095
ب- قوة استعلايي خيال به عنوان ريشه هر دو شاخه
اگر بنياد تاسيس شده خصوصيت يك كف يا اساس را كه در دست است ندارد، بلكه در عوض خصوصيت يك ريشه را داراست، پس بايد بنيادي باشد بدان گونه كه مي گذارد ساقه ها از خودش برویند، به آنها حمايت و ثبات عنايت مي كند. به هر حال با آن ما از پيش مسيري را كه مي جستيم به دست آورده ايم، [مسيري] كه بوسيلة آن اصالت تاسیس بنياد كانتي مي تواند در پرابلماتیک خاص خودش بحث شود. اين تاسيس بنياد اصيل تر مي شود اگر به سادگي بنياد از پيش- مستقر را نپذيرد بلكه در عوض آشكار نمايد كه چگونه اين ريشه براي هر دو ساقه ريشه است. اما اين چیزی کمتر از این نیست که شهود محض و تفكر محض به قوه خيال استعلايي باز مي گردند.
با اين حال جداي از پرسش از موفقيت ممكن آن، آيا پرسش برانگیزی چنين تقبلی خود َآشكار نيست؟ از طريق چنين بازگشت قواي معرفت مخلوق محدود به قوة خيال آيا تمام معرفت ما به قوة خيال فروكاسته نمي گردد؟ پس آيا ماهيت موجود بشري به يك پندار[Schein] منحل نمي گردد؟
به هر حال اگر منشا شهود محض و تفكر محض به عنوان قوای استعلایی نشان داده مي شود كه مبتني باشند بر قوة استعلايي خيال به عنوان يك استعداد، اين امر به معني اين نيست كه مي خواهيم به اين نتيجه كه شهود محض و تفكر محض ممكن است يك فرآورده خيال باشند و بدين نحو تنها چيزی خيالي[اند] بداهت بخشيم. آشكارسازي منشایي كه از پيش توصيف شد بيشتر بدين معني است: ساختار اين قوا ريشه در ساختار قوة خيال استعلايي دارند طوري كه در واقع اين قوة خيال استعلايي مي تواند چيزي را براي اولين بار در وحدت ساختاري با آن دو «متمثل کند».
اما اينكه آيا آنچه در قوة خيال استعلايي صورت مي گيرد پنداری صرف به معناي «تخيل صرف» است بايد حداقل مفتوح بماند. اولاً آنچه واقعاً در دست نيست فرض مي گردد كه «صرفا خيالي» باشد. اما بنا بر ماهیت اش، آنچه در قوه خيال استعلايي صورت مي گيرد به هيچ نحو چيزي در دست نيست، اگر در واقع قوة خيال استعلايي نمي تواند هرگز بطور انتيك خلاق باشد. بدين دليل آنچه كه در آنجا صورت گرفته همچنين نمي تواند هرگز بطور ذاتي در معناي فوق «تخيل صرف» باشد. بلكه بطور كلي آن افق ابژه هاست كه در قوه خيال استعلايي صورت مي گيرد- فهم وجود- كه [حتی] ابتداً چيزي همچون تمايز بين حقيقت انتيك و پندار انتيك («تخيل صرف») را ممكن مي سازد.
اما آيا معرفت وجودشناختي [كه] بنياد ذاتي آن قوة استعلايي خيال است همچنين به عنوان [معرفت] ذاتاً محدود يك ناحقيقت متناظر ندارد كه همراه حقيقت آن است؟ در واقع ايده ناحقيقت استعلايي يكي از اولين مسائل محدوديت را بدين نحو مي پوشاند، مساله ای كه نه تنها حل نشده است بلكه وضع هم نشده است چرا كه اساس وضع يك مسئله بايد ابتداً تحقق يابد. هر چند اين امر فقط زمانی مي تواند انجام پذیرد که بطور كلي ماهيت استعلاي محدود، و با آن ماهیت قوة استعلايي خيال بطور موفقيت آميزي آشكار گردد. با اين حال هيچ وقت نمی بایست شهود محض و تفكر محض چون امكان ذاتي آنها دستخوش یك بازگشت به ساختار ذاتي قوه استعلايي خيال شده است به عنوان چيزي خيالي تبیین گردند. قوه خيال استعلايي شبيه شهود محض تخيل نمي كند بلكه در عوض براي شهود محض ممكن مي سازد تا آنچیزی باشد که «بطوربالفعل» مي تواند باشد.
B. THE TRANSCENDENTAL POWER OF IMAGINATION AS ROOT OF BOTH STEMS
If the established ground does not have the character of a floor or base which is at hand, but if instead it has the character of a root, then it must be ground in such a way that it lets the stems grow out from itself, lending them support and stability. With that, however, we have already attained the direction we sought, by means of which the originality of the Kantian ground-laying can be discussed within its own particular problematic. This ground-laying becomes more original if it does not simply take the already-laid ground in stride, but if instead it unveils how this root is the root for both stems. But this means nothing less than that pure intuition and pure thinking lead back to the transcendental power of imagination.
And yet, apart from the question of its possible success, is not the questionableness of such an undertaking itself obvious? Through such a leading-back of the finite creature’s faculties of knowledge to the power of imagination, does not all knowledge come to be reduced to mere imagination? Would the essence of the human being, then, not dissolve into an appearance [Schein]? However, if the origin of pure intuition and pure thinking as transcendental faculties is shown to be based on the transcendental power of imagination as a faculty, this is not to say that we want to give evidence to the effect that pure intuition and pure thinking may be a product of the imagination and, as such, only something imaginary. The unveiling of the origin which has already been characterized means, rather: the structure of these faculties has been rooted in the structure of the transcendental power of imagination, so that indeed this latter can “imagine” something for the first time only in structural unity with those two.
But whether what is formed in the transcendental power of imagination is a mere appearance in the sense of “mere imagination” must at least remain open. First of all, what is not really at hand is reputed to be “merely imaginary.” But according to its essence, what is formed in the transcendental power of imagination is in no way something at hand, if indeed the transcendental power of imagination can never be ontically creative. For that reason, what is formed therein can likewise never essentially be “mere imagination” in the above sense. Rather, in general it is the horizon of objects formed in the transcendental power of imagination — the understanding of Being — which first makes possible something like a distinction between ontic truth and ontic appearance (“mere imagination”).
But does not ontological knowledge, the essential ground for which is to be the transcendental power of imagination, also have, as essentially finite, a corresponding untruth which is at one with its truth? In fact, the idea of transcendental untruth conceals one of the foremost problems of finitude as such, which not only has not been solved, but also which has not even been posed because the basis for posing the problem must first be worked out. This, however, can only come to pass if in general the essence of finite transcendence, and with it that of the transcendental power of imagination, is successfully unveiled. Yet at no time are pure intuition and pure thinking to be explained as something imaginary because their essential possibility undergoes a leading-back to the essential structure of the transcendental power of imagination. The transcendental power of imagination does not imagine like pure intuition, but instead makes it possible for pure intuition to be what it “really” can be.
B. Die transzendentale Einbildungskraft als Wurzel der beiden Stämme
Wenn der gelegte Grund nichts dergleichen ist wie ein vorhandener Boden, sondern wenn er den Charakter der Wurzel hat, dann muß er so Grund sein, daß er die Stämme aus sich hervorwachsen läßt, ihnen Halt und Bestand verleiht. Damit ist aber schon die gesuchte Richtung gewonnen, in der die Ursprünglichkeit der Kantischen Grundlegung innerhalb ihrer eigenen Problematik erörtert werden kann. Diese Grundlegung wird ursprünglicher, wenn sie den gelegten Grund nicht einfach hinnimmt, sondern wenn sie enthüllt, wie diese Wurzel für die beiden Stämme Wurzel ist. Das bedeutet aber nichts Geringeres, als die reine Anschauung und das reine Denken auf die transzendentale Einbildungskraft zurückzuführen.
Doch springt nicht die Fragwürdigkeit eines solchen Unternehmens in die Augen, von seinem Gelingen noch ganz zu schweigen? Wird durch eine solche Zurückführung der Er- kenntnisvermögen des endlichen Wesens auf die Einbildungskraft nicht alle Erkenntnis zur bloßen Einbildung herbagesetzt? Löst sich dann das Wesen des Menschen nicht in einen Schein auf?
Allein, wenn der Ursprung von reiner Anschauung und reinem Denken als transzendentaler Vermögen aus der transzendentalen Einbildungskraft als Vermögen gezeigt werden soll, dann heißt das doch nicht, den Nachweis geben wollen, reine Anschauung und reines Denken seien ein Produkt der Einbildung und als solche nur etwas Eingebildetes. Die gekennzeichnete Ursprungsenthüllung bedeutet vielmehr: die Struktur dieser Vermögen ist in der Struktur der transzendentalen Einbildungskraft gewurzelt, so zwar, daß diese erst in der strukturalen Einheit mit jenen beiden etwas „einbilden” kann.
Ob aber das in der transzendentalen Einbildungskraft Gebildete ein bloßer Schein ist im Sinne der „bloßen Einbildung”, muß zum mindesten offen bleiben. Als „bloß eingebildet” gilt zunächst solches, was nicht wirklich vorhanden ist. Aber das in der transzendentalen Einbildungskraft Gebildete ist ja seinem Wesen nach überhaupt nicht ein Vorhandenes, wenn anders die transzendentale Einbildungskraft nie ontisch schöpferisch sein kann. Das in ihr Gebildete wird deshalb auch wesensmäßig nie „bloße Einbildung” in dem genannten Sinne sein können. Vielmehr macht der in der transzendentalen Einbildungskraft gebildete Horizont der Gegenstände — das Seinsverständnis — überhaupt erst so etwas möglich wie eine Unterscheidung zwischen ontischer Wahrheit und ontischem Schein („bloßer Einbildung”).
Aber hat nicht die ontologische Erkenntnis, deren Wesensgrund die transzendentale Einbildungskraft sein soll, als wesenhaft endliche in eins mit ihrer Wahrheit auch eine entsprechende Unwahrheit? In der Tat, die Idee der transzendentalen Unwahrheit birgt eines der zentralsten Probleme der Endlichkeit in sich, das nicht nur nicht gelöst, sondern nicht einmal gestellt ist, weil die Basis für diese Problemstellung allererst erarbeitet werden muß. Das kann aber nur geschehen, wenn überhaupt das Wesen der endlichen Transzendenz und damit der transzendentalen Einbildungskraft hinreichend enthüllt ist. Niemals jedoch werden reine Anschauung und reines Denken dadurch für etwas Eingebildetes erklärt, daß ihre Wesensmöglichkeit eine Rückführung auf die Wesensstruktur der transzendentalen Einbildungskraft erfährt. Die transzendentale Einbildungskraft bildet sich dergleichen wie reine Anschauung nicht ein, sondern ermöglicht sie gerade in dem, was sie „wirklich” sein kann.
B. — L’IMAGINATION TRANSCENDANTALE COMME RACINE DES DEUX SOUCHES
Si le fondement établi n’a pas le caractère d’une base de fait mais celui d’une racine, il doit pouvoir remplir son rôle de telle manière que les souches surgissent de lui et qu’il leur prête appui et consistance. Ainsi a-t-on déjà trouvé la direction que l’on cherchait, où l’un pourra discuter, de l’intérieur et à la lumière de sa propre problématique, l’originalité de l’instauration kantienne du fondement. Cette instauration se fait plus originelle lorsqu’elle ne se borne pas à accepter le fondement établi, mais dévoile comment cette racine est racine des deux souches. Or ceci ne signifie rien de moins que réduire l’intuition et la pensée pures à l’imagination transcendantale.
Mais le caractère contestable de pareille entreprise ne saute-t-il pas aux yeux, sans présumer de ses chances de succès? Pareille réduction des facultés de connaissance de l’être fini à l’imagination, n’équivaut-elle pas à rabaisser toute connaissance au rang d’un pur imaginaire? L’essence de l’homme ne se dissout-elle pas ainsi en une pure apparence?
Cependant, s’il s’agit de montrer que l’origine de l’intuition et de la pensée pures, comme facultés transcendantales, réside dans l’imagination transcendantale en tant que faculté, cela ne signifie pas qu’on veuille prouver que l’intuition et la pensée pures seraient un simple produit de l’imagination et, donc, une simple fiction. Le dévoilement de l’origine tel que nous l’avons décrit, montre plutôt que la structure de ces facultés s’enracine dans la structure de l’imagination transcendantale de telle sorte que cette dernière n’arrive elle-même à « imaginer » quelque chose que par son unité structurelle avec les deux premières.
Quant à savoir si ce qui est formé par l’imagination transcendantale est une pure apparence au sens [d’un objet] « purement imaginaire », c’est une question qu’il faut encore laisser en suspens. On appelle d’habitude « purement imaginaire », ce qui n’est pas réellement donné. Mais ce qui est donné dans l’imagination transcendantale est par nature exclu [de l’ordre] de l’étant donné, s’il est vrai que l’imagination transcendantale ne saurait être ontiquement créatrice. Ce qu’elle forme ne saurait donc absolument pas être « un pur imaginaire » au sens qui vient d’être défini. Tout au contraire, c’est l’horizon d’objectivité formé par l’imagination transcendantale — la compréhension de l’être — qui rend possible toute distinction entre la vérité ontique et l’apparence ontique (« le pur imaginaire »).
Mais la connaissance ontologique, qui aura l’imagination transcendantale pour fondement essentiel, ne possède-t-elle pas, en tant qu’essentiellement finie, une non-vérité correspondante à sa vérité? De fait, l’idée d’une non-vérité transcendantale recèle un des principaux problèmes de la finitude; ce problème, loin d’être résolu, n’est même pas posé parce que nous avons encore à conquérir le terrain qui permet sa position. Ceci ne pourra s’accomplir que par le dévoilement de l’essence de la transcendance finie et, avec elle, de l’imagination transcendantale. Cependant, l’intuition et la pensée pures ne sont jamais à considérer comme purement imaginaires par cela seul que la possibilité de leur essence exige un recours à la structure essentielle de l’imagination transcendantale. L’imagination transcendantale n’imagine pas l’intuition pure, mais la rend possible en son essence « réelle ».
B. The Transcendental Imagination as the Root of Both Stems
If the established ground does not have the character of an actual base but that of a root, then it must discharge its function in such a way as to let the stems grow out of it while lending them support and stability. Thus, we have already found the direction which we sought, with reference to which the originality of the Kantian laying of the foundation of metaphysics can be discussed within the problematic proper to it. This laying of the foundation becomes more original when it does not simply accept the established ground but reveals how this root is the root of both stems. This means nothing less than reducing pure intuition and pure thought to the transcendental imagination.
But apart from the question of its possible success, is not the doubtful character of such an undertaking obvious? Through such a reduction of the faculties of knowledge of a finite being to the imagination, would not all knowledge be reduced to the purely imaginary? Would not the essence of man dissolve into mere appearance?
However, if it is a question of showing that pure intuition and pure thought as transcendental faculties have their origin in the transcendental imagination as a faculty, this does not mean that we seek to prove that pure intuition and pure thought are simply the products of the imagination and as such mere fictions. The disclosure of the origin which has been characterized above shows, rather, that the structure of these faculties is rooted in the structure of the transcendental imagination in such a way that the latter can “imagine” something only through its structural unity with the other two.
Whether what is formed by the transcendental imagination is pure appearance in the sense of being something “merely imaginary” is a question which must remain open. To begin with, we are accustomed to call “merely imaginary” that which is not really on hand. But according to its nature, what is formed in the transcendental imagination is not something on hand, if it is true that the transcendental imagination can never be ontically creative. On the other hand, what is formed by the transcendental imagination can never be “merely imaginary” in the usual sense of that term. On the contrary, it is the horizon of objectivity formed by the transcendental imagination—the comprehension of Being—which makes possible all distinction between ontic truth and ontic appearance (the “merely imaginary”).
But does not ontological knowledge, the essential ground of which is supposedly the transcendental imagination, have, as essentially finite, an untruth [Unwahrheit] corresponding to its truth?17 As a matter of fact, the idea of a transcendental untruth conceals within itself one of the most pressing problems relative to finitude. This problem, far from being solved, has not even been posed, because the basis for its formulation has yet to be worked out. This can only be accomplished by the revelation of the essence of transcendence and, therewith, the essence of the transcendental imagination. Pure intuition and pure thought are not to be considered merely imaginary solely because the possibility of their essence requires that they be traced back to the essential structure of the transcendental imagination. The transcendental imagination does not “imagine” pure intuition but makes it possible for pure intuition to be what it “really” can be.