben werden, etwas festsetzen soll” 10

Kant will damit sagen: nicht „alle Erkenntnis” ist ontische, und wo solche vorliegt, wird sie nur möglich durch eine ontologische. Durch die Kopernikanische Wendung wird der „alte” Wahrheitsbegriff im Sinne der „Angleichung” (adaequatio) der Erkenntnis an das Seiende so wenig erschüttert, daß sie ihn gerade voraussetzt, ja ihn allererst begründet. An Seiendes („Gegenstände”) kann sich ontische Erkenntnis nur angleichen, wenn dieses Seiende als Seiendes zuvor schon offenbar, d. h. in seiner Seinsverfassung erkannt ist. Nach dieser letzten Erkenntnis müssen sich die Gegenstände, d. h. ihre ontische Bestimmbarkeit, richten. Offenbarkeit des Seienden (ontische Wahrheit) dreht sich um die Enthülltheit der Seinsverfassung des Seienden (ontologische Wahrheit); nie aber kann ontische Erkenntnis für sich „nach” den Gegenständen sich richten, weil sie ohne die ontologische nicht einmal ein mögliches Wonach haben kann.

Hiermit ist deutlich geworden: die Grundlegung der überlieferten Metaphysik setzt bei der Frage der inneren Möglichkeit der Ontologie als solcher an. Warum wird diese Grundlegung aber zu einer „Kritik der reinen Vernunft”?

En amorçant ainsi l’instauration du fondement de la métaphysique, Kant entre immédiatement en discussion avec Aristote et Platon. Pour la première fois l’ontologie devient ici un problème. Par là, l’édifice de la métaphysique traditionnelle subit son premier et plus profond ébranlement. La vague évidence avec laquelle la metaphysica generalis traitait jusqu’ici de la « généralité » de l’ens commune se dissipe. Le problème de l’instauration du fondement réclame pour la première fois quelque clarté sur le mode de généralisation et, par là, sur le caractère du dépassement propre à la connaissance de la constitution de l’être. C’est une question subsidiaire de savoir si Kant atteint lui-même au parfait éclaircissement du problème. Il suffit qu’il ait reconnu la nécessité de ce problème et surtout qu’il l’ait développée. Il devient dès lors manifeste que l’ontologie n’a pas premièrement pour but l’instauration du fondement des sciences positives. Sa nécessité et son rôle sont déterminés par un « intérêt supérieur », intérêt que la raison humaine trouve au sein d’elle-même. Mais comme la metaphysica generalis donne l’« apprêt 9 » [Zurüstung] nécessaire à la metaphysica specialis, il faut que, dans l’instauration du fondement de celle-là, se transforme aussi la détermination de l’essence de celle- ­ci.

L’instauration du fondement de la métaphysique en totalité équivaut donc à dévoiler la possibilité interne de l’ontologie. Tel est le sens véritable, parce que métaphysique (c’est-à-dire ayant la métaphysique pour thème unique), de ce qui fut si obstinément mal compris sous le titre de « révolution copernicienne ». « Jusqu’ici on admettait que toute notre connaissance devait se régler sur les objets; mais, dans cette hypothèse, tous les efforts pour établir sur eux quelque jugement a priori par concepts, ce qui aurait accrû notre connaissance, n’aboutissaient à rien. Que l’on essaie donc enfin de voir si nous ne serions pas plus heureux dans les problèmes de la métaphysique en supposant que les objets doivent se régler sur notre connaître, ce qui s’accorde déjà mieux avec la possibilité désirée d’une connaissance a priori de ces objets, connaissance qui établirait quelque chose à leur égard avant qu’ils nous soient donnés 10 »

Kant veut dire ici que « toute connaissance » n’est pas ontique, et que là où pareille connaissance est donnée, elle n’est possible que par une connaissance ontologique. La révolution copernicienne ébranle si peu l’« ancien » concept. de vérité entendu comme adaequatio de la connaissance à l’étant que, tout au contraire, elle le présuppose, le fonde même pour la première fois. La connaissance ontique ne peut s’égaler à l’étant (aux « objets ») que si cet étant est déjà manifeste auparavant comme étant, c’est-à-dire si la constitution de son être est connue. C’est à cette dernière connaissance que les objets, c’est-à-dire leur déterminabilité ontique, doivent se conformer. La manifestation de l’étant (vérité antique) dépend du dévoilement de la constitution de l’être de l’étant (vérité ontologique); jamais la connaissance ontique ne pourra d’elle-même se conformer [se régler] « aux » objets, parce que sans la connaissance ontologique elle ne dispose même pas de la possibilité de s’orienter [mögliches Wonach].

Il est ainsi devenu clair que l’instauration du fondement de la métaphysique traditionnelle s’amorce à la question de la possibilité interne de l’ontologie comme telle. Mais pourquoi cette instauration devient-elle une Critique de la Raison pure?

With such an approach to the laying of the foundation of metaphysics Kant is led immediately into a discussion with Aristotle and Plato. Now for the first time, ontology becomes a problem. Thereby the structure of traditional metaphysics undergoes its first and most profound shock. The vagueness and the obviousness with which metaphysica generalis hitherto treated of the “generality” of the ens commune disappears. The problem of the laying of the foundation of metaphysics for the first time demands a certain clarity with regard to the mode of generalization and the character of the passing beyond [Überschritt] proper to the knowledge of the constitution of the Being [of the essent]. Whether Kant himself ever became perfectly clear with respect to this problem remains a subordinate question. It is enough that he recognized the urgency of the problem and, above all, that he presented it. It is clear, moreover, that the primary objective of ontology is not a laying of the foundation of the positive sciences. Its necessity and its role are based on a “higher interest” with which human reason is always concerned. However, because metaphysica generalis provides the necessary “preparation”9 for metaphysica specialis, laying the foundation of the former necessarily transforms the essential determination of the latter.

To lay the foundation of metaphysics in totality is to reveal the internal possibility of ontology. Such is the true, i.e., the metaphysical (having metaphysics as its only theme), sense of that which, under the heading of Kant’s ”Copernican revolution,” has been constantly misinterpreted. “Hitherto it has been assumed that all our knowledge must conform to objects. But all attempts to extend our knowledge of objects by establishing something in regard to them a priori, by means of concepts, have, on this assumption, ended in failure. We must, therefore, make trial whether we may not have more success in the tasks of metaphysics if we suppose that objects must conform to our knowledge. This would agree better with what is desired, namely, that it should be possible to have knowledge of objects priori, determining something in regard to them prior to their being given.”10

By this Kant means: not “all knowledge” is ontic, and where such knowledge is given, it is possible only through ontological knowledge. The “old” concept of truth as the “adequateness” (adaequatio) of knowledge to the essent is so little shaken by the Copernican revolution that the latter presupposes the former, indeed, confirms it for the first time. Ontic knowledge can be adequate to the essent (to “objects”) only if the essent is already manifest beforehand as essent, that is, if the constitution of its Being is known. It is to this last knowledge that objects, i.e., their ontic determinability, must conform. The manifestation of the essent (ontic truth) depends upon the revelation of the constitution of the Being of the essent (ontological truth).11 However, ontic knowledge by itself can never conform “to” objects, because without ontological knowledge it cannot have even a possible “to what” [Wonach] of the conformation.

It has thus become clear that the laying of the foundation of traditional metaphysics begins with the question of the internal possibility of ontology as such. But why does this laying of the foundation become a Critique of Pure Reason?

012

3- بنیانگذاری متافیزیک به صورت «نقد عقل محض»

کانت مسئله امکان وجودشناسی را به پرسش: «چگونه حکم تألیفی ماتقدم ممکن است؟» تقلیل می دهد. تفسیر چنین صورتبدی ای از مسئله آشکار می سازد که بنیانگذاری برای متافیزیک، بعنوان نقدی از عقل محض انجام می پذیرد. پرسش مربوط به امکان معرفت وجودشناختی نیازمند توصیف مقدماتی خویش می باشد. در پیروی از سنتH، کانت شناخت را در این صورتبندی به عنوان حکم می فهمد. در فهم وجودشناختی چه نوعی از معرفت مورد ملاحظه قرار دارد؟ وجودشناسی آن معرفتی است که در آن موجود شناخته می شود. اما آنچه در آنجا شناخته می شود، فارغ از اینکه اصلا چگونه تجربه شده و تعیّن یافته، متعلق به موجود است. این چیستیِ[Wassein/what-Being] شناخته شده از موجود به نحو ماتقدم در معرفت وجودشناختی، پیش از هر تجربه انتیکH، هر چند دقیقا برای این [معرفت انتیک]، وضع می شود. کانت معرفتی را که ماهیتِ [Wasgehalt/quiddity] موجود را پیش می نهد، یعنی معرفتی که خود موجود را آشکار می سازد، «ترکیبی» می نامد. لذا پرسشِ مربوط به امکان معرفت وجودشناختی، مسئله ماهیت احکام تالیفی ماتقدم می گردد.

امری که حجّیت این تصدیقات بن مایه ایِ/احکام موضوعه [sachhaltigen Urteile/material judgments] مربوط به وجود موجودات را بنیاد می کند/موجه می سازد، نمی تواند در تجربه قرار داشته باشد؛ چرا که تجربۀ موجودات خود همیشه از قبل توسط فهم وجودشناختی هدایت می شود؛ فهم وجودشناختی ای که از طریق [تراز دیگری از] تجربه در معنایی بس تعیین کننده تر [از تجربه انتیک] ممکن می گردد. لذا معرفت وجودشناختی حکمی بر اساس بنیادهایی (اصولی) است که بطور تجربی وضع نمی گردند.

اما متعاقبا قوه شناخت ما به نحو ماتقدم براساس اصول را کانت «عقل محض» می نامد.11 «عقل محض» «آن چیزی است که برای شناخت چیزی به نحو کاملا ماتقدم، اصولی را فراهم می کند.»12 بنابراین تا بدانجا که اصول مندرج در عقل امکان معرفت ماتقدم را قوام می دهند، کشف امکان معرفت وجودشناختی باید [به صورت] توصیفی از ماهیت عقل محض در آید. اما تعیین حدود ماهیت عقل محض در عین حال متمایز نمودن [مولفه های] غیرماهوی آن و لذا محدود ساختن و منحصرنمودن(نقد)ِ امکانات ذاتی آن است. بنیانگذاری متافیزیک به منزله کشف ماهیت وجودشناسی، «نقدی از عقل محض» است.

معرفت وجودشناختی، یعنی تالیف ماتقدم استH «که صرفا بخاطر آن تمام نقد تقبل شده است.»13 تنها با استقرار مسئله هدایت کنندۀ این تاسیس متافیزیک، تعیین دقیق تر این تالیف مبرم تر می گردد. بطور کلی کانت نه تنها این عبارت را در معانی چندگانه استفاده کرد14، بلکه این معانی متعدد حتی در صورت بندی مسئله بنیانگذاری برای متافیزیک نیز درهم تابیده شده اند. پرسش، مربوط به امکان احکام تالیفی ماتقدم است. حال اینکه هر حکمی به عنوان حکم از پیش یک «من پیوند می دهم» است: یعنی موضوع و محمول را پیوند می دهم. حکم فی نفسه، حتی احکام «تحلیلی» نیز ترکیبی هستند، هر چند مبنای اتحاد ربط موضوع- محمول صرفا در تصور موضوع [der Subjektvorstellung] قرار دارد. حال آنکه احکام ترکیبی به دو معنی «ترکیبی» اند: اول بطور کلی به عنوان احکام و دوم، از آنجا که حجّیت «ربطِ» (تالیفِ) تصور، از خود موجودی که حکم بدان مربوط است، «پیش می آید» (تالیف می گردد).H

§3. The Laying of the Ground for Metaphysics as “Critique of Pure Reason”

Kant reduces the problem of the possibility of ontology to the question: “How are a priori synthetic judgments possible?” The interpretation of this formulation of the problem makes it clear that the laying of the ground for metaphysics is carried out as a critique of pure reason. The question concerning the possibility of ontological knowledge requires its preliminary characterization. In keeping with the traditionH, Kant understands knowing in this formula as judging. What kind of knowledge is under consideration in ontological understanding? It is that [knowledge] in which the being is known. What is known there, however, belongs to the being, no matter how it is always experienced and determined. This known what-Being [Wassein] of the being is brought forward a priori in ontological knowledge prior to all ontic experienceH, although it is precisely for this [ontic experience]. Knowledge which brings forth the quiddity [Wasgehalt] of the being, i.e., knowledge which unveils the being itself, Kant calls “synthetic.” Thus the question concerning the possibility of ontological knowledge becomes the problem of the essence of a priori synthetic judgments.

The instance that grounds the legitimacy of these material judgments [sachhaltigen Urteile] concerning the Being of beings cannot lie in experience, for experience of beings is itself always already guided by ontological understanding, which becomes accessible through experience in a more determinative respect. Ontological knowledge is hence a judging according to grounds (principles) which are not brought forth experientially.

But our faculty of knowing a priori according to principles Kant then names pure reason. 11 Pure reason is “that which supplies the principles to know something entirely a priori.”12 Hence, insofar as the principles contained in reason constitute the possibility of a priori knowledge, the unveiling of the possibility of ontological knowledge must become an elucidation of the essence of pure reason. The delimitation of the essence of pure reason, however, is at the same time the differentiating determination of its nonessence and, with that, the limitation and restriction (critique) of its essential possibilities. Laying the ground for metaphysics as unveiling the essence of ontology is “Critique of Pure Reason.”

It is ontological knowledge, i.e., the a priori synthesisH, “for the sole sake of which the whole critique is undertaken.”13 Just by establishing the guiding problem of this grounding of metaphysics, a more precise determination of this synthesis becomes all the more pressing. Not only did Kant generally use this expression in a multitude of senses, 14 but these [many meanings] are even intertwined within the formula for the problem of the laying of the ground for metaphysics. The question concerns the possibility of a priori synthetic judgments. Now every judgment as such is already an “I connect”: namely, subject and predicate. As judgments, “analytic” judgments are also already synthetic, even if the ground for the univocity of the subject-predicate connection lies merely in the representation of the subject [der Subjektvorstellung]. But the synthetic judgments, then, are “synthetic” in a twofold sense: first, as judgments in general; and second, insofar as the legitimacy of the “connection” (synthesis) of the representation “brought forth” (synthesis) from the being itself with which the judgment is concerned.H

3. Die Grundlegung der Metaphysik als „Kritik der reinen Vernunft”

Kant bringt das Problem der Möglichkeit der Ontologie auf die Frage: „Wie sind synthetische Urteile a priori möglich?” Die Auslegung dieser Problemformel verschafft die Erklärung dafür, daß die Grundlegung der Metaphysik als eine Kritik der reinen Vernunft durchgeführt wird. Die Frage nach der Möglichkeit der ontologischen Erkenntnis erfordert eine vorläufige Charakteristik derselben. Kant faßt in dieser Formel, der Überlieferung entsprechend, das Erkennen als Urteilen. Welche Art von Erkenntnis liegt im ontologischen Verstehen vor? Es ist darin das Seiende erkannt. Was da aber erkannt ist, gehört zum Seienden, mag es wie immer erfahren und bestimmt sein. Dieses erkannte Wassein des Seienden wird in der ontologischen Erkenntnis vor aller ontischen Erfahrung, obzwar gerade für diese, a priori beigebracht. Eine den Wasgehalt des Seienden beibringende bzw. das Seiende selbst enthüllende Erkenntnis nennt Kant „synthetische”. So wird die Frage nach der Möglichkeit der ontologischen Erkenntnis zum Problem des Wesens der synthetischen Urteile a priori.

Die Begründungsinstanz der Rechtmäßigkeit dieser sachhaltigen Urteile über das Sein des Seienden kann nicht in der Erfahrung liegen; denn Erfahrung von Seiendem ist selbst schon immer geführt vom ontologischen Verständnis des Seienden, das in bestimmter Hinsicht durch die Erfahrung zugänglich werden soll. Ontologische Erkenntnis ist demnach ein Urteilen nach nicht erfahrungsgemäß beizubringenden Gründen (Prinzipien).

Nun nennt aber Kant unser Vermögen, aus Prinzipien a priori zu erkennen, die „reine Vernunft” 11. Reine Vernunft ist „diejenige, welche die Prinzipien, etwas schlechthin a priori zu erkennen, enthält.” 12 Sofern demnach die in der Vernunft enthaltenen Prinzipien die Möglichkeit einer apriorischen Erkenntnis ausmachen, muß die Enthüllung der Möglichkeit der ontologischen Erkenntnis zu einer Aufhellung des Wesens der reinen Vernunft werden. Die Umgrenzung des Wesens der reinen Vernunft ist aber zugleich die unterscheidende Bestimmung ihres Unwesens und damit die Begrenzung und Einschränkung (Kritik) auf ihre wesentlichen Möglichkeiten. Grundlegung der Metaphysik als Enthüllung des Wesens der Ontologie ist „Kritik der reinen Vernunft”.

Die ontologische Erkenntnis, d.h. die apriorische „Synthesis” ist es, „um deren willen eigentlich die ganze Kritik da ist” 13. Um so dringender wird schon bei der Festlegung des leitenden Problems dieser Begründung der Metaphysik die nähere Bestimmung dieser Synthesis. Kant gebraucht diesen Ausdruck nicht nur überhaupt in mannigfachen Bedeutungen 14, sondern gerade in der Problemformel der Grundlegung der Metaphysik verschlingen sich diese. Die Frage geht nach der Möglichkeit der a priori synthetischen Urteile. Nun ist jedes Urteil als solches schon ein „ich verbinde”: nämlich Subjekt und Prädikat. Als Urteile sind auch die „analytischen” Urteile schon synthetisch, wenngleich der Grund der Einstimmigkeit der Subjekt-Prädikat-Verbindung lediglich in der Subjektvorstellung liegt. Die synthetischen Urteile sind aber dann in einem zweifachen Sinne „synthetisch”: erstens als Urteile überhaupt, zweitens sofern die Rechtmäßigkeit der Vorstellungs-,,Verbindung” (Synthesis) aus dem Seienden selbst, worüber geurteilt ist, „beigebracht” wird (Synthesis).

§3. — L’instauration du fondement de la métaphysique comme « Critique de la Raison pure ».

Kant ramène le problème de la possibilité de l’ontologie à cette question : « Comment. les jugements synthétiques a priori sont-ils possibles? » L’explicitation du problème ainsi énoncé fait comprendre que l’instauration du fondement de la métaphysique s’exécute sous la forme d’une critique de la raison pure. La question de la possibilité de la connaissance ontologique exige que celle-ci soit caractérisée anticipativement. Conformément à la tradition, Kant, dans cette formule, conçoit la connaissance comme l’acte de juger. Quelle espèce de connaissance trouve-t-on dans la compréhension ontologique? L’étant, en elle, est connu. Mais ce qui est ainsi connu appartient à l’étant, de quelque manière qu’il soit éprouvé et déterminé. La talité [Wassein] connue de l’étant est apportée a priori par la connaissance ontologique, préalablement à toute expérience ontique, encore que cette talité doive précisément servir cette expérience. Kant appelle « synthétique » une connaissance qui apporte la talité [Was­gehalt] de l’étant, c’est-à-dire qui dévoile l’étant lui-même. Voilà comment la question de la possibilité de la connaissance ontologique devient le problème de l’essence des jugements synthétiques a priori.

L’instance capable de fonder la légitimité de ces jugements matériels [sachhaltig] sur l’être de l’étant ne peut se trouver dans l’expérience; car l’expérience de l’étant est toujours déjà conduite par la compréhension ontologique de l’étant, lequel deviendra accessible dans l’expérience selon une perspective déterminée. En conséquence, la connaissance ontologique est une activité de juger en fonction de raisons (de principes) qu’il faut apporter sans les tirer de l’expérience.

Or, Kant appelle « raison pure » notre faculté de connaître selon des principes a priori 11. « La raison pure est celle qui contient les principes qui servent à connaître quelque chose absolument a priori 12 ». Pour autant que les principes contenus dans la raison constituent la possibilité d’une connaissance a priori, le dévoilement de la possibilité de la connaissance ontologique doit devenir un éclaircissement de l’essence de la raison pure. La délimitation de l’essence de la raison pure revient cependant à déterminer, du même coup, sa non-essence et est ainsi une manière de limiter et de restreindre (critiquer) la raison pure à ses possibilités essentielles. L’instauration du fondement de la métaphysique comme dévoilement de l’essence de l’ontologie est une Critique de la Raison pure.

La connaissance ontologique, c’est-à-dire la « synthèse » a priori, est « la raison d’être véritable de toute la Critique 13 ». C’est pourquoi une définition plus précise de cette synthèse n’en est que plus urgente, au moment même où l’on fixe le problème qui doit guider cette instauration du fondement de la métaphysique. L’expression de synthèse est non seulement employée par Kant en diverses significations 14, mais encore ces significations se mêlent-elles précisément lorsqu’il s’agit de formuler le problème de l’instauration du fondement de la métaphysique. La question porte sur la possibilité des jugements synthétiques a priori. Mais tout jugement est déjà comme tel un « je relie » : à savoir, une liaison du sujet et du prédicat. En tant que jugements, même les jugements « analytiques » sont déjà synthétiques, encore que le fondement de la liaison d’accord entre le sujet et le prédicat réside simplement dans la représentation de ce sujet. Mais, dès lors, les jugements synthétiques sont « synthétiques » en un double sens : d’abord en tant qu’ils sont simplement un jugement, ensuite en tant que la légitimité de la « liaison » des représentations (synthèse) se trouve « tirée » [« appor­tée »] (synthèse) de l’étant lui-même dont il est jugé.

 § 3. The Laying of the Foundation of Metaphysics as a Critique of Pure Reason

Kant reduces the problem of the possibility of ontology to the question: “How are a priori synthetic judgments possible?” The analysis of this formulation of the problem is carried out as a critique of pure reason. The question of the possibility of ontological knowledge requires a provisional characterization of that knowledge. In this formulation of the problem, Kant, following tradition, understands knowledge to be an act of judgment. But what kind of knowledge is found in ontological comprehension? Through it something is known, and what is thus known belongs to the essent no matter how it may be experienced and determined. This known what-ness [Wassein] of the essent is brought forth a priori in ontological knowledge before all ontic knowledge, although precisely in order to serve the latter. Knowledge that brings forth the quiddity [Wasgehalt] of the essent, in other words, knowledge which reveals the essent itself, Kant calls synthetic. Thus, the question of the possibility of ontological knowledge turns out to be the problem of the essence of synthetic judgments a priori.

The instance capable of establishing the legitimacy of these material judgments concerning the Being of the essent cannot be found in experience, for experience of the essent is itself always guided by the ontological comprehension of the essent, which last becomes accessible through experience according to a determinate perspective. Ontological knowledge, then, is judgment according to principles which must be brought forth without recourse to experience.

Kant terms our faculty of knowledge according to a priori principles “pure reason.”12Pure reason is that faculty which supplies the principles of knowing anything entirely a priori.”13 If the principles supplied by reason constitute the possibility of a priori knowledge, then the revelation of the possibility of ontological knowledge must become an elucidation of the essence of pure reason. The delimitation of the essence of pure reason, however, is at the same time the differentiating determination of its dis-essence [Unwesen] and, hence, the limiting and restricting (critique) of pure reason to its essential possibilities. Thus, the laying of the foundation of metaphysics as the revelation of the essence of ontology is a Critique of Pure Reason.

It is ontological knowledge, i.e., the a priori synthesis, “for the sake of which alone our whole critique is undertaken.”14 Now that the problem which guides this establishment of metaphysics has been fixed, it is all the more imperative that this synthesis be more precisely defined. Not only does this expression, as Kant employs it, have many meanings,15 these meanings are intermingled even in the formulation of the problem of the laying of the foundation of metaphysics itself. The question is concerned with the possibility of synthetic judgments a priori. Now every judgment is, as such, an “I connect,” namely, subject and predicate. Qua judgment, even analytic judgments are synthetic, although the basis of the connection of agreement between subject and predicate lies simply in the representation which forms the subject. Synthetic judgments, then, are “synthetic” in a double sense: first, as judgments as such, and, second, so far as the legitimacy of the “connection” (synthesis) of the representations is “brought forth” (synthesis) from the essent itself with which the judgment is concerned.