193

مراجع ضماییم

“نقد: ارنست کاسیرر، فلسفه صورت هاي سمبلیک، جلد دوم: تفكر اسطوره اي” برلين: انتشارات بورونو کاسیرر،1925 [ضمیمه 2 در این کتاب —مترجم]. منتشر شده در: مجله ادبیات آلمانی(برلین)، سری جدید  5 ،(1928)، شماره 21، صفحات 1000-1012. [ترجمه انگلیسی این نقد هایدگر بر کتاب کاسیرر قبلا در زبان انگلیسی در کتاب «پارسایی تفکر»، بولمینگتون: انتشارات دانشگاه ایندیانا, 1976 به چاپ رسیده بود — مترجم]

“سخنرانی های داووس: نقد عقل محض كانت و كار بنیانگذاری براي متافيزيك” [ضمیمه 3 در این کتاب— مترجم]. منتشر شده در مجله داووس، دوره 4 (1929)، شماره 7، صفحات 194-196.

“درباره تاريخ كرسي فلسفي از 1866 ” [ضمیمه 6 در این کتاب— مترجم]. منتشر شده در دانشگاه فیلیپ ماربورگ 1527-1927 (ماربورگ: انتشارات N. G. Elwert’sche [G. Braun]،1927)، صفحات 681-687.

REFERENCES FOR APPENDICES

“Besprechung: Ernst Cassirer, Philosophie der symbolischen Formen. 2. Teil: Das mythische Denken.” Berlin: Bruno Cassirer Verlag, 1925 [Appendix II in this volume — tr.]. Appeared in: Deutsche Literaturzeitung (Berlin), new series 5 (1928), no. 21, 1000-1012. [This review appeared previously in English in the volume The Piety of Thinking (Bloomington: Indiana University Press, 1976 — tr.]

“Davoser Vorträge: Kants Kritik der reinen Vernunft und die Aufgabe einer Grundlegung der Metaphysik” [Appendix III in this volume — tr.]. Appeared in Davoser Revue, IV (1929), no. 7, pp. 194-196.

“Zur Geschichte des philosophischen Lehrstuhles seit 1866” [Appendix VI in this volume — tr.]. Appeared in Die Philipps-Universität zu Marburg 1527-1927 (Marburg: N. G. Elwert’sche Verlagsbuchhandlung [G. Braun], 1927), pp. 681-687.

NACHWEISE

Besprechung: Ernst Cassirer, Philosophie der symbolischen Formen. 2. Teil: Das mythische Denken. Bruno Cassirer Verlag Berlin 1925. Erschienen in: Deutsche Literaturzeitung (Berlin), N. F. 5,1928, Heft 21,1000-1012.

Davoser Vorträge: Kants Kritik der reinen Vernunft und die Aufgabe einer Grundlegung der Metaphysik. Erschienen in: Davoser Revue, IV (1929), Nr. 7, S. 194-196.

Zur Geschichte des philosophischen Lehrstuhles seit 1866. Erschienen in: Die Philipps-Universität zu Marburg 1527-1927. N. G. Elwert’sche Verlagsbuchhandlung. (G. Braun) Marburg 1927, S. 681-687.

194

سخن پاياني ويراسدار [مجموعه آثار]

 اين جلد سوم از مجموعه آثار [هايدگر] شامل متن ويرايش مفصل چهارم از كتاب «كانت و مساله متافيزيك» است كه در 1973 منتشر گشته بود. اين ويرايش چهارم مفصل توسط خود مارتين هايدگر تحت نظارت بوده و بواسطه درج ضميمه اي تكميل شده بود. اين مجلد كه اكنون ضميمه آن مجدداً تفصيل داده شده است با درج چهار متن [اضافي] به عنوان ويرايش پنجم جداگانه اي يكجا منتشر مي گردد.

ويرايش اول در 1929 توسط انتشارات فردريك كوهن از بن منتشر شد كه از 1928 تحت مديريت ويتوريو كلسترمان بوده است. زماني كه اين انتشارات در پي دوره اي از مشكلات مالي بسته شد چاپ مجددي از ويرايش اول توسط انتشارات گرهارد شولت-بولمك از فرانكفورت منتشر شد. از انتشار ويرايش دوم در 1951،كتاب «كانت بوخ» كه خود هايدگر آن را [بدين عنوان] مي ناميد، توسط انتشارات ويتوريو كلسترمان كه در 1929 ويراست اول را تحت نظارت داشت منتشر گشته است.

در ويرايش اين مجلد، ويراسدار نسخه خطي «كانت و مساله متافيزيك» را كنكاش نمود. مقايسه متن چاپ شدۀ ويرايش چهارم كه مجدداً بعد از انتشار ويرايش سوم حروف چيني شده بود و مقايسه ويرايش دوم با اول نشان داد كه با تنظيم مجدد ويرايش دوم در 1951 جداي از خطاهاي جزئي املائي يا نگارشي كه به سادگي بدون يادداشتي تصحييح شده اند، چهار خطاي جدي نيز وارد متن شده است. در صفحه 28 كلمه «vorstelliger» جايگزين «vorstellig» مي شود؛ در صفحه 159 «Selbst» جايگزين «Seins»؛ در صفحه 185 عبارت از قلم افتادۀ «daß dieses jetzt anwesende Seeiende dasselbe sei, wie das» بازگردانده شده است؛ در صفحه 197«ursprünglicheren» جايگزين «ursprünglichen» مي گردد.

همانطور كه در مجلدات 12،9،5،4،2،1 از بخش اول [مجموعه آثار هايدگر] كه تاكنون منتشر شده اند رسم بوده است، اين مجلد سوم نيز شامل حاشيه نويسي هايدگر در نسخه شخص اش از ويرايش اول مي باشد. نسخه هاي شخصي وي از ويرايش هاي بعدي هيچ حاشيه نويسي اي ندارند. جايگاه حاشيه ها حاصل علائم مرجع خود هايدگر است. چاپ آنها در پاورقي با حروف كوچك بالانويس مشخص مي گردند به ترتيبي كه در هر بخش شمارش حروف از نو آغاز مي گردد. عمدۀ يادداشت هاي حاشيه اي كوتاه يا بلند با جوهر نگاشته شده اند مابقي با خودكار نوشته شده اند. برخي از حاشيه هاي طولاني توسط هايدگر بر روي يك برگه كاغذ نوشته شده اند كه با صفحه و بخش مرجع درون كتاب جاي داده شده بودند. برخي از حاشيه ها به تاريخ زماني است كه بررسي كانت بوخ توسط ارنست كاسيرر (1931) و رودلف اودبرشت (32/1931) منتشر گشتند. اكثر اين حاشيه ها داراي ويژگي اي توضيح دهنده هستند، تنها تعداد كمي از آنها در تراز ملاحظه بعدي مربوط به تاريخ وجود قرار دارند. چندين مدخل نيز صرفاً بهبود ادبي كوچكي را ايجاب مي كنند.

*

EDITOR’S AFTERWORD

This third volume of [Heidegger’s] Collected Works contains the text of the expanded fourth edition of the book “Kant and the Problem of Metaphysics,” which was published in 1973. This expanded fourth edition was overseen by Martin Heidegger himself and was accomplished through the inclusion of an Appendix. This volume, the appendix to which has again been expanded to now include four [additional] texts, appears simultaneously as a separate, augmented fifth edition.

The first edition from 1929 was published by Friedrich Cohen Press of Bonn, which had been under the management of Vittorio Klostermann since 1928. When this publisher was closed following a period of financial difficulty, a reprinting of the first edition was published by the Gerhard Schulte-Bulmke Press of Frankfurt am Main. Since the publication of the second edition in 1951, the Kantbook, as Heidegger himself called it, has been published by the Vittorio Klostermann Press, which in 1929 had overseen the publishing of the first edition.

In editing this volume, the editor consulted the manuscript of “Kant and the Problem of Metaphysics.” A comparison of the printed text of the fourth edition, which had been newly typeset after the publication of the third edition, and a comparison of the second edition with the first, showed that with the resetting of the second edition in 1951, apart from a few spelling or notational mistakes that had simply been corrected without comment, four serious errors had been allowed to creep in as well. On page 28 the word “vorstelliger” replaces “vorstellig“; on page 159 “Selbst” replaces “Seins”; on page 185 the omitted phrase “daß dieses jetzt anwesende Seiende dasselbe sei, wie das” has been put back; on page 197 “ursprünglicheren” replaces “ursprünglichen.”

As was the case with volumes 1, 2, 4, 5, 9, and 12 of the first section [of Heidegger’s Collected Works] that have been published to date, so too this volume 3 contains Heidegger’s marginalia from his personal copy of the first edition. His personal copies of the later editions do not have any marginalia. The placement of the marginalia results from Heidegger’s own reference marks. In print, they are designated in footnotes with superscripted small letters, in a sequence that begins again with each numbered section. The majority of the longer or shorter marginal notes were written in ink, with the rest done in pencil. Several of the longer marginalia were written by Heidegger on inserted slips of paper with a page or section reference. Many of the marginalia date from the time when the reviews of the Kantbook by Ernst Cassirer (1931) and Rudolf Odebrecht (1931/32) appeared. Most of these marginalia have an immanent explanatory character; only a few of them make note of the later level of consideration pertaining to the history of Being. Several entries are also merely small stylistic improvements.

*

NACHWORT DES HERAUSGEBERS

Der hier vorgelegte Band 3 der Gesamtausgabe enthält den Text der 1973 noch von Martin Heidegger selbst besorgten, durch Aufnahme eines Anhanges erweiterten vierten Auflage der Einzelausgabe „Kant und das Problem der Metaphysik”. Im Anhang noch einmal um vier Texte erweitert, erscheint dieser Band gleichzeitig als Einzelausgabe in fünfter, vermehrter Auflage.

Die erste Auflage von 1929 erschien im Verlag von Friedrich Cohen in Bonn, dessen Leitung seit 1928 in den Händen von Vittorio Klostermann lag. Nach der wegen finanzieller Schwierigkeiten erfolgten Auflösung dieses Verlages erschien 1934 ein Restbestand der ersten Auflage im Verlag Gerhard Schulte-Bulmke in Frankfurt am Main. Seit der zweiten Auflage (1951) erscheint das Kantbuch, wie Heidegger selbst es nannte, im Verlag von Vittorio Klostermann, der bereits 1929 das Erscheinen der ersten Auflage betreut hatte.

Für die Herausgabe dieses Bandes lag dem Herausgeber die Handschrift von „Kant und das Problem der Metaphysik” vor. Ein Vergleich des Drucktextes der vierten Auflage, die ein Neusatz gegenüber der dritten Auflage war, und der zweiten Auflage mit der ersten Auflage ergab, daß beim Neusatz der zweiten Auflage von 1951, abgesehen von wenigen Versehen in der Schreibweise, die jetzt stillschweigend korrigiert wurden, vier sinnstörende Fehler sich eingeschlichen hatten. Auf S. 28 steht jetzt wieder „vorstelliger” statt „vorstellig”; auf S. 159, „Selbst” statt „Seins”; auf S. 185, ist die Auslassung „daß dieses jetzt anwesende Seiende dasselbe sei, wie das,” wieder eingefügt worden; auf S. 197, heißt es wieder „ursprünglicheren” statt „ursprünglichen”.

Wie die aus der Ersten Abteilung bisher erschienenen Bände 1, 2, 4, 5, 9 und 12 enthält nun auch der hier vorgelegte Band 3 Heideggers Randbemerkungen aus seinem Handexemplar der ersten Auflage. Die Handexemplare der späteren Auflagen haben keine Randbemerkungen. Die Zuordnung der Randbemerkungen ergibt sich aus den von Heidegger verwendeten Verweisungszeichen. Im Druck werden sie als Fußnoten mit hochgestellten Kleinbuchstaben wiedergegeben und paragraphenweise gezählt. Die Mehrzahl der längeren oder kürzeren Randnotizen sind mit Tinte, die übrigen mit Bleistift eingetragen. Einige längere Randbemerkungen notierte Heidegger aus Platzgründen auf eingelegte Zettel mit einem Seiten- oder Paragraphenverweis. Viele der Randbemerkungen stammen aus der Zeit, als die beiden Rezensionen des Kantbuches von Ernst Cassirer (1931) und Rudolf Odebrecht (1931/32) erschienen. Die meisten dieser Randbemerkungen haben immanent-erläuternden Charakter; nur wenige wurden auf der späteren, seins-geschichtlichen Besinnungsebene notiert. Einige Eintragungen sind auch nur kleine sprachliche Verbesserungen.

*

Der in der vierten Auflage 1973 zwei Texte enthaltende Anhang wurde um vier weitere Texte vermehrt. Er beginnt jetzt mit neun Aufzeichnungen zum Kantbuch, die Heidegger in sein Handexemplar der ersten Auflage eingelegt hatte. Zu diesen Zettel-Aufzeichnungen gehörte auch jener Zettel, den er 1973, faksimiliert und übertragen, im Vorwort zur vierten Auflage veröffentlicht hatte. Nach Schrift und Inhalt zu urteilen, stammen sie aus den dreißiger und vierziger Jahren.

195

ضميمه ويرايش چهارم 1973 كه شامل دو متن بود در اينجا با افزودن چهار قطعه اضافي تفصيل داده شده است. اكنون ضميمه با يادداشت هايي بر كتاب «كانت  بوخ» كه هايدگر در نسخه شخصی اش از ويرايش اول وارد كرده بود آغاز مي گردد. يادداشتي كه به صورت عكس در [ابتداي] مقدمه ويرايش چهارم چاپ و دوباره نويسي شده است مربوط به همين قطعه است. تحليل هر دو نوشته و مضمون هر دو نشان مي دهد كه مورخ دهه 1930 يا 1940 هستند.

قطعه دوم بررسي هايدگر از فلسفه صورت هاي سمبليك ارنست كاسيرر، بخش دوم، تفكر اسطوره اي (1925) مي باشد كه از اولين باري كه در Deutsche Literaturzeitung در 1928 منتشر شده بود چاپ نشده است. متن منتشر شده با مقابله با دست نوشته پيدا شده در اوراق باقي مانده از هايدگر تصحيح شده است- يك نسخه كاملاً بي نقص. يك چاپ مجدد از اين قطعه در ميان [اوراق] مندرج در نسخه شخصي هايدگر از كتاب كانت وجود دارد.

قطعه سوم مربوط به خلاصه اي است از دوره وي در آکادمی داووس دوم (17مارس-6 آوريل 1929) که در ویرایش چهارم منتشر و توسط خود هایدگر نظارت شده است. اين دوره شامل سه سخنراني درباره نقد عقل محض كانت و وظيفه تاسيس بنياد براي متافيزيك بوده كه [خلاصه اي از آنها] مجدداً در اينجا چاپ شده است. نسخه خطي اي از اين خلاصه يا از خود سه سخنراني در اوراق بجا مانده از هايدگر وجود ندارد. طبقه بندي سه سخنراني مورد اشاره در اين خلاصه حاكي از آن است كه اين طبقه بندي از سه بخش اول از چهار بخش كلي كتاب «كانت بوخ» ناشي مي گردد. در سه سخنراني داووس هايدگر مراحل تفكر را از سه فصل اول كتاب «كانت بوخ» طرح مي كند كه در پايان همان سال منتشر شده بود. طي تصحيح ويرايش چهارم 1973 وي به ويراستار مجلد حاضر اعلام مي نماید كه پيرو بازگشتش از داووس فوراً شروع به پرداختن دست نوشته براي كتاب «كانت بوخ» نمود كه بعد از سه هفته كار بي وقفه نوشتن آن پايان يافته بود.

قطعه بعدي كه قبلاً در ويرايش چهارم منتشر گشته بود خلاصه اي از خطابه هاي داووس، بر اساس مناظره داووس بين ارنست كاسيرر و مارتين هايدگر مي باشد. اين مناظره در ارتباط با يك دوره از سخنراني هايي كه توسط هايدگر و كاسيرر منعقد گرديد رخ داد. اتو فردريك بولنو و يواخيم ريتر كه از حاضران در جريان خطابه آکادمی داووس بودند خلاصه اي را فراهم نمودند. چون هايدگر نسخه تايپ شده اش را در زمان آماده سازي ويرايش چهارم نداشت، پرفسور اتو فردريك بولنو كريمانه نسخه خودش را براي استفاده كتاب در زمان تايپ فراهم نمود. هرچند از آن زمان نسخه خود هايدگر در بين اوراق باقي مانده اش مشخص گشته است. در نتيجه مقايسه مجدد متن تايپ شده با متن چاپ شده در ويرايش چهارم قلم افتادگي هاي كمي اكنون جايگزين شده است.

در بين ملحقات نسخه شخصي هایدگر از ويرايش اول كتاب «كانت بوخ» همچنين يك پاكت حاوي دستنوشته «نقد اودبرشت و كاسيرر از كتاب كانت، پرسش اصلي: ماهيت و تاسيس محدوديت معرفت بشري- مساله محدوديت بطور كلي» وجود دارد. دست نوشته به دو بررسي از كتاب «كانت بوخ» اشاره دارد (كه در 32/1931منتشر شدند) محتوي اين پاكت در ضميمه [5 اين جلد] تحت عنوان «انتقادات اودبرشت و كاسيرر از كانت بوخ» منتشر گشته است. بریده کاغذ هر دو بررسي نيز در نسخه شخصي [هايدگر] قرار گرفته بودند. برخي از آنها به سنگینی پرداخته  شده اند و با يادداشت هاي حاشيه اي شماره گذاری شده اي مورد پشتيباني قرار گرفته اند، كه محتوي آن با اين وجود به پيشبرد پاسخ انتقادي هايدگر به هر دو بررسي سوق می یابد. آنها نيز با شماره هايي مرتب شده اند اما با يادداشت هاي هايدگر از نسخه شخصي «كانت بوخ» كه در اين جلد چاپ شد همخوانی دارند. بررسي ارنست كاسيرر تحت عنوان «كانت و مساله متافيزيك: نكاتي درباره تفسير هايدگر از كانت» در مطالعات كانت، XXXVI، شماره 2/1 (1931)، ص 26-1 منتشر شد. بررسي رودولف اودبرشت از اين كتاب درBlӓtter für deutsche Philosophie V(1) (32-1931)، ص35-132 چاپ شده بود.

ضمائم با چاپ مجدد متن «درباره تاريخ كرسي فلسفه از 1866» كه هايدگر در 1927 در جشن نامه «دانشكده- فيليپ در ماربورگ 1927-1527» منتشر كرده بود به سرانجام مي رسد. چون هايدگر در اين نوشته خاستگاه، بسط، تاثير و سازمان دوباره نوكانيسم «مدرسه ماربورگ» را ارائه مي نمايد كه ارنست كاسيرر نيز به آن تعلق دارد، وي تصميم گرفت كه در ساختار چاپ مجموعه آثارش در ضميمه كتاب «كانت بوخ»  قرار گيرد.

********

دستنوشتۀ يادداشت هاي حاشيه اي و قطعات مختلف ديگري كه براي نخستين بار در ضميمه منتشر شد توسط دكتر هرمان هايدگر و دكتر هارتموت تيتجن جمع آوري شده بودند. براي اين مساعدت در تامين انسجام لغوی و متنی [اثر] تشكر صميمانه و صادقانه ام را تقديم مي نمايم.

دكتر هانس- هلموت گاندر مرا در انجام تصحيح محتاطانه و با پروا كمك نمود. براي آن نيز صميمانه از وي سپاسگزارم.

فرايبورگ، بریسگاو. مي 1990
ف- و ون هرمان


توجه

شماره صفحاتی که هایدگر گهگاه در دستنوشته سخنرانی  به آنها در یادداشت های حاشیه ای ارجاع می دهد، توسط ویراسدار با شماره صفحات مطابق ویراست های منتشر شده از مجموعه آثار Gesamtausgabe  در این مدت جایگزین شده اند. به همین نحو ارجاعات هایدگر در یادداشت ها به ویرایش، سال ها و صفحات اثر «درباره ذات بنیاد» به روز رسانی شده اند.

 

The Appendix to the fourth edition of 1973, which contained two texts, has here been expanded to include four additional pieces. It now begins with the new Notes on the Kantbook which Heidegger had inserted in his personal copy of the first edition. The note which was reproduced in facsimile form and transcribed as part of the foreword to the fourth edition [and which is found on page xii of the Gesamtausgabe edition — tr.] belongs to this same piece. An analysis of both the writing and content show it to date from the 1930s or 1940s.

The second piece is Heidegger’s Review of Ernst Cassirer’s Philosophy of Symbolic Forms, Part 2: Mythical Thinking (1925), which has not appeared in print since it was first published in the Deutsche Literaturzeitung in 1928. The published text was proofread against the manuscript found in Heidegger’s surviving papers — a careful clean copy. A reprint of this piece is among the insertions in Heidegger’s personal copy of the Kantbook.

The third place belongs to the summary, first published in the fourth edition and overseen by Heidegger himself, of his 1929 course at the second Davos Hochschule (March 17-April 6, 1929). This course consisted of three lectures on Kant’s Critique of Pure Reason and the Task of a Laying of the Ground for Metaphysics and is reprinted anew here. There is no manuscript of this summary or of the three lectures themselves in Heidegger’s surviving papers. The division of the three lectures mentioned in the summary shows that it arises from the division of the first three of the four total sections of the Kantbook. In the three Davos lectures, Heidegger carried forward the train of thought from the first three sections of the Kantbook, which appeared at the end of that same year. During the proofreading of the fourth edition of 1973, he informed the editor of the present volume that following his return from Davos, he immediately began working out the manuscript for the Kantbook and that after three weeks of uninterrupted work he had set it down in writing.

The next piece, which appeared previously in the fourth edition, is a summary of the Davos lectures, the account of the Davos Disputation between Ernst Cassirer and Martin Heidegger. This disputation occurred in connection with a course of lectures held by Heidegger and Cassirer. Otto Friedrich Bollnow and Joachim Ritter, who were participants in the lecture course at the Davos Hochschule, prepared the summary. Because Heidegger did not have his own typewritten copy on hand during the time that the fourth edition was being prepared, Professor Otto Friedrich Bollnow graciously furnished his own copy for use as the book was being typeset. Since that time, however, Heidegger’s own copy has been located among his surviving papers. As a result of a new comparison of the typewritten text with the text as printed in the fourth edition, a few omissions have now been replaced.

Among the insertions in Heidegger’s personal copy of the first edition of the Kantbook is also an envelope bearing the handwritten inscription “Odebrecht’s and Cassirer’s Critique of the Kantbook. Basic question: Essence and grounding of the finitude of human knowledge — Problem of finitude in genera!.” The hand-written notes on the two reviews of the Kantbook (which appeared in 1931/32) contained in this envelope have been published in the Appendix [V in the present volume] under the title “On Odebrecht’s and Cassirer’s Critiques of the Kantbook.” The separata of both reviews have also been inserted in [Heidegger’s] personal copy. Some of them have been heavily worked through and supplied with numbered marginal notes, the content of which nevertheless continues to advance Heidegger’s critical response to both reviews. They are also arranged with numbers which, however, are consistent with the marginal notes from [Heidegger’s] personal copy of the Kantbook as printed in this volume. Ernst Cassirer’s review, entitled “Kant and the Problem of Metaphysics: Remarks on Martin Heidegger’s Kant Interpretation” appeared in Kantstudien XXXVI, number 1/2 (1931), pp. 1-26. Rudolf Odebrecht’s book review was published in Blätter für deutsche Philosophie V(1) (1931-32), pp. 132-35.

The Appendices conclude with a reprinting of the text “On the History of the Chair in Philosophy since 1866,” which Heidegger had published in 1927 in the Festschrift “Die Philipps-Universität zu Marburg 1527-1927.” Because Heidegger presented in this text the origin, development, effect, and re-constitution of the neo-Kantianism of the “Marburg School,” to which Ernst Cassirer also belonged, he decided that within the context of a Collected Edition of his writings, it should be included in the Appendix to the Kantbook.

* * * * * * * *

The transcription of the marginal notations and the various other pieces published for the first time in the Appendix was collated with Dr. Hermann Heidegger and Dr. Hartmut Tietjen. For this help in safeguarding lexical and textual continuity, I offer my sincere and heartfelt thanks.

Dr. Hans-Helmuth Gander helped me do the proofreading with proven circumspection and care, for which I also sincerely thank him.

Freiburg i. Br., May 1990
F.-W von Herrmann


The page numbers from the lecture manuscripts, to which Heidegger occasionally refers in his marginal notes, were replaced by the editor with the corresponding page numbers from the published versions that have appeared in the Gesamtausgabe in the interim. Likewise, references in Heidegger’s notations to editions, years, and page numbers of the work Vom Wesen des Grundes have been brought up to date.

Als zweiter Text folgt Heideggers Besprechung von Ernst Cassirers „Philosophie der symbolischen Formen. 2. Teil: Das mythische Denken (1925)”, die seit ihrer Erstveröffentlichung in der „Deutschen Literaturzeitung” 1928 nicht mehr abgedruckt wurde. Der gedruckte Text wurde an der im Nachlaß vorhandenen Handschrift — einer sorgfältigen Reinschrift — überprüft. Ein Exemplar des Sonderdrucks gehört zu den Einlagen des Handexemplars des Kantbuches.

An dritter Stelle gelangt die erstmals in der vierten Auflage veröffentlichte, von Heidegger selbst besorgte Zusammenfassung seiner 1929 auf den II. Davoser Hochschulkursen (17. März bis 6. April) gehaltenen drei Vorträge über Kants Kritik der reinen Vernunft und die Aufgabe einer Grundlegung der Metaphysik erneut zum Abdruck. Weder von dieser Zusammenfassung noch von den drei Vorträgen selbst gibt es im Nachlaß eine Handschrift. Die in der Zusammenfassung erwähnte Gliederung der drei Vorträge zeigt, daß sie der Gliederung der ersten drei von den insgesamt vier Abschnitten des Kantbuches entspricht. Heidegger hat in den drei Davoser Vorträgen den Gedankengang der drei ersten Abschnitte des Ende desselben Jahres noch erschienenen Kantbuches vorgetragen. Während der Korrekturarbeiten an der vierten Auflage von 1973 teilte er dem jetzigen Herausgeber dieses Bandes mit, daß er nach Rückkehr aus Davos sich unverzüglich an die Ausarbeitung des Manuskripts für das Kantbuch begeben und dieses in dreiwöchiger Arbeit ohne Unterbrechung niedergeschrieben habe.

Wie schon in der vierten Auflage schließt sich auch jetzt an die Zusammenfassung der Davoser Vorträge der Bericht über die Davoser Disputation zwischen Ernst Cassirer und Martin Heidegger an. Diese Disputation fand im Anschluß an die von Heidegger und Cassirer gehaltenen Vorträge statt. Otto Friedrich Bollnow und Joachim Ritter hatten als Teilnehmer der Davoser Hochschulkurse diesen Bericht über die Disputation verfaßt. Weil Heidegger zur Zeit der Vorbereitung der vierten Auflage sein eigenes maschinenschriftliches Exemplar nicht zur Hand hatte, stellte Herr Prof. Dr. Otto Friedrich Bollnow dankenswerterweise sein Exemplar für den Abdruck zur Verfügung. Inzwischen konnte jedoch Heideggers eigenes Exemplar in seinem Nachlaß aufgefunden werden. Bei einem erneuten Vergleich des maschinenschriftlichen Textes mit dem in der vierten Auflage des Kantbuches abgedruckten Text wurden wenige damals erfolgte Auslassungen ergänzt.

Zu den Einlagen des Handexemplars von der ersten Auflage des Kantbuches gehört auch ein Umschlag, der die handschriftliche Aufschrift trägt „Odebrechts und Cassirers Kritik des Kantbuches. Grundfrage: Wesen und Begründung der Endlichkeit der menschlichen Erkenntnis — Problem der Endlichkeit überhaupt“. Die in diesem Umschlag eingelegten handschriftlichen Aufzeichnungen zu den beiden 1931/32 erschienenen Rezensionen des Kantbuches sind im Anhang unter dem Titel Zu Odebrechts und Cassirers Kritik des Kantbuches abgedruckt. Auch die Separata der beiden Rezensionen sind in das Handexemplar eingelegt. Sie sind teilweise stark durchgearbeitet und mit zahlreichen Randbemerkungen versehen, deren Inhalt jedoch weitgehend mit den kritischen Entgegnungen Heideggers auf beide Rezensionen übereinstimmt. Sie stehen aber auch mit zahlreichen, in diesem Bande abgedruckten Randbemerkungen aus dem Handexemplar des Kantbuches in engem Zusammenhang. Die Rezension von Ernst Cassirer „Kant und das Problem der Metaphysik. Bemerkungen zu Martin Heideggers Kantinterpretation” erschien in den Kantstudien XXXVI, Heft 1/2, 1931, S. 1-26. Die Buchbesprechung von Rudolf Odebrecht ist abgedruckt in „Blätter für deutsche Philosophie V”, 1, 1931/32, S. 132-135.

Der Anhang schließt mit dem Wiederabdruck des Textes Zur Geschichte des philosophischen Lehrstuhles seit 1866, den Heidegger 1927 in der Festschrift „Die Philipps-Universität zu Marburg 1527-1927″ veröffentlicht hat. Weil Heidegger in diesem Text die Entstehung, Fortbildung, Auswirkung und Umbildung des Neukantianismus der „Marburger Schule”, zu der auch Ernst Cassirer gehört, darstellt, entschied er, innerhalb der Gesamtausgabe seiner Schriften auch ihn in den Anhang des Kantbuches aufzunehmen.

*

Die Transkriptionen der Randbemerkungen und der im Anhang erstmals veröffentlichten verschiedenen Aufzeichnungen wurden mit Herrn Dr. Hermann Heidegger und Herrn Dr. Hartmut Tietjen kollationiert. Für diese Hilfe bei der Sicherung des Wort- und Textbestandes sage ich beiden Herren meinen aufrichtigen und herzlichen Dank. 

Herr Dr. Hans-Helmuth Gander hat mir bei den Korrekturarbeiten mit bewährter Umsicht und Sorgfalt zur Seite gestanden, wofür ich auch ihm herzlich danke.

Freiburg i. Br., im Mai 1990                                                 F.-W. v. Herrmann


Hinweis

Die Seitenzahlen aus Vorlesungshandschriften, auf die Heidegger gelegentlich in seinen Randbemerkungen verweist, wurden vom Herausgeber durch die entsprechenden Seitenzahlen des inzwischen erschienenen Druckes in der Gesamtausgabe ersetzt. Desgleichen wurden in den Anmerkungen Heideggers Verweise auf Auflagenziffer, Jahr und Seitenzahl der Schrift »Vom Wesen des Grundes« auf den neuesten Stand gebracht.