178

پس اهميت پرسش متقابل كاسيرر با ارجاع به مفهوم حقيقت، ارتقا مي‏ يابد. براي كانت معرفت وجودشناختی ضرورت كلي دارد، آنچه كه تمام تجربه‏ هاي واقعي پيش‏بيني مي‏ كنند، و در رابطه با همين امر مي‏ توانم نشان دهم كه كانت در متون ديگري مي‏ گويد كه آنچه كه تجربه را امكان ‏پذير مي‏ سازد، [یعنی] امكان دروني معرفت وجودشناختی، غیرمترقبه است. – حقيقت خود در قريب‏ ترين سطح با ساختار استعلا متحد است تا دازاين موجودي گشوده به ديگران و خود باشد. ما موجودي هستيم كه خود را در نامستوري موجودات نگه مي ‏داریم. بدين نحو وقوف در اين گشودگي موجودات چيزي است كه من به عنوان درـ حقيقت ـ بودن توصيف مي‏كنم و پا را فراتر مي‏ گذارم و مي‏گويم: بر پایه محدوديتِ درـ حقيقت ـ بودنِ انسان، در عين حال يك درـ ناحقيقت ـ بودن نيز وجود دارد. ناحقيقت به دروني‏ ترين هسته ساختار دازاين تعلق دارد. و معتقدم كه در اينجا براي نخستين بار ريشه ‏اي كه «نمود» متافيزيكي كانت به نحو متافيزيكي بر آن استوار است را يافته ‏ام.

اينك در جواب سئوال كاسيرر درباره حقايق ابدي و كلاً معتبر. اگر مي‏ گويم حقيقت با دازاين مرتبط است اين يك بيان انتيك نيست از آن نوع كه بگويم: درست هميشه تنها آن چيزي است كه انسان مي‏ انديشد. بلكه اين گفته قولي متافيزيكي است: بطور كلي حقيقت تنها [در صورتی] به عنوان حقيقت مي ‏تواند باشد، و به عنوان حقيقت تنها در صورتي مي ‏تواند معني داشته باشد كه دازاين وجود داشته باشد. اگر دازاين وجود نداشته باشد، حقيقتي وجود ندارد و آنگاه اصلاً ديگر چيزي وجود ندارد. اما با وجودِ چيزي نظير دازاين، حقيقت ابتداً در خود دازاين مي ‏آيد. با اين حال در اينجا اين سوال پيش مي‏ آيد كه: اين امر چگونه با اعتبار ابدي حقيقت جور مي‏ افتد؟ در مورد مسئله اعتبار، اين پرسش ما را به گفته ‏اي كه پيش ‏تر اظهار شد سوق مي ‏دهد، و از آنجا ما ابتدا به آنچه كه واجد اعتبار است باز مي‏ گرديم. و از آنجا ارزش و نظاير آن را مي‏ يابيم. من فكر مي‏ كنم كه مسئله را بايد به گونه‏ اي ديگر بشكافيم. حقيقت با دازاین مرتبط است. اين بدين معني نيست كه براي هيچ كس امكاني وجود ندارد كه موجود را بدان گونه كه هست تبیین نماید. بلكه به نظر من اين فرا-سوبژکتیویته بودن حقيقت، اين ناگهان ـ‏برآمدن حقيقتِ مربوط به خودهاي جزئي، به عنوان وجودـ درـ حقيقت، ‏پيشاپيش به معناي در بخشش/عنایت خودِ موجود بودن است، [به معني] قرار گرفتن در [افق] امكان است تا خود را [بواسطه اين افق امكان] شكل دهد. آنچه در اينجا به عنوان معرفت ابژکتیو قابل عرضه است براساس اگزیستانس منفرد و واقعي مربوطه، محتوای حقيقي‏ است كه به عنوان محتوا، چيزي درباره موجود مي‏ گويد. اگر بگوييم: برخلاف جريان تجربه يك دوام، امر ابدي، احساس و مفهومي وجود دارد؛ آن اعتبار خاصي را كه او [كانت] قائل است بد تفسير كرده‏ ايم. من سئوال متقابلي طرح مي‏ كنم: پس امر ابدي واقعاً در اينجا به چه معناست؟ پس از كجا درباره اين ابديت مي‏ دانيم؟ آيا اين ابديت همان دوام در معناي ἀεί ي<5> زمان نيست؟ آيا اين ابديت همان نيست كه بر مبناي يك استعلاي دروني خود زمان ممكن می گردد؟ تمام تفسير من از زمانمندي قصد متافيزيكي اين پرسش را دارد كه: تمام اين سرخط‏ ها از متافيزيك استعلايي، نظير ماتقدم، οὐσία،ἀεὶ ὄν<6> – آيا تصادفي‏ اند، يا اينكه از كجا مي‏ آيند؟

Then Cassirer’s counter-question with reference to the concept of truth is elevated in importance. For Kant, ontological knowledge is what is universally necessary, what all factical experiences anticipate, and in connection with this I might point out that in other passages Kant says that what makes experience possible, the inner possibility of ontological knowledge, is accidental. — Truth itself is unified with the structure of transcendence on the most intimate level in order for Dasein to be a being open to others and to itself. We are a being which holds itself in the unconcealedness of beings. To hold oneself in this way in the openness of beings is what I describe as Being-in-truth, and I go further and say: On the grounds of the finitude of the Being-in-truth of human beings, there exists at the same time a Being-in-untruth. Untruth belongs to the innermost core of the structure of Dasein. And I believe here to have found for the first time the root upon which Kant’s metaphysical “appearance” is metaphysically grounded.

Now to Cassirer’s question concerning universally valid eternal truths. If I say: truth is relative to Dasein, this is no ontic assertion of the sort in which I say: the true is always only what the individual human being thinks. Rather, this statement is a metaphysical one: in general, truth can only be as truth, and as truth it only has a sense in general if Dasein exists. If Dasein does not exist, there is no truth, and then there is nothing at all. But with the existence of something like Dasein, truth first comes in Dasein itself. Now, however, is the question: How does it stand with the validity of the eternality of truth? With respect to the problem of validity, this question always orients us toward the previously expressed statement, and from there we first come back to what is of value. And from there, we find worth or the like. I believe that the problem must be unraveled in another way. Truth is relative to Dasein. That is not to say that there would be no possibility for everyone to make the being evident as it is. But I would say that this transsubjectivity of truth, this breaking-out of the truth concerning the particulars themselves, as Being-in-truth, already means to be at the mercy of the being itself, to be placed into possibility to shape itself. What is redeemable here as objective knowledge has, according to the respective, factical, individual existence, a truth-content which, as content, says something about the being. The peculiar validity of which he spoke is poorly interpreted if we say: In contrast to the flow of experience there is a permanence, the eternal, the sense, and concept. I pose the counter-question: What, then, does the eternal actually mean here? From where, then, do we know of this eternity? Is this eternity not just permanence in the sense of the ἀεί <5> of time? Is this eternality not just that which is possible on the grounds of an inner transcendence of time itself? My whole interpretation of temporality has the metaphysical intention of asking: Are all these headings from transcendental metaphysics, namely a priori, ἀεὶ ὄν, οὐσία<6> — are they accidental, or from where do they come?

Dann erhebt sich die Gegenfrage Cassirers mit Bezug auf den Begriff der Wahrheit. Bei Kant ist die ontologische Erkenntnis die, die allgemein nötig ist, die alle faktischen Erfahrungen vorausnimmt; wobei ich darauf hinweisen darf, daß Kant an mehreren Stellen sagt, das, was Erfahrung möglich macht, die innere Möglichkeit der ontologischen Erkenntnis, ist zufällig. — Wahrheit selbst ist auf das Innigste einig mit der Struktur der Transzendenz, damit, daß das Dasein ein Seiendes ist, das offen ist zu anderen und zu sich selbst. Wir sind ein Seiendes, das sich in der Unverborgenheit von Seiendem hält. Sich so in der Offenbarkeit des Seienden zu halten, das bezeichne ich als In-der-Wahrheit-sein, und ich gehe weiter und sage: Auf Grund der Endlichkeit des In-der-Wahrheit-seins des Menschen besteht zugleich ein In-der-Unwahrheit-sein. Die Unwahrheit gehört zum innersten Kern der Struktur des Daseins. Und hier glaube ich erst die Wurzel gefunden zu haben, wo der metaphysische „Schein” Kants metaphysisch begründet wird.

Nun zu Cassirers Frage nach allgemein gültigen ewigen Wahrheiten. Wenn ich sage: Wahrheit ist relativ auf das Dasein, so ist das keine ontische Aussage in dem Sinn, daß ich sage: Wahr ist immer nur das, was der einzelne Mensch denkt. Sondern dieser Satz ist ein metaphysischer: Wahrheit kann überhaupt als Wahrheit nur sein und hat als Wahrheit überhaupt nur einen Sinn, wenn Dasein existiert. Wenn Dasein nicht existiert, gibt es keine Wahrheit, dann gibt es überhaupt nichts. Sondern mit der Existenz von so etwas wie Dasein kommt erst Wahrheit ins Dasein selbst. Nun aber die Frage: Wie steht es mit der Gültigkeit der Ewigkeit der Wahrheit? Diese Frage orientiert man immer am Problem der Gültigkeit, am ausgesprochenen Satz, und erst von da kommt man zurück auf das, was gilt. Und dazu findet man dann Werte oder dergl. Ich meine, das Problem muß anders aufgerollt werden. Die Wahrheit ist relativ auf das Dasein. Damit ist nicht gesagt, daß es keine Möglichkeit gäbe, für jedermann das Seiende, so wie es ist, offenbar zu machen. Ich würde aber sagen, daß diese Übersubjektivität der Wahrheit, dieses Hinausbrechen der Wahrheit über den Einzelnen selbst als In-der-Wahrheit-sein, schon heißt, an das Seiende selbst ausgeliefert sein, in die Möglichkeit versetzt sein, es selbst zu gestalten. Was hier als objektive Erkenntnis ablösbar ist, hat gemäß der jeweiligen faktischen Einzelexistenz einen Wahrheitsgehalt, der als Gehalt über das Seiende etwas sagt. Die eigentümliche Gültigkeit, die ihm zugesprochen wird, ist schlecht interpretiert, wenn man sagt: Gegenüber dem Fluß des Erlebens gibt es ein Beständiges, das Ewige, den Sinn und Begriff. Ich stelle die Gegenfrage: Was heißt denn hier eigentlich ewig? Woher wissen wir denn von dieser Ewigkeit? Ist diese Ewigkeit nicht nur die Beständigkeit im Sinne des άεί der Zeit? Ist diese Ewigkeit nicht nur das, was möglich ist auf Grund einer inneren Transzendenz der Zeit selbst? Meine ganze Interpretation der Zeitlichkeit hat diese metaphysische Absicht zu fragen: Sind alle diese Titel der transzendentalen Metaphysik: A priori, ἀεὶ ὄν, οὐσία, zufällig, oder woher kommen sie?

179

اگر از امر ابدي سخن مي‏ گويند، چگونه فهميده مي ‏شوند؟ آنها تنها به سبب اين واقعيت كه يك استعلاي دروني در ذات زمان نهفته است فهميده مي ‏شوند و ممكن‏ می گردند؛ اينكه زمان تنها آنچه كه استعلا را ميسر مي ‏سازد نيست، بلكه زمان خود في نفسه يك ويژگي افق گونه دارد؛ اينكه در رفتار يادآوري شده آينده، من همواره در همان حال بطور كلي افقي در نسبت به حال، آينده، گذشته دارم؛ اينكه تعين استعلايي و وجودشناختی زمان در اينجا يافت شده است، اينكه در آن چيزي شبيه دوام جوهر براي اولين بار بنا نهاده شده است. – تمام تفسير من از حيث زمانی از اين منظر بايد فهميده شود. و براي تاكيد [بر] اين ساختار دروني حيث زماني و براي نشان دادن اينكه زمان فقط عرصه‏ اي نيست كه تجارب خودشان در آن بازي می كنند تا [بدين طريق] اين دروني‏ ترين خصيصۀ حيث زماني در خود دازاين آشكار شود، [همان] تلاشی كه در كتاب من انجام يافته را طلب مي ‏كند. هر صفحه از اين كتاب تنها با نظر به اين واقعيت نوشته شده است كه از قديم الايام مسئله وجود به معنايي كاملاً غيرقابل فهم، براساس زمان تفسير شده است و اينكه زمان همواره سوژه را اعلان نموده است. با نظر به ارتباط اين پرسش با زمان، با نظر به پرسش درباره وجود بطور كلي، موضوع نخست استنباط حيث زماني دازاين است، نه در معنايي كه اكنون با هر نظريه ‏اي انجام مي‏ شود، بلكه بدين معنا كه در يك مسئله كلاً معين، سئوال مربوط به دازاين بشري مطرح خواهد شد ـ اين كليت مسئله در «وجود و زمان»،‏ كه به دازاين در انسان مي‏ پردازد، انسان‏شناسي فلسفي نيست، چرا كه اين مسئله بسيار ظريف و بسيار نخستین است. به اعتقاد من در اينجا مسئله‏ اي وجود دارد از نوعي كه تاكنون بدين صورت مطرح نگشته است، مسئله ‏اي كه بوسيله اين پرسش معين شده است: اگر امكان فهم وجود خود ممكن باشد و همراه آن امكان استعلاي انسان، و همراه آن امكان تطابق صورتدهنده موجودات و امكان وقوع تاريخي در تاريخ جهاني انسان، و اگر اين امكان ريشه در فهمی از وجود داشته باشد، و اگر اين فهم وجودشناختی به گونه‏ اي در نسبت با زمان تعيين موقعيت شده باشد، آنگاه آنچه بايد انجام شود اين است: استخراج حيث زماني دازاين با ارجاع به امكان فهم وجود و در نسبت با اين امر است كه همه مسائل تعيين موقعيت مي ‏شوند. از يك سو، تحليل مرگ كاركرد استخراج [خصیصه] ریشه ای آيندگيِ دازاين را دارد، اما نه ابداع نظريه‏ اي نهايي و متافيزيكي درباره ذات مرگ. تحليل ترس آگاهي آشكار ساختن پديده ‏اي محوري در بشر را به عنوان تنها كاركرد خود ندارد، بلكه در عوض كاركرد آن تدارك اين پرسش است: براساس كدام معناي متافيزيكي از خود دازاين ممكن است كه وجود بشر بطور كلي بتواند در مقابل چيزي همچون عدم قرار داده شده باشد. در پاسخ به اين پرسش، تحليل ترس آگاهي چنان فراهم شده كه امكان چيزي شبيه عدم تنها به عنوان ايده‏ اي كه همچنين مبتني بر تعيين وضع ترس آگاهي است در نظر گرفته مي‏ شود. فهم وجود تنها بواسطه فهم عدم يا ترس آگاهي براي من ميسر است. چنانچه عدم غيرقابل فهم باشد وجود نيز غيرقابل فهم است. و تنها در وحدت فهم وجود و عدم، پرسش منشا از چرا مي‏ رويد. چرا بشر مي ‏تواند درباره چرا بپرسد و چرا بايد بپرسد؟ اين مسائل محوري وجود، عدم، و چرا ابتدايي‏ ترين و انضمامي‏ ترين مسائل ‏اند. اينها مسائلي‏ اند كه كل تحليل دازاين بدانها معطوف است. و به اعتقاد من از همين برداشت اوليه پيشاپيش ديده ‏ايم كه فرض كلي‏ اي كه نقد «وجود و زمان» تحت آن برقرار است، [یعنی] هسته اصلي نيت، مورد مواجهه قرار نگرفته است. از سوي ديگر، همانطور كه پيشتر نيز ديده ‏ايم، من مي ‏توانم به راحتي تصديق نمايم كه چنانچه در اقدامی این تحليل از دازاين را در «وجود و زمان» كلا به عنوان تحقيقي از وجود بشر اخذ نماييم و آنگاه اين پرسش را مطرح كنيم كه چگونه، بر مبناي اين فهم از بشر، فهم شکل گیری فرهنگ و يك حوزه فرهنگي ممكن می گردد – چنانچه اين پرسش را بدين نحو مطرح سازيم، آنگاه قطعاً ناممكن است كه چيزي درباره آنچه كه در اينجا مورد ملاحظه است اظهار کنیم.

If they speak of the eternal, how are they to be understood? They are only to be understood and are only possible owing to the fact that an inner transcendence lies within the essence of time; that time is not just what makes transcendence possible, but that time itself has in itself a horizonal character; that in future, recollected behavior I always have at the same time a horizon with respect to the present, futurity, and pastness in general; that a transcendental, ontological determination of time is found here, within which something like the permanence of the substance is constituted for the first time. — My whole interpretation of temporality is to be understood from this point of view. And in order to emphasize this inner structure of temporality and in order to show that time is not just a setting in which experiences play themselves out to make manifest this innermost character of temporality in Dasein itself, the effort made in my book is required. Every page in this book was written solely with a view to the fact that since antiquity the problem of Being was interpreted on the basis of time in a wholly incomprehensible sense and that time always announced the subject. With a view to the connection of this question to time, with a view to the question concerning Being in general, it is first a matter of bringing out the temporality of Dasein, not in the sense that is now worked out with any theory, but rather in the sense that, in a wholly determined problematic, the question concerning human Dasein will be posed. — This whole problematic in Being and Time, which treats Dasein in man, is no philosophical anthropology. For that it is much too narrow, much too preliminary. I believe that there is a problem here of a kind which hitherto has not been brought up as such, a problem which has been determined by means of the question: If the possibility of the understanding of Being is itself to be possible, and with it the possibility of the transcendence of man, and with it the possibility of the formative comporting toward beings and of the historical happening in the world history of man, and if this possibility has been grounded in an understanding of Being, and if this ontological understanding has been oriented in some sense with respect to time, then the task is: To bring out the temporality of Dasein with reference to the possibility of the understanding of Being. And it is with respect to this that all problems are oriented. In one direction, the analysis of death has the function of bringing out the radical futurity of Dasein, but not of producing an altogether final and metaphysical thesis concerning the essence of death. The analysis of anxiety does not have as its sole function the making-visible of a central phenomenon in man, but instead it has the function of preparing for the question: On the grounds of which metaphysical sense of Dasein itself is it possible that the human being in general can have been placed before something like the Nothing? In answer to this question, the analysis of anxiety was provided so that the possibility of something like the Nothing is thought of only as an idea which has also been grounded in this determination of the disposition of anxiety. It is only possible for me to understand Being if I understand the Nothing or anxiety. Being is incomprehensible if the Nothing is incomprehensible. And only in the unity of the understanding of Being and Nothing does the question of the origin [Ursprung] spring up [springt . . . auf] from the why. Why can man ask about the why, and why must he ask? These central problems of Being, the Nothing, and the why are the most elementary and the most concrete of problems. They are those to which the whole analytic of Dasein has been oriented. And I believe that from this initial grasping we have already seen that the whole supposition under which the critique of Being and Time stands, the proper kernel of intent, has not been encountered. On the other hand, as we have also already seen, I can very well concede that if in some measure we take this analytic of Dasein in Being and Time collectively as an investigation of the human being and then pose the question of how, on the grounds of this understanding of man, the understanding of a formation of culture and a cultural sphere is to be possible — that if we pose this question in this way, then it is an absolute impossibility to say something about what is under consideration here.

Wenn sie vom Ewigen sprechen, wie sind sie zu verstehen? Sie sind nur zu verstehen und nur möglich dadurch, daß im Wesen der Zeit eine innere Transzendenz liegt, daß die Zeit nicht nur das ist, was die Transzendenz ermöglicht, sondern daß die Zeit selbst in sich horizontalen Charakter hat, daß ich im zukünftigen, erinnernden Verhalten immer zugleich einen Horizont von Gegenwart, Künftigkeit und Gewesenheit überhaupt habe, daß hier eine transzendental ontologische Zeitbestimmung sich findet, innerhalb deren allererst so etwas wie die Beständigkeit der Substanz sich konstituiert. — Von der Seite aus ist meine ganze Interpretation der Zeitlichkeit zu verstehen. Und um diese innere Struktur der Zeitlichkeit herauszustellen und um zu zeigen, daß die Zeit nicht nur ein Rahmen ist, in dem die Erlebnisse sich abspielen, um diesen innersten Charakter der Zeitlichkeit im Dasein selbst offenbar zu machen, bedurfte es der Anstrengung meines Buches. Jede Seite in diesem Buch ist geschrieben einzig im Hinblick darauf, daß das Seinsproblem seit der Antike und immer auf die Zeit interpretiert ist in einem ganz unverständlichen Sinn und daß die Zeit immer dem Subjekt zugesprochen wird. Im Hinblick auf den Zusammenhang dieser Frage mit der Zeit, im Hinblick auf die Frage nach dem Sein überhaupt galt es erst einmal, die Zeitlichkeit des Daseins herauszubringen, nicht in dem Sinne, daß nun mit irgendwelcher Theorie gearbeitet wird, sondern daß in einer ganz bestimmten Problematik die Frage nach dem menschlichen Dasein gestellt wird. — Diese ganze Problematik in „Sein und Zeit”, die vom Dasein im Menschen handelt, ist keine philosophische Anthropologie. Dazu ist sie viel zu eng, viel zu vorläufig. Ich glaube, daß hier eine Problematik vorliegt, wie sie bisher als solche nicht aufgerollt ist, eine Problematik, die bestimmt ist durch die Frage: Wenn die Möglichkeit des Seinsverständnisses und damit die Möglichkeit der Transzendenz des Menschen und damit die Möglichkeit des gestaltenden Verhaltens zum Seienden, des geschichtlichen Geschehens in der Weltgeschichte des Menschen selbst möglich sein soll und wenn diese Möglichkeit gegründet ist auf ein Verständnis des Seins und wenn dies ontologische Verständnis in irgend einem Sinn auf die Zeit orientiert ist, dann ist die Aufgabe: Im Hinblick auf die Möglichkeit von Seinsverständnis die Zeitlichkeit des Daseins herauszustellen. Und darauf sind alle Probleme orientiert. Die Analyse des Todes hat die Funktion, in einer Richtung die radikale Zukünftigkeit des Daseins herauszustellen, nicht aber, eine letzte und eine metaphysische These im Ganzen über das Wesen des Todes herzustellen. Die Analyse der Angst hat die einzige Funktion, nicht ein zentrales Phänomen im Menschen sichtbar zu machen, sondern die Frage vorzubereiten: Auf Grund welches metaphysischen Sinnes des Daseins selbst ist es möglich, daß der Mensch überhaupt vor so etwas gestellt werden kann wie das Nichts? Die Analyse der Angst ist daraufhin gestellt, daß die Möglichkeit, so etwas wie das Nichts nur als Idee zu denken, mit begründet ist in dieser Bestimmung der Befindlichkeit der Angst. Nur wenn ich das Nichts verstehe oder Angst, habe ich die Möglichkeit, Sein zu verstehen. Sein ist unverständlich, wenn das Nichts unverständlich ist. Und nur in der Einheit des Verstehens von Sein und Nichts springt die Frage des Ursprungs von Warum auf. Warum kann der Mensch nach dem Warum fragen, und warum muß er fragen? Dieses zentrale Problem des Seins, des Nichts und des Warum sind die elementarsten und die konkretesten. Diese Probleme sind es, auf die die ganze Analytik des Daseins orientiert ist. Und ich glaube, aus diesem Vorgreifen wird man schon sehen, daß die ganze Supposition, unter der die Kritik von „Sein und Zeit” stand, den eigentlichen Kern der Absicht nicht getroffen hat, daß ich andererseits sehr wohl zugeben kann, daß, wenn man gewissermaßen diese Analytik des Daseins in „Sein und Zeit” geschlossen als eine Untersuchung über den Menschen nimmt und dann die Frage stellt, wie auf Grund dieses Verständnisses des Menschen das Verständnis einer Gestaltung der Kultur und Kulturgebiete möglich sein soll, daß, wenn man diese Frage so stellt, es eine absolute Unmöglichkeit ist, aus dem, was hier vorliegt, etwas zu sagen.

180

با توجه به مسئله محوري من، تمامي اين پرسش‏ ها ناكارآمد هستند. در عين حال، من پرسش روش شناختي ديگري طرح مي‏ كنم: پس چگونه چنين متافيزيك دازاين ي، كه ريشه تعيّن آن در مسئله بدست آوردن بنياد براي مسئله امكان متافيزيك است، بايد پيش نهاده شود. آيا يك جهان‏بيني خاص به عنوان پايه آن اختيار نشده است؟ اگر مي‏ گفتم كه فلسفه‏ اي فارغ از نظرگاه بدست آورده ‏ام دچار كج ‏فهمي از خود مي‏ شدم. و در اينجا مسئله‏ اي آشکار مي‏ گردد: مسئله رابطه ميان فلسفه و جهان‏بيني. بدست دادن جهان‏بيني كار فلسفه نيست، هرچند باز هم، جهان‏بيني پيش فرض فلسفه ورزی است. و جهان‏بيني ‏اي كه فيلسوف بدست مي‏ دهد، ‏يك جهان‏بيني مستقيم به معناي يك دكترين و يا به معناي يك تاثير نيست. بلكه جهان‏بيني‏ اي كه فيلسوف مي ‏دهد مبتني بر اين واقعيت است كه در فلسفه ورزی، در ریشه ای كردن استعلاي خود دازاين توفيق مي ‏يابد، يعني در سازش دادن خود امكان دروني اين مخلوق محدود با موجودات به عنوان يك كل موفق مي‏ شود. كاسيرر همين موضوع را به گونه ديگر مطرح مي‏ كند: ما آزادي را درنمي‏ يابيم، بلكه تنها غيرقابل درک بودن آزادي را درك مي‏ كنيم. آزادي خود نمي‏ گذارد كه به فهم درآيد. اين سئوال كه آزادي چگونه ممكن است؟ بي‏ معنا است. هرچند از اين امر نمي‏ توان نتيجه گرفت كه تا حدي مسئله امر غيرمعقول در اينجا قرار دارد. بلكه از آنجا كه آزادي مسئله ادراك نظري نيست بلكه در عوض موضوع فلسفه ورزی است، اين امر نمي‏ تواند هيچ معنايي جز اين واقعيت داشته باشد كه آزادي فقط هست و تنها در آزادـ گذاري مي ‏تواند باشد. تنها ارتباط مكفي با آزادي در انسان، خود- آزادگري آزادي در انسان است.

براي ورود به اين بعد از فلسفه ورزي كه موضوعي براي يك مباحثه فاضلانه نيست، بلكه موضوعي است كه يك فيلسوف منفرد درباره آن هيچ نمي‏ داند، و كاري است كه فيلسوف خود را وقف آن كرده است ـ اين آزادگذاري دازاين در بشر بايد تنها [مسئله] و محوري‏ ترين [چيزي] باشد كه فلسفه به عنوان فلسفه ‏ورزي مي‏ تواند ايفا نمايد. و از اين لحاظ به اعتقاد من، براي كاسيرر كاملاً يك terminus ad quem ديگر در مفهوم يك فلسفه فرهنگي وجود دارد. علاوه بر آن، به اعتقاد من براي كاسيرر اين پرسش از فلسفه فرهنگي ابتدا كاركرد متافيزیكي خود را در وقوع تاريخ نوع بشر اخذ می نماید، البته اگر نخواهد كه صرفا معرفی‏ اي از حوزه‏ هاي مختلف باشد و يا [در این وضع] باقي بماند. بلكه در عين حال در دروني ‏ترين پويايي آن، چنان عميق ريشه كرده است كه در متافيزيك خود دازاين به عنوان يك رخداد اساسي آشكار مي‏ شود، و چنان عميق ريشه كرده است كه بسيار صريح اين كار را مي‏ كند و از همان اول، نه بعد از [هرگونه] امر واقع.

سئوالاتی براي كاسيرر:
1- بشر چه راهي به سوي لايتناهي دارد؟ و شيوه‏ اي كه بشر مي ‏تواند از طريق آن در بي‏نهايت تشريك نمايد چیست؟
2- آيا لايتناهي مي‏ بايد به عنوان تعيني سلبي از محدودیت اخذ شود يا اينكه لايتناهي براي خودش قلمروي [علیحده] است؟
3- تا چه اندازه فلسفه بنا به وظيفه ‏اش مجاز است تا از ترس آگاهي آزاد باشد؟ يا آيا اين به عنوان وظيفه فلسفه نیست كه انسان را، حتي بطور ريشه ‏اي، به ترس آگاهي تسلیم نماید؟

All these questions are inadequate with respect to my central problem. At the same time, I pose a further methodological question: How, then, must such a metaphysics of Dasein, which has the ground for its determination in the problem of winning the foundation for the problem of the possibility of metaphysics, be put forth? Is a determinate world-view not taken as a basis for it? I would misunderstand myself if I said that I gave a philosophy free of points of view. And here a problem is expressed: that of the relationship between philosophy and world-view. Philosophy does not have the task of giving world-view, although, again, world-view is the presupposition of philosophizing. And the world-view which the philosopher gives is not a direct one in the sense of a doctrine or in the sense of an influencing. Rather, the world-view which the philosopher gives rests in the fact that in the philosophizing, it succeeds in making the transcendence of Dasein itself radical, i.e., it succeeds in making the inner possibility of this finite creature comport itself with respect to beings as a whole. To turn it another way: Cassirer says: We do not grasp freedom, but only the ungraspability of freedom. Freedom does not allow itself to be grasped. The question: How is freedom possible? is absurd. From this, however, it does not follow that to a certain extent a problem of the irrational remains here. Rather, because freedom is not an object of theoretical apprehending but is instead an object of philosophizing, this can mean nothing other than the fact that freedom only is and can only be in the setting-free. The sole, adequate relation to freedom in man is the self-freeing of freedom in man.

In order to get into this dimension of philosophizing, which is not a matter for a learned discussion but is rather a matter about which the individual philosopher knows nothing, and which is a task to which the philosopher has submitted himself — this setting-free of the Dasein in man must be the sole and central [thing] which philosophy as philosophizing can perform. And in this sense, I would believe that for Cassirer there is a wholly other terminus ad quem in the sense of a cultural philosophy. Further, I believe that for Cassirer this question of cultural philosophy first gets its metaphysical function in the happening of the history of humankind, if it is not to remain and to be a mere presentation of the various regions. Rather, at the same time within its inner dynamic, it is so deeply rooted that it becomes visible in the metaphysics of Dasein itself as basic happening, and so deeply rooted that it does so expressly and from the first, not after the fact.

Questions for Cassirer:
1. What path does man have to infinitude? And what is the manner in which man can participate in infinity?
2. Is infinitude to be attained as privative determination of finitude, or is infinitude a region in its own right?
3. To what extent does philosophy have as its task to be allowed to become free from anxiety? Or does it not have as its task to surrender man, even radically, to anxiety?

All diese Fragen sind inadäquat mit Bezug auf mein zentrales Problem. Ich stelle zugleich eine weitere methodische Frage: Wie muß nun eine solche Metaphysik des Daseins, die ihren Bestimmungsgrund hat in dem Problem, den Boden zu gewinnen für das Problem der Möglichkeit der Metaphysik, angesetzt sein? Liegt ihr nicht eine bestimmte Weltanschauung zugrunde? Ich würde mich mißverstehen, wenn ich sagte, daß ich eine standpunktfreie Philosophie gäbe. Und hier kommt ein Problem zum Ausdruck: das des Verhältnisses von Philosophie und Weltanschauung. Die Philosophie hat nicht die Aufgabe, Weltanschauung zu geben, wohl aber ist Weltanschauung die Voraussetzung des Philosophierens. Und die Weltanschauung, die der Philosoph gibt, ist keine direkte im Sinne einer Lehre, auch nicht im Sinne einer Beeinflussung, sondern die Weltanschauung, die der Philosoph gibt, beruht darin, daß es im Philosophieren gelingt, die Transzendenz des Daseins selbst, d. h. die innere Möglichkeit dieses endlichen Wesens, sich zum Seienden im Ganzen zu verhalten, radikal zu machen. Anders gewendet: Cassirer sagt: Wir begreifen die Freiheit nicht, sondern nur die Unbegreiflichkeit der Freiheit. Freiheit läßt sich nicht begreifen. Die Frage: Wie ist Freiheit möglich? ist widersinnig. Daraus folgt aber nicht, daß gewissermaßen hier ein Problem des Irrationalen stehen bleibt, sondern, weil Freiheit kein Gegenstand des theoretischen Erfassens ist, vielmehr ein Gegenstand des Philosophierens, so kann das nichts anderes heißen, als daß Freiheit nur ist und sein kann in der Befreiung. Der einzige adäquate Bezug zur Freiheit im Menschen ist das Sich-befreien der Freiheit im Menschen.

Um in diese Dimension des Philosophierens hineinzukommen, was keine Sache einer gelehrten Diskussion ist, sondern eine Sache, über die der einzelne Philosoph nichts weiß, und die eine Aufgabe ist, der der Philosoph sich zu beugen hat, muß diese Befreiung des Daseins im Menschen das Einzige und Zentrale sein, was Philosophie als Philosophieren leisten kann. Und in diesem Sinne würde ich glauben, daß bei Cassirer ein ganz anderer terminus ad quem da ist im Sinne einer Kulturphilosophie, daß diese Frage der Kulturphilosophie erst ihre metaphysische Funktion im Geschehen der Menschheitsgeschichte bekommt, wenn sie nicht eine bloße Darstellung der verschiedenen Gebiete bleibt und ist, sondern zugleich in ihrer inneren Dynamik so verwurzelt wird, daß sie ausdrücklich und von vornherein und nicht nachträglich in der Metaphysik des Daseins selbst als Grundgeschehen sichtbar wird. Fragen an Cassirer:
1. Welchen Weg hat der Mensch zur Unendlichkeit? Und wie ist die Art, wie der Mensch an der Unendlichkeit teilhaben kann?
2. Ist die Unendlichkeit als privative Bestimmimg der Endlichkeit zu gewinnen, oder ist die Unendlichkeit ein eigener Bereich?
3. Wie weit hat die Philosophie die Aufgabe, frei werden zu lassen von der Angst? Oder hat sie nicht die Aufgabe, den Menschen gerade radikal der Angst auszuliefern?

181

كاسيرر: در مورد سوال اول: از هيچ راهي مگر از طريق وساطت فرم. اين امر كاركرد فرم است، كه هنگامي كه انسان فرم دازاين‏ اش را تغيير مي ‏دهد، يعني هنگامي كه انسان بايد هر چيزي را كه در او تجربه اي زيسته است به شكلي عيني تبديل نمايد، كه او اکنون بدین نحو به عينيت برسد تا مطمئن گردد که او بدين وسيله بطور ريشه ‏اي از محدوديت نقطه عزيمت آزاد نمي‏ گردد (چرا كه اين امر هنوز به محدوديت خاص او مرتبط است). بلكه هنگامي كه اين امر از محدوديت ناشی می گردد محدوديت را به چيز جديدي رهنمون مي ‏شود. و آن متناهيِ دروني است. بشر نمي ‏تواند از محدوديت مقتضي خود به يك نامحدوديت واقعي جهش كند. هرچند مي ‏تواند و مي‏ بايد فراپايه ‏اي داشته باشد كه وي را از بي ‏واسطگي وجودش به قلمرو صورت محض هدايت كند. و او نامحدوديت خود را تنها در اين صورت داراست. «از آبشخور جام اين قلمرو معنوي است كه عدم تناهي بر وي جاري مي ‏شود». قلمرو معنوي يك قلمرو روحي و متافيزيكي نيست؛ قلمرو روحي حقيقي تنها آن عالم روحي ی است كه از خود او خلق شده است. آنچه كه وي مي ‏تواند خلق كند نشان عدم تناهي وي است.

در جواب سوال دوم: اين تنها يك تعين سلبي نيست، بلكه در عوض فضاي غريب‏ تري است، هرچند كه از طريقی صرفا منفي بعلاوه محدوديت بدست نمي ‏آيد. در لايتناهي آنچه بنا نهاده شده تنها يك تقابل با تناهي نيست بلكه به معناي خاصي، همان كليت است؛ به سرانجام رسيدن خودِ تناهي است. اما اين به انجام رسيدن تناهي دقيقا عدم تناهي را مي‏ سازد. گوته می گوید: «اگر مي‏خواهي به لايتناهي گام نهي تنها از هر سو به متناهي درآي.» به محض اينكه تناهي به انجام مي ‏رسد يعني زماني كه به همه جهات مي‏ رود، به لايتناهي قدم مي‏ گذارد. اين امر نقطه مقابل سلب است. اين امر پر كردن تمام و كمال خود تناهي است.

در جواب سوال سوم: كه كاملاً سوالي ريشه‏ اي است كه تنها با نوعي اقرار مي‏ توان به آن پاسخ گفت. فلسفه مي ‏بايست به بشر اجازه مي ‏داد كه به نحوی ممكن آزاد باشد تا حدی كه بشر بتواند فقط آزاد شود. به اعتقاد من هنگامي كه فلسفه اين كار را بكند انسان را- يقيناً در معنايي خاص و ريشه‏ اي- از اضطراب به عنوان وضعيتي خاص آزاد مي ‏نمايد. معتقدم كه حتي براساس توضيحات امروز هايدگر آزادي مي‏ تواند بطور شايسته‏ اي تنها در طول مسير آزادسازي پيش رونده كه در واقع براي وي نيز يك روند بي‏نهايت است، يافت شود. من معتقدم كه او مي ‏تواند با اين تفسير موافق باشد. تضمين مي‏ كنم، متوجه‏ ام كه دشوارترين مسئله در اينجا نهفته است. مايلم اين معنا، اين هدف، در واقع اين آزادسازي، در اين معنا اخذ شود: «اضطراب از شما امري زميني مي ‏سازد». اين موضع ايده اليسم است كه من همواره با آن آشنا بوده ‏ام.

پوس<7>: اشاره ‏اي فقه اللغتي: هر دو آقا به زباني كاملا متفاوت صحبت مي ‏كنند. كار ما استخراج چيزي مشترك از اين دو زبان است. كاسيرر قبلا در«فضايي براي عمل» [“Aktionstraum”] تلاش كرده بود كه ترجمه‏ اي انجام دهد. مي‏ بايد بخش تقدير و تشكر اين ترجمه از هايدگر را بشنويم. امكان ترجمه به نقطه‏ اي مي‏رسد كه چيزي سربرمي‏ آورد كه ديگر اجازه ترجمه نمي ‏دهد. آنها اصطلاحاتي‏ اند كه آنچه كه خصيصه يك زبان از ميان گروهي از زبان‏هاست را مشخص مي‏ نمايند. تلاش نموده‏ ام در هر دوي اين زبان ها چندی از اين اصطلاحاتي را كه شک دارم که روا دارند كه آن زبان را به زبان ديگر ترجمه نمود جمع‏ آوري كنم. اصطلاحات هايدگر را نام مي ‏برم: دازاين، وجود، امر انتیک. از سوي ديگر اصطلاحات كاسيرر را نام مي ‏برم: امر كاركردي در روح و تبدّل فضاي اصيل به فضاي ديگر.<8> چنانچه مشخص شود كه ترجمه‏ اي براي اصطلاحات هردو طرف متصور نيست، آنگاه اين‏ها اصطلاحاتي خواهند بود براي تميز فضاي فلسفه كاسيرر از هايدگر.

Cassirer: As for the first: In no way other than through the medium of form. This is the function of form, that while man changes the form of his Dasein, i.e., while he now must transpose everything in him which is lived experience into some objective shape in which he is objectified in such a way, to be sure, that he does not thereby become radically free from the finitude of the point of departure (for this is still connected to his particular finitude). Rather, while it arises from finitude, it leads finitude out into something new. And that is immanent infinitude. Man cannot make the leap from his own proper finitude into a realistic infinitude. He can and must have, however, the metabasis which leads him from the immediacy of his existence into the region of pure form. And he possesses his infinity solely in this form. “From out of the chalice of this spiritual realm, infinity flows to him.” The spiritual realm is not a metaphysical spiritual realm; the true spiritual realm is just the spiritual world created from himself. That he could create it is the seal of his infinitude.

As to the second. It is not just a privative determination, but is instead a stranger sphere, although it is not one obtained in a purely negative way in addition to the finite. In infinitude, it is not just an opposition to finitude which is constituted but, in a certain sense, it is just the totality, the fulfillment of finitude itself. But this fulfillment of finitude exactly constitutes infinitude. Goethe: “If you want to step into infinitude, just go in all directions into the finite.” As finitude is fulfilled, i.e., as it goes in all directions, it steps out into infinitude. This is the opposite of privation, it is the perfect filling-out of finitude itself.

As to the third. That is quite a radical question, to which one can answer only with a kind of confession. Philosophy had to allow man to become sufficiently free, to the extent that man can just become free. While it does that, I believe, it frees man — to be sure, in a certain radical sense — from anxiety as mere disposition. I believe, even according to Heidegger’s explanations earlier today, that freedom can properly be found only along the path of progressive freeing, which indeed is also an infinite process for him. I believe that he can agree with this interpretation. Granted, I see that the most difficult problem is found here. I would like the sense, the goal, in fact the freeing, to be taken in this sense: “Anxiety throws the earthly from you.” That is the position of idealism with which I have always been acquainted.

Pos<7>: Philological remark: Both men speak a completely different language. For us, it is a matter of extracting something common from these two languages. An attempt at translation was already made by Cassirer in his “Space for Action” [“Aktionsraum“]. We must hear the acknowledgment of this translation from Heidegger. The translational possibility extends to the point at which something emerges which does not allow translation. Those are the terms which demarcate what is characteristic of one of a group of languages. In both of these languages, I have attempted to gather several of these terms which I doubt would allow for translation into the other language. I nominate Heidegger’s expressions: Dasein, Being, the ontic. On the other hand, I nominate Cassirer’s expressions: the functional in spirit and the transformation of original space into another one.<8> Should it be found that there is no translation for these terms from both sides, then these would be the terms with which to differentiate the spirit of Cassirer’s philosophy from Heidegger’s.

 

Cassirer: Ad 1. Nicht anders als durch das Medium der Form. Das ist die Funktion der Form, daß der Mensch, indem er sein Dasein in Form verwandelt, d. h. indem er alles, was Erlebnis in ihm ist, nun umsetzen muß in irgend eine objektive Gestalt, in der er sich so objektiviert, daß er damit radikal von der Endlichkeit des Ausgangspunktes nun zwar nicht frei wird (denn dieses ist ja noch bezogen auf seine eigene Endlichkeit), aber indem es aus der Endlichkeit erwächst, führt es die Endlichkeit in etwas Neues hinaus. Und das ist die immanente Unendlichkeit. Der Mensch kann nicht den Sprung machen von seiner eigenen Endlichkeit in eine realistische Unendlichkeit. Er kann aber und muß die Metabasis haben, die ihn von der Unmittelbarkeit seiner Existenz hineinführt in die Region der reinen Form. Und seine Unendlichkeit besitzt er lediglich in dieser Form. „Aus dem Kelche dieses Geisterreiches strömt ihm die Unendlichkeit.” Das Geisterreich ist nicht ein metaphysisches Geisterreich; das echte Geisterreich ist eben die von ihm selbst geschaffene geistige Welt. Daß er sie schaffen konnte, ist das Siegel seiner Unendlichkeit.

Ad 2. Es ist nicht nur eine privative Bestimmung, sondern ist ein eigener Bereich, aber nicht ein Bereich, der nur rein negativ zum Endlichen gewonnen ist; nicht nur ein Widerstreit zur Endlichkeit ist in der Unendlichkeit konstituiert, sondern es ist gerade in gewissem Sinne die Totalität die Erfüllung der Endlichkeit selbst. Aber diese Erfüllung der Endlichkeit konstituiert eben die Unendlichkeit. Goethe: „Willst du ins Unendliche schreiten, geh nur im Endlichen nach allen Seiten!” Indem die Endlichkeit sich erfüllt, d. h. nach allen Seiten geht, schreitet sie in die Unendlichkeit hinaus. Das ist das Gegenteil von Privation, ist vollkommene Ausfüllung der Endlichkeit selbst.

Ad 3. Das ist eine ganz radikale Frage, auf die man nur mit einer Art Bekenntnis antworten kann. Die Philosophie hat den Menschen so weit frei werden zu lassen, so weit er nur frei werden kann. Indem sie das tut, glaube ich, befreit sie ihn allerdings in gewissem Sinne radikal von der Angst als bloßer Befindlichkeit. Ich glaube, auch nach Heideggers Ausführungen heute früh, daß Freiheit eigentlich nur auf dem Wege der fortschreitenden Befreiung gefunden werden kann, der ja auch für ihn ein unendlicher Prozeß ist. Ich glaube, daß er dieser Auffassung zustimmen kann. Wenngleich ich sehe, daß hier das schwerste Problem liegt. Ich möchte, daß der Sinn, das Ziel in der Tat die Befreiung in diesem Sinne ist: „Werft die Angst des Irdischen von euch!” Das ist die Stellung des Idealismus, zu dem ich mich immer bekannt habe.

Pos: Philologische Bemerkung: Beide Herren reden eine ganz verschiedene Sprache. Für uns handelt es sich darum, in diesen zwei Sprachen etwas Gemeinsames herauszuholen. Von Cassirer ist schon ein Übersetzungsversuch gemacht in seinem „Aktionsraum”. Wir müssen von Heidegger die Anerkennung dieser Übersetzung erfahren. Die Übersetzungsmöglichkeit reicht so weit, bis etwas auftaucht, das sich nicht übersetzen läßt. Das sind die Termini, die das Charakteristische einer jeden Sprache herausstellen. Ich habe versucht, in den beiden Sprachen einige dieser Termini zusammenzusuchen, von denen ich zweifle, daß sie sich in die Sprache des anderen übersetzen lassen. Ich nenne die Ausdrücke Heideggers: Das Dasein, das Sein, das Ontische. Umgekehrt die Ausdrücke Cassirers: Das Funktionale im Geist und die Umwandlung des ursprünglichen Raumes in einen anderen. Würde sich finden, daß es von beiden Seiten für diese Termini keine Übersetzung gibt, dann wären es die Termini, in denen der Geist der Cassirerschen und Heideggerschen Philosophie sich unterscheidet.

182

هايدگر: در سخنراني اول، كاسيرر از اصطلاحات terminus a quo [مبدا] و terminus ad quem [مقصد] استفاده نمود. مي‏ توان گفت كه براي كاسيرر terminus ad quem [مقصد] تمامي فلسفه فرهنگ در معناي يك آموزه از كليت فرم هاي آگاهي شكل‏ دهنده است. براي كاسيرر مطلقا terminus ad quem [مقصد] مسئله است. موضع من برعكس است: terminus a quo مسئله مركزي من است، چيزي كه من بسط مي ‏دهم. سوال اين است: آيا terminus ad quem [مقصد] براي من به همان نحو واضح است؟ براي من، اين امر در كلِ يك فلسفه فرهنگ رخ نمي‏ دهد، بلكه در اين سوال رخ مي‏ نمايد: τί τὸ ὂν و يا اينكه: كلاً آنچه وجود ناميده مي ‏شود چيست؟ براي من از همين سئوال بود كه مسئله متافيزيكِ دازاين بروز نمود تا به بنياني براي مسئله متافيزيك نائل شوم. يا براي اينكه بار ديگر به هسته تفسير كانت بازگرديم: قصد من برآوردن چيزي تازه در مقابل تفسير معرفت‏ شناختي و شرافت بخشيدن به قوه خيال نبوده است. بلكه مي ‏بايست روشن شده باشد كه مسئله دروني «نقد عقل محض» يعني پرسش از امكان وجودشناسی به يك بازگشايي رادیکال از اين مفهوم در معناي سنتي [آن] حواله شده است كه مقصود نهايي كانت بوده است. كانت در تلاش براي بنیانگذاری براي متافيزيك، طوری تحت فشاري قرار گرفته بود كه بنياد مقتضي را تبديل به يك مغاك مي‏ كند.<9> اگر كانت مي‏ گويد كه: سه سوال اصلي مي ‏توانند به [سوال] چهارم: انسان چيست؟ بازگردند، پس اين پرسش به خاطر خصيصه ‏اش، به عنوان پرسش قابل پرسيدن شده است. تلاش من اين بود كه نشان دهم اينكه از يك مفهومِ logos آغاز كنيم به هيچ وجه به خودي خود بدیهی نيست، بلكه در عوض پرسش از امكان متافيزيك، متافيزيك خود دازاين را به عنوان امكان بنيادِ پرسش از متافيزيك، طلب مي‏ كند. در اين صورت پرسش از اينكه بشر چيست را نبايد در مفهوم يك نظام انسان‏شناختي پاسخ گفت، بلكه مي‏ بايد ابتدا آن را با توجه به چشم‏ اندازي كه از منظر آن، سوال مي‏ خواهد مطرح گردد، مشخص سازيم.

و در اينجا من به مفاهيم terminus ad quem و terminus a quo بازمي‏ گردم. آيا اين تنها يك پرسش‏گري خودساخته است، يا اينكه در ذات خود فلسفه نهفته است كه يك terminus a quo دارد كه مي ‏بايد به يك مسئله تبديل شود و يك terminus ad quem دارد كه با terminus a quo رابطه متقابل دارد؟ به نظرم نمي‏ آید كه اين مسئله تاكنون در فلسفه كاسيرر طرح شده باشد. نكته كاسيرر تاكيد كردن به فرم های مختلفي از شكل‏ دهي است تا اينكه‏، با توجه به اين شكل‏ دهي ها سرانجام بعد خاصي از خود قواي شكل‏ دهنده را نشان دهد. اكنون كسي مي ‏تواند بگويد كه: پس اين بعد اساسا همان چيزي است كه من دازاين مي ‏نامم. اما اين مسئله نادرست خواهد بود. اين تفاوت در مفهوم آزادي آشكارتر است. من در مورد آزاد شدن اينگونه سخن گفتم كه آزاد شدگيِ استعلاي دروني دازاين خصيصه بنيادي خود فلسفه ورزی است. براين اساس مفهوم اصيل اين آزادشدگي در آزاد شدن تا حد معيني براي تصاوير صورتبخشِ آگاهي و يا براي قلمرو صورت، يافت نمي ‏شود. بلكه آن را در آزاد شدن براي تناهي دازاين مي ‏توان يافت. ورود در فروافتادگي دازاين همان وارد شدن در تعارضی است كه در ذات آزادي نهفته است. من به خودم آزادي نداده ‏ام هرچند از طريق آزاد ـ بودن است كه من ابتدا مي ‏توانم خودم باشم. اما اكنون‏ من خودم در معناي يك بنياد بي‏ تفاوت براي توضیح نيستم، بلكه دازاين: رخداد اساسي اصيلي است كه در آن وجود انسان و با آن هر مسئله‏ اي از خود اگزيستانس اساسي مي‏ گردد.

به اعتقاد من بر اين اساس می توانیم به سوال پوس در مورد ترجمه پاسخ دهيم. معتقدم كه آنچه كه توسط دازاين شرح مي‏ دهم روا نمي ‏دارد كه به مفهومي از آنِ كاسيرر ترجمه گردد. يكي ممكن است بگويد آگاهي؛ اين دقیقا [همان] چيزي است كه من رد كرده ‏ام. آنچه كه دازاين مي‏ نامم ذاتا با هم متعين شده است – نه از طريق آنچه كه ما به عنوان روح توصیف می کنیم، و نه از طريق آنچه كه ما زندگي مي ‏ناميم. بلكه آنچه كه دازاين بر آن متكي است وحدت اصيل و ساختار دروني مرتبط شدگي يك موجود بشري است كه تا حد معيني مقيد به يك جسم شده است و اينكه در تقيد جسمي‏ اش، در شرايط خاصی از وجودِ تقید یافته به موجودات قرار دارد. در بين اين [موجودات] است كه دازاين خود را مي‏ يابد، نه به معناي روحي كه به آن فرو مي‏ نگرد، بلكه در اين معنا كه دازاين كه در ميان موجودات افتاده است، به عنوان آزاد، تعرضي به موجودي كه همواره روحي است و در معناي نهايي نابهنگام است – انجام مي ‏دهد. چنان نابهنگام که عالیترين صورتِ اگزيستانس دازاين تنها به کمترین و نادرترین هنگامه های بقاء دازاين بين حيات و مرگ باز می گردد. چنان نابهنگام كه انسان تنها در نادرترین هنگامه های اوج امکان خویش است، و در غیر این وقت به ميان موجودات‏ خویش سير مي ‏كند.

پرسش مربوط به نوع وجودِ آن چيزي كه در فلسفه صورته اي سمبلك وي قرار دارد، [يعني] پرسش محوري درباره ساخت دروني وجود، همان است كه متافيزيك دازاين معين مي‏ سازد ـ و متافيزيك دازاين اين امر را به نيت يك نظامند‏ي از پيش داده شده از مشروعيت فرهنگي و دسيپلين های فلسفي تعيين نمي‏ كند. من در سرتاسر تلاش هاي فلسفي‏ ام شكل و بخش‏بندي سنتي دسیپلين‏ هاي فلسفي را دست نخورده رها كرده‏ ام چرا كه به اعتقاد من خو كردن به آنها بزرگترين بدبختي است در اين معنا كه [در این صورت] ديگر به مسئله دروني فلسفه باز نمي‏ گرديم. نه افلاطون و نه ارسطو‍ بالسويه هيچ كدام نمي ‏توانستند چنين بخش‏بندي‏ اي را در فلسفه بشناسند. چنين بخش‏بندي اي مشغله مدارس بوده است، يعني مربوط به فلسفه‏ اي كه مسئله دروني پرسش‏گري خود را گم كرده است؛ و این امر كوششی مي‏ طلبد براي برگذشتن از اين ديسیپلین‏ ها. بعلاوه، به این دلیل است که اگر از دسپلين‏ هاي زيبايي شناسي و غيره گذر مي‏ كنيم دوباره به حالت متافيزيكي خاص وجودِ ناحیه مربوطه باز مي‏ گرديم: هنر صرفا صورتي از آگاهي نیست كه به خود شكل مي‏ دهد؛ بلكه هنر خود يك معناي متافيزيكي در خود رويداد دازاين دارد.

من عمدا بر اين تفاوت ‏ها انگشت نهاده‏ ام. [گرچه] در كاري كه در دست داريم مناسب نيست كه موضعي مخالف روند هم سطح‏ سازي اتخاذ نماييم. اما از آنجا كه تنها در دامن و در طي زحمتي كه تاكنون كشيده شده است مسئله شفافيت مي ‏يابد مايلم یك بار ديگر كل بحث‏ مان را صرف «نقد عقل محض» سازيم و دوباره پرسش بشر چيست را به عنوان پرسش محوري خود قرار دهيم. هر چند در عين حال نه به عنوان پرسشی كه در معنای اخلاقي مجزايي مطرح مي ‏سازيم، بلكه در عوض به گونه ‏اي كه هر دو موضع براساس مسئله روشن شوند، به طرزي كه پرسش از بشر به نحوي براي فلاسفه محوري باشد كه فيلسوف خودش را كنار نهاده باشد تا در اين طريق، پرسش به نحو انسان شناختي مطرح نشده باشد. برخلاف آن مي‏ بايست نشان داده شود كه: از آنجا كه بشر مخلوقي استثنايي است يعني به روي موجودات بطور كلي و بر خود گشوده است، به خاطر همين خصوصيت غريب بشر همچنین در همان حین در ميان كليت موجودات بطور كل نيز واقع مي ‏شود- و اينكه صرفا از اين طريق است كه پرسش و ايدة انسان‏ شناسي فلسفي واجد معنا است. پرسش مربوط به ذات موجودات انساني را نمي‏ توان به صورت مطالعه تجربي موجودات انساني به عنوان ابژه‏ هاي داده شده فهمید، و از اين طريق كه بيایيم و يك انسان‏شناسي بشر طرح نماييم نيز فهميده نمي ‏شود. بلكه پرسش مربوط به ذات موجودات بشري تنها زمانی واجد معني است و تنها زماني قابل توجيه است كه انگيزه خود را از خود مسئله اصلي فلسفه اخذ نمايد، [مسئله‏ اي] كه بشر را سوق مي ‏دهد كه به فراسوي خويش و به كليت موجودات رجعت نمايد تا آنجا، با همه آزادي اش، نيستيِ دازاين خويش را بر خود متجلي سازد. اين نيستي مجالي براي بدبيني و ماليخوليا نيست. بلكه در عوض مجالي است براي فهم اينكه جولان اصيل تنها در آنجا رخ مي‏ دهد كه تقابل وجود دارد و اينكه كار فلسفه واپس افكندن انسان است؛ چنان كه گويي، از جنبة سطحی بشري كه صرفأ عمل روح را بكار مي بندد به شدت سرنوشت ‏اش [افكنده مي‏ شود].

Heidegger: In the first lecture, Cassirer used the expressions terminus a quo and terminus ad quem. One could say that for Cassirer the terminus ad quem is the whole of a philosophy of culture in the sense of an elucidation of the wholeness of the forms of the shaping consciousness. For Cassirer, the terminus a quo is utterly problematical. My position is the reverse: The terminus a quo is my central problematic, the one I develop. The question is: Is the terminus ad quem as clear for me? For me, this occurs not in the whole of a Philosophy of Culture, but rather in the question: τί τὸ ŏv, or rather: what in general is called Being? For me, it was from this question that the problematic of a Metaphysics of Dasein arose in order to win a foundation for the basic problem of metaphysics. Or, in order to come once more to the core of the interpretation of Kant: My intention was not to bring up something new in contrast to an epistemological interpretation and to bring honor to the power of imagination. Rather, it should be clear that the inner problematic of the Critique of Pure Reason, i.e., the question concerning the possibility of Ontology, is relegated to a radical bursting-open of the concept in the traditional sense, which was the end result for Kant. In attempting to lay the ground for Metaphysics, Kant was pressed in a way that makes the proper foundation into an abyss [Abgrund].<9> If Kant says: The three basic questions are allowed to lead back to the fourth: What is man?, then this question in its character as question has become questionable. I attempted to show that it is not at all self-evident to start from a concept of logos, but instead that the question of the possibility of metaphysics demands a metaphysics of Dasein itself as possibility of the fundament of a question of metaphysics. In this way, the question of what man is must be answered not so much in the sense of an anthropological system, but instead it must first be properly clarified with regard to the perspective from within which it wants to be posed.

And here I come back to the concepts terminus a quo and terminus ad quemIs this just a heuristic questioning, or does it lie in the essence of Philosophy itself that it has a terminus a quo which must be made into a problem and that it has a terminus ad quem which correlates to the terminus a quo? This problematic does not yet appear to me to have been coined clearly in Cassirer’s philosophy up to now. Cassirer’s point is to emphasize the various forms of the shaping in order, with a view to these shapings, subsequently to point out a certain dimension of the shaping powers themselves. Now, one could say: this dimension, then, is fundamentally the same as that which I call Dasein. But that would be erroneous. The difference is clearest in the concept of Freedom. I spoke of a freeing in the sense that the freeing of the inner transcendence of Dasein is the fundamental character of philosophizing itself. In so doing, the authentic sense of this freeing is not to be found in becoming free to a certain extent for the forming images of consciousness and for the realm of form. Rather, it is to be found in becoming free for the finitude of Dasein. Just to come into the thrownness of Dasein is to come into the conflict which lies within the essence of freedom. I did not give freedom to myself, although it is through Being-free that I can first be I myself. But now, not I myself in the sense of an indifferent ground for explanation, but rather: Dasein is the authentic basic occurrence in which the existing of man, and with it every problematic of existence itself, becomes essential.

Based on this, I believe we can answer the question by Pos concerning translation. I believe that what I describe by Dasein does not allow translation into a concept of Cassirer’s. Should one say consciousness, that is precisely what I rejected. What I call Dasein is essentially codetermined — not just through what we describe as spirit, and not just through what we call living. Rather, what it depends on is the original unity and the immanent structure of the relatedness of a human being which to a certain extent has been fettered in a body and which, in the fetteredness in the body, stands in a particular condition of being bound up with beings. In the midst of this it finds itself, not in the sense of a spirit which looks down on it, but rather in the sense that Dasein, thrown into the midst of beings, as free, carries out an incursion into the being which is always spiritual and, in the ultimate sense, accidental. [It is] so accidental that the highest form of the existence of Dasein is only allowed to lead back to very few and rare glimpses of Dasein’s duration between living and death. [It is] so accidental that man exists only in very few glimpses of the pinnacle of his own possibility, but otherwise moves in the midst of his beings.

The question concerning the type of Being of what is set into his Philosophy of Symbolic Form, the central question concerning the inner constitution of Being, is what the Metaphysics of Dasein determines — and it does not determine it with the intention of a previously given systematic of the cultural jurisdiction and of the philosophical disciplines. In the entirety of my philosophical efforts, I left completely undecided the traditional shape and division of the philosophical disciplines, because I believe that the orientation to these is the greatest misfortune in the sense that we no longer come back to the inner problematic of philosophy. To an equal degree, neither Plato nor Aristotle could have known of such a division of philosophy. A division of this sort was the concern of the schools, i.e., of a philosophy that has lost the inner problematic of its questioning; and it requires exertion to break through these disciplines. What is more, that is why if we pass through the disciplines of aesthetics, etc., we again come back to the specific metaphysical mode of Being of the region concerned. Art is not just a form of consciousness which shapes itself; rather, art itself has a metaphysical sense within the basic occurrence of Dasein itself.

I have intentionally singled out these differences. It is not suitable to the task at hand if we come up against a process of leveling. Rather, because it is only in and through the rigor of what has been brought forth that the problem gains clarity, I would like once more to place our entire discussion in terms of Kant’s Critique of Pure Reason and to fix once more the question of what man is as the central question. At the same time, however, [I would like to fix it] as the question which we pose not in some isolated ethical sense, but instead so that both positions become clear on the basis of the problematic, so that the question of man is only essential for the philosophers in the way in which the philosopher simply disregards himself, so that the question may not be posed anthropocentrically. On the contrary, it must be shown that: because man is the creature who is transcendent, i.e., who is open to beings in totality and to himself, that through this eccentric character man at the same time also stands within the totality of beings in general — and that only in this way do the question and the idea of a Philosophical Anthropology make sense. The question concerning the essence of human beings is not to be understood in the sense that we study human beings empirically as given objects, nor is it to be understood in such a way that I project an anthropology of man. Rather, the question concerning the essence of human beings only makes sense and is only justifiable insofar as it derives its motivation from philosophy’s central problematic itself, which leads man back beyond himself and into the totality of beings in order to make manifest to him there, with all his freedom, the nothingness of his Dasein. This nothingness is not the occasion for pessimism and melancholy. Instead, it is the occasion for understanding that authentic activity takes place only where there is opposition and that philosophy has the task of throwing man back, so to speak, into the hardness of his fate from the shallow aspect of a man who merely uses the work of the spirit.

Heidegger: Cassirer hat in dem ersten Vortrag die Ausdrücke gebraucht: Terminus a quo und terminus ad quem. Man könnte sagen, daß der terminus ad quem bei Cassirer das Ganze einer Kulturphilosophie ist im Sinne einer Aufhellung der Ganzheit der Formen des gestaltenden Bewußtseins. Der terminus a quo bei Cassirer ist vollkommen problematisch. Meine Position ist umgekehrt: Der terminus a quo ist meine zentrale Problematik, die ich entwickle. Die Frage ist: Ist der terminus ad quem bei mir so klar? Der besteht für mich nicht in dem Ganzen einer Kulturphilosophie, sondern in der Frage: τí τò ðv; bzw.: Was heißt überhaupt Sein? Von dieser Frage her, einen Boden zu gewinnen für das Grundproblem der Metaphysik, ist für mich die Problematik einer Metaphysik des Daseins erwachsen. Oder um noch einmal zum Kern der Kantinterpretation zu kommen: Meine Absicht war nicht die, gegenüber einer erkenntnistheoretischen Interpretation etwas Neues zu bringen und die Einbildungskraft zu Ehren zu bringen, sondern es sollte klar werden, daß die innere Problematik der Kritik der reinen Vernunft, d. h. die Frage nach der Möglichkeit der Ontologie, zurück drängt auf eine radikale Sprengung desjenigen Begriffs im traditionellen Sinne, der für Kant der Ausgang war. Im Versuch der Grundlegung der Metaphysik wird Kant dazu gedrängt, den eigentlichen Boden zu einem Abgrund zu machen. Wenn Kant sagt: Die drei Grundfragen lassen sich zurückführen auf die vierte: Was ist der Mensch?, so ist diese Frage in ihrem Fragecharakter fraglich geworden. Ich versuchte zu zeigen, daß es gar nicht so selbstverständlich ist, von einem Begriff des Logos auszugehen, sondern daß die Frage der Möglichkeit der Metaphysik eine Metaphysik des Daseins selbst fordert als Möglichkeit des Fundaments einer Frage der Metaphysik, so daß die Frage, was der Mensch sei, nicht so sehr beantwortet werden muß im Sinne eines anthropologischen Systems, sondern erst eigentlich geklärt werden muß hinsichtlich der Perspektive, in der sie gestellt sein will.

Und da komme ich auf die Begriffe terminus a quo und terminus ad quem zurück. Ist das nur eine heuristische Fragestellung, oder liegt es im Wesen der Philosophie selbst, daß sie einen terminus a quo hat, der zum Problem gemacht werden muß, und daß sie einen terminus ad quem hat, der in einer Korrelation zum terminus a quo steht? Diese Problematik scheint mir in der bisherigen Cassirerschen Philosophie noch nicht klar herausgeprägt zu sein. Es kommt Cassirer zuerst darauf an, die verschiedenen Formen der Gestaltung herauszustellen, um dann im Hinblick auf diese Gestaltungen nachträglich eine gewisse Dimension der gestaltenden Kräfte selbst auszuführen. Nun könnte man sagen: Also ist diese Dimension doch im Grunde dasselbe wie das, was ich das Dasein nenne. Aber das wäre irrig. Der Unterschied ist am deutlichsten am Begriff der Freiheit. Ich habe gesprochen von einer Befreiung in dem Sinne, daß die Befreiung der inneren Transzendenz des Daseins der Grundcharakter des Philosophierens selbst ist. Wobei der eigentliche Sinn dieser Befreiung nicht darin liegt, frei zu werden gewissermaßen für die gestaltenden Bilder des Bewußtseins und für das Reich der Form, sondern frei zu werden für die Endlichkeit des Daseins. Gerade hineinzukommen in die Geworfenheit des Daseins, hineinzukommen in den Widerstreit, der im Wesen der Freiheit liegt. Die Freiheit habe ich mir nicht selbst gegeben, obwohl ich durch das Freisein erst ich selbst sein kann. Aber ich selbst nun nicht im Sinne eines indifferenten Explizierungsgrundes, sondern: Das Dasein ist das eigentliche Grundgeschehen, in dem das Existieren des Menschen und damit alle Problematik der Existenz selbst wesentlich wird.

Von da aus, glaube ich, kann man die Antwort geben auf die Frage von Pos nach der Übersetzung. Ich glaube, daß das, was ich mit Dasein bezeichne, sich nicht übersetzen läßt mit einem Begriff Cassirers. Würde man Bewußtsein sagen, so ist das gerade das, was von mir zurückgewiesen wurde. Was ich Dasein nenne, ist wesentlich mitbestimmt nicht nur durch das, was man als Geist bezeichnet, und nicht nur durch das, was man Leben nennt, sondern worauf es ankommt, ist die ursprüngliche Einheit und die immanente Struktur der Bezogenheit eines Menschen, der gewissermaßen in einem Leib gefesselt ist und in der Gefesseltheit in den Leib in einer eigenen Gebundenheit mit dem Seienden steht, inmitten desselben sich befindet, nicht im Sinne eines darauf herabblickenden Geistes, sondern in dem Sinne, daß das Dasein, inmitten des Seienden geworfen, als freies einen Einbruch in das Seiende vollzieht, der immer geschichtlich und in einem letzten Sinn zufällig ist. So zufällig, daß die höchste Form der Existenz des Daseins sich nur zurückführen läßt auf ganz wenige und seltene Augenblicke der Dauer des Daseins zwischen Leben und Tod, daß der Mensch nur in ganz wenigen Augenblicken auf der Spitze seiner eigenen Möglichkeit existiert, sonst aber inmitten seines Seienden sich bewegt.

Die Frage nach der Seinsart dessen, was in seiner Philosophie der symbolischen Form steckt, die zentrale Frage nach der inneren Seinsverfassung ist es, was die Metaphysik des Daseins bestimmt — und sie bestimmt nicht in Absicht auf eine vorgegebene Systematik der Kulturgebiete und der philosophischen Disziplinen. Ich lasse in meiner ganzen philosophischen Arbeit die überlieferte Gestalt und Einteilung der philosophischen Disziplinen vollkommen dahingestellt, weil ich glaube, daß die Orientierimg an diesen das größte Verhängnis ist in der Richtung, daß wir nicht mehr zurückkommen zur inneren Problematik der Philosophie. Sowohl Plato wie Aristoteles wußten nichts von einer solchen Einteilung der Philosophie. Eine solche Einteilung war Angelegenheit der Schulen, d. h. einer solchen Philosophie, der die innere Problematik des Fragens verloren gegangen ist; und es bedarf der Anstrengung, diese Disziplinen zu durchbrechen. Und zwar darum, weil wir, wenn wir durch die Disziplinen der Ästhetik usw. hindurchgehen, wir wieder zurückkommen auf die spezifisch metaphysische Seinsart der betr. Gebiete. Die Kunst ist nicht nur eine Form des sich gestaltenden Bewußtseins, sondern die Kunst selbst hat einen metaphysischen Sinn innerhalb des Grundgeschehens des Daseins selbst.

Diese Unterschiede habe ich mit Absicht herausgehoben. Der sachlichen Arbeit ist es nicht dienlich, wenn wir zu einer Nivellierung kommen. Vielmehr, weil nur durch die Schärfe der Herausstellung das Problem an Klarheit gewinnt, so möchte ich noch einmal unsere ganze Diskussion in das Zeichen von Kants Kritik der reinen Vernunft stellen, und noch einmal die Frage, was der Mensch sei, als die zentrale Frage fixieren. Zugleich aber als die Frage, die wir nicht in irgend einem isoliert ethischen Sinne stellen, sondern, damit aus der Problematik beider Stellungen deutlich wird, daß die Frage des Menschen für den Philosophen nur wesentlich ist in der Weise, daß der Philosoph schlechthin von sich selbst absieht, daß die Frage nicht anthropozentrisch gestellt werden darf, sondern daß gezeigt werden muß: Dadurch, daß der Mensch das Wesen ist, das transzendent, d. h. offen ist zum Seienden im Ganzen und zu sich selbst, daß der Mensch durch diesen exzentrischen Charakter zugleich auch hineingestellt wird in das Ganze des Seienden überhaupt — und daß nur so die Frage und die Idee einer philosophischen Anthropologie Sinn hat. Nicht in dem Sinne, daß man den Menschen empirisch als gegebenes Objekt untersucht, auch nicht so, daß ich eine Anthropologie des Menschen entwerfe, sondern die Frage nach dem Wesen des Menschen hat einzig nur den Sinn und das Recht, daß sie motiviert ist aus der zentralen Problematik der Philosophie selbst, die den Menschen über sich selbst hinaus und in das Ganze des Seienden zurückzuführen hat, um ihm da bei all seiner Freiheit die Nichtigkeit seines Daseins offenbar zu machen, eine Nichtigkeit, die nicht Veranlassung ist zu Pessimismus und zum Trübsinn, sondern zum Verständnis dessen, daß eigentliches Wirken nur da ist, wo Widerstand ist, und daß die Philosophie die Aufgabe hat, aus dem faulen Aspekt eines Menschen, der bloß die Werke des Geistes benutzt, gewissermaßen den Menschen zurückzuwerfen in die Härte seines Schicksals.